در طول پرواز وویجر 1 بر فراز مشتری در سال 1979، این کاوشگر سیگنال‌های رادیویی را که نشانگر وقوع رعد و برق در این غول گازی بود، شناسایی کرد. داده‌های دریافت شده توسط وویجر وقوع رعدوبرق در بزرگترین سیاره منظومه شمسی را تایید کرد. با این حال، مشتری دنیایی پر از هرج‌ومرج است و رمزگشایی از ماهیت غیرعادی رعد و برق های این سیاره کار آسانی نیست. به همین دلیل است که گفته می‌شود رعدوبرق یکی از معماهای مشتری است که برای مدتی طولانی حل نشده باقی مانده است. پس از اینکه وویجر وقوع رعد و برق بر روی این سیاره را تایید کرد، دانشمندان این فرضیه را مطرح کردند که ممکن است بین مکانیک اصلی رعدوبرق‌هایی که بر روی مشتری اتفاق می‌افتد با رعد و برق‌های زمینی شباهت‌هایی وجود داشته باشد.
اکنون یک مطالعه سعی کرده تا پروسه رعد و برق در سیاره مشتری را واکاوی کند.
نویسنده این مقاله نشان می‌دهد که با وجود اینکه زمین و مشتری دو دنیای بسیار متفاوت از هم هستند، همچنان ممکن است برخی از رعدوبرق‌های زمین و مشتری قابل مقایسه باشند.
شروع رعد و برق در مشتری ممکن است با کوبش‌های بازگشتی (Return Strokes) درون ابرها در جو زمین قابل مقایسه باشد. رعدوبرق معمولا از چندین کوبش تکی تشکیل می‌شود. کوبش‌های بازگشتی رعدوبرق ظرف تنها چند میلی‌ثانیه (معمولا بین 40 تا 50 میلی‌ثانیه) با کوبشی دیگر دنبال می‌شوند.
محققان بر این نکته تاکید دارند که “فرایند شروع رعدوبرق در مشتری با رعدوبرق‌های درون ابرهای، زمین ریتم مشابهی دارند.”
تیم محققان، داده‌های باکیفیتی که توسط دریافت کننده رادیویی فضاپیما جونو طی پنج سال جمع آوری شده را بررسی کردند. این فضاپیما اکنون در مدار قطبی مشتری قرار دارد.
پس از بررسی داده‌ها از تخلیه الکتریکی رعد و برق، این تیم متوجه پالس‌های رادیویی در مشتری که به فاصله یک میلی‌ثانیه از هم اتفاق می‌افتادند شد.
پس از این مشاهدات، طبق اظهارات رسمی “ویژگی‌های پله‌ای مانند شروع رعدوبرق در مشتری مشابه طوفان‌های همراه با رعدوبرق زمین است.”
بر روی زمین، رعد و برق‌ها از آسمان به زمین زمانی اتفاق می‌افتد که بارهای منفی درون ابرها با بار مثبت زمین برخورد می‌کند. در خلال همین پدیده است که یک تخلیه بزرگ الکتریکی رخ داده و رعد و برق پدید می‌آید.
در زمین، اکثر رعد و برق‌ها در نزدیکی خط استوا رخ می‌دهند. در مشتری اما رعد و برق‌ها بیشتر در دو نیمکره و به ویژه در نیمکره شمالی این سیاره رخ می‌دهند.
با اطلاعاتی که در اختیار داریم، این مطالعه حوزه‌های جدیدی را برای کاوش درباره رعد و برق در مشتری پیش روی ما می‌گذارد؛ مانند اینکه چرا مانند زمین رعد و برق‌ها بیشتر در استوا اتفاق نمی‌افتند؟ از طرفی دیگر اکتشافات اخیر نشان می‌دهند که انوع مختلفی از رعد و برق مانند رعد و برق‌های کم عمق ممکن است در مشتری رخ دهند. به گفته ناسا رعد و برق‌های کم عمق توسط ابرهای حاوی محلول آب و آمونیاک رخ می‌دهند؛ در حالیکه رعد و برق‌های زمینی توسط ابرهای حاوی آب ایجاد می‌شوند.
این مطالعات توسط موسسه فیزیک جوی آکادمی علوم چک رهبری می‌شود.
منبع: Interestingengineering
