پرندگان تنها گروه دایناسورهایی بودند که از برخورد هولناک سیارکی که حدود 66 میلیون سال پیش باعث انقراض دسته جمعی شد جان سالم به در بردند. با این حال، همه پرندگانی که در آن زمان زندگی می کردند زنده نماندند و این امر این معمای گیجکننده را ایجاد کرده است که دیرینهشناسان برای دههها سعی در کشف آن داشتند؛ چگونه برخی از اجداد پرندگان زنده ماندند در حالیکه برخی دیگر از بین رفتند؟ برای دریافت پاسخ این سوال به اِروتِک همراه باشید.
پوست اندازی در پرندگان مدرن
پوست اندازی فرآیندی است که طی آن پرندگان پرهای خود را ریخته و دوباره رشد میکنند. پرها از کراتین تشکیل شدهاند، همان پروتئینی که مو و ناخن انسان را تولید میکند.
پرندگان برای انجام طیف وسیعی از عملکردها، از جمله پرواز، شنا، استتار، جذب جفت، گرم ماندن و محافظت از پوست خود در برابر اشعههای خورشید، به پرها متکی هستند.
از طرف دیگر پرها ساختارهای پیچیدهای هستند که قابل بازسازی و بهبود نیستند و به همین دلیل پوستاندازی انجام میشود.
جینگ مای اوکانر، متصدی بخش خزندگان فسیلی موزه فیلد شیکاگو، در یک رویداد رسمی در این باره گفت:
پوستاندازی چیزی است که فکر نمیکنم بسیاری از مردم به آن فکر کنند، اما اساساً برای پرندگان فرآیند بسیار مهمی است زیرا پرها در عملکردهای مختلفی دخیل هستند.
پرندگان امروزی معمولاً سالی یک بار پوست اندازی میکنند و این فرآیند به صورت “متوالی” انجام میشود. البته این بدان معنی است که آنها فقط چند پر را در یک زمان در یک دوره چند هفتهای جایگزین میکنند. این به آنها اجازه میدهد حتی زمانی که در حال پوستاندازی هستند پرواز کنند. در حالیکه گونههای دیگر پرندگان به یکباره تمام پرهای خود را از دست میدهند و در عرض چند هفته دوباره تولید میشوند، نویسندگان تاکید میکنند که این فرآیند غیرعادی است و معمولاً در پرندگان آبزی “غیرپرنده” مانند اردکها مشاهده میشود.
کهربای باستانی و پوست اندازی!
محققان در دو مطالعه اخیر فرآیند پوستاندازی را در پرندگان باستانی بررسی کردند.
به لطف فسیلهای 99 میلیون ساله، محققان میتوانند به دوران ماقبل تاریخ نگاه کنند. چیزی که آنها کشف کردند پرهای یک بچه پرنده بود که در کهربا حفظ شده بود.
این کهربا به عنوان “اولین شواهد فسیلی قطعی پوست اندازی پرندگان کم سنوسال” توصیف شده است.
جالب اینجاست که این نمونه ترکیبی نادر از خصوصیات را نشان میدهد که در هیچ گونه نوزاد زنده دیگری یافت نمیشود.
این نتیجه بر اساس توانایی آنها در ساختن پر و همچنین وابستگی آنها به والدین تعیین شد. برخی از پرندگان تازه متولدشده، معروف به پرندگان آلتریشال، برهنه بیرون میآیند و قبل از اینکه تنها بمانند، نیاز به مراقبت گسترده والدین دارند. از طرف دیگر، گونههای زودرس با پر به دنیا میآیند و به تنهایی بزرگ میشوند. با وجود این، همه پرندگان تازه متولدشده از پوست اندازی میگذرند که انرژی زیادی از آنها میگیرد.
این نمونه تازه کشفشده، ترکیبی کاملاً عجیب از ویژگیهای زودهنگام و آلتریسیال را نشان میدهد. اوکانر توضیح داد که همه پرهای بدن اساساً در همان مرحله رشد هستند، بنابراین این بدان معناست که همه پرها بهطور همزمان یا نزدیک به طور همزمان شروع به رشد کردند.
این تیم تحقیقاتی بر این باور است که این نمونه متعلق به انانتیورنیزینس (Enantiornithines) یا ناهمسانمرغان، یک گروه از پرندگان زودرس منقرض شده است.
انانتیورنیزینسها محکوم به فنا بودند زیرا پرنده شیرخوار نیاز داشت در حالیکه همزمان مرحله پوستاندازی سریع را سپری میکرد، بدون هیچ گونه حمایتی، گرم هم بماند.
اوکانر خاطرنشان کرد:
هنگامی که سیارک به زمین برخورد کرد، دمای کره زمین به شدت کاهش یافت و منابع غذایی کمیاب شد، بنابراین نه تنها این پرندگان برای گرم ماندن نیازهای انرژی بیشتری داشتند، بلکه منابع لازم برای پاسخگویی به آنها را هم نداشتند.
تصور میشود که انانتیورنیزینس یکی از متنوعترین خانواده های پرندگانی است که در دوره کرتاسه زندگی میکردهاند. این پرندگان درست مانند دایناسورهای قدرتمند نتوانستند شرایط برخورد سیارک را تحمل کنند و در نهایت منقرض شدند. با این حال، برخی از اجداد پرندگان مدرن که سالی یک بار پوست اندازی میکردند، میتوانستند از این برخورد عظیم سیارک جان سالم به در ببرند و این راه را برای تکامل پرندگانی که امروزه میبینیم، مانند رابینها، کبوترها و بسیاری دیگر هموار کرد.
این یافتهها در ژورنال Cretaceous Research and Communications Biology منتشر شده است.
منبع: Interestingengineering