آلرژی به تخم مرغ یکی از شایعترین انواع آلرژی بین بزرگسالان و کودکان است که میتواند با طیف وسیعی از غذاها و حتی واکسنها فعال شود. اکنون محققان با استفاده از تکنولوژی اصلاح ژنوم موفق به تولید تخم مرغی شدهاند که ممکن است خوردن آن برای کسانی که به تخم مرغ حساسیت دارند بیخطر باشد.
علائم آلرژی به تخم مرغ از هر فردی به فرد دیگر متفاوت است اما معمولاً شامل التهاب پوست یا کهیر، احتقان بینی، آبریزش بینی و عطسه، انقباض معده، تهوع و استفراغ و تنگی نفس میشود. بدترین آنها اما آنافیلاکسی است؛ یک واکنش آلرژیک شدید و مرگبار که نیاز به رسیدگی پزشکی فوری دارد.
تعداد بسیاری از محصولات غذایی حاوی تخم مرغ، پودر تخم مرغ، تخم مرغهای خشک هستند که از آنها میتوان به انواع نان، سس سالاد سزار، کرپ و وافل، بستنی، آبنبات، کوفته، مارشملو و کوکو اشاره کرد. علاوه براینها، بیشتر واکسنهای آنفولانزا در خود موادی بر پایه تخم مرغ دارند.
اکنون دانشمندانی از دانشگاه هیروشیما با استفاده از فناوری تغییر ژنوم TALENs توانستهاند تخم مرغی را تولید کنند که درون خود پروتئین مزاحم ovomucoid (OVM) را نداشته باشد. حدود یازده درصد از پروتئینهای موجود در سفیده یک تخم مرغ معمولی از این نوع است.
TALENs آنزیمهای مصنوعی هستند که برای برش دیانای در یک توالی خاص و شکستن رشتههای دوگانه آن مهندسی شدهاند. به محض شکسته شدن رشتهها، سلول پروسه ترمیم خود را آغاز میکند تا هر دو طرف رشته دوباره به هم متصل شوند.
تکنولوژیهای تغییر ژنوم دیگر مانند CRISPR میتوانند آثار فرعی ناخواسته ایجاد کنند؛ یعنی ویرایش ژنوم باعث جهشهای ژنتیکی میشود. در این مورد، این اثرات ناخواسته شامل به وجود آمدن نوع جهش یافتهای از پروتئین OVM میشود که همان واکنش آلرژیک به تخم مرغ را فعال میکند.
محققان TALENs را به گونهای مهندسی کردند تا قطعهای از RNA مرغ به نام exon 1 را که اطلاعات بازتولید برخی از پروتئینها را در خود دارد، از بین برود. تخمهایی که توسط مرغهای اصلاح شده گذاشته شده بودند برای وجود پروتئین OVM، پروتئینهای OVM جهش یافته و هرگونه اثرات ناخواسته دیگری مورد آزمایش قرار گرفتند.
تخم مرغها هیچ گونه ناهنجاری آشکاری نداشتند و در آنها از پروتئین OVM و نسخههای جهش یافته آن اثری نبود. در حالی که در توالی کل ژنوم آثاری از جهشهای ژنتیکی بود که نشانه وجود اثرات ناخوسته است، در بخشهای حاوی اطلاعات بازتولید پروتئینها اثری از این جهشها نبود.
ریو ایزاکی، پژوهشگر ارشد این مطالعه میگوید:
این نتایج نشان دهنده اهمیت ارزیابیهای ایمنی است و همچنین نشان میدهد که تخم مرغهای این مرغ اصلاح شده میتوانند مشکل آلرژی را در غذا و واکسنها حل کنند.
با توجه به اینکه حتی مقدار بسیار کمی از پروتئین OVM میتواند باعث فعال شدن آلرژی شود، تا زمانی که آزمایشات بعدی، نبود OVM در این تخم مرغها را تایید کنند، محققان میتوانند با قطعیت بگویند که این تخم مرغها نسبت به تخم مرغ معمولی حساسیتزایی کمتری دارند.
ایزاکی میگوید:
مرحله بعدی تحقیقات، ارزیابی خواص فیزیکی و مناسب بودن فرآوری این تخم مرغها و همچنین تایید اثربخشی آنها از طریق آزمایشات بالینی خواهد بود. ما به تحقیقات بیشتر برای کاربرد عملی تخم مرغهای کمتر حساسیتزا ادامه خواهیم داد.
منبع: Newatlas