گوگل این روزها به هوش مصنوعی علاقهی زیادی پیدا کرده است و از سرویسهای مبتنیبر هوش مصنوعی مختلفی رونمایی میکند. علاوه بر دو مدل هوش مصنوعی تولید ویدیو «Veo» و تولید عکس «Imagen 3» گوگل که بهتازگی در دسترس قرار گرفتند، این غول فناوری از مدل هوش مصنوعی جدید «GenCast» برای پیشبینی آبوهوا نیز رونمایی کرد. برای آشنایی بیشتر با این مدل هوش مصنوعی، همراه اِروتِک باشید.
پیشبینی دقیق آبوهوا از برنامهریزیهای ساده برای زندگی روزمره گرفته تا آمادگی در برابر بلایای طبیعی و حتی انرژیهای تجدیدپذیر اهمیت فراوانی دارد. مدل هوش مصنوعی GenCast گوگل از برترین سیستم فعلی پیشبینی دقیق آبوهوا، یعنی سیستم ENS مرکز اروپایی پیشبینی میانمدت وضع هوا (ECMWF)، در پیشبینیها تا ۲۵ روز عملکرد بهتری را ارائه میدهد.
مدل هوش مصنوعی GenCast در واقع یک مدل دیفیوژن (Diffusion) و شبیه به مدلهایی است که در تولید تصاویر با هوش مصنوعی مشاهده کردهاید. با این حال، مدل هوش مصنوعی جدید گوگل بهطور ویژه برای هندسهی سیارهی زمین تنظیم شده است. این مدل بر اساس چهار دهه از دادههای تاریخی از آرشیوهای مرکز اروپایی پیشبینی میانمدت وضع هوا آموزش دیده است.
گوگل برای آزمایش مدل هوش مصنوعی جدید خود، GenCast را با دادههای تاریخی وضعیت آبوهوا تا سال ۲۰۱۸ آموزش داد و ۱۳۲۰ پیشبینی مختلف را برای سال ۲۰۱۹ کامل کرده است. سپس، این کمپانی نتایج پیشبینیهای GenCast را با پیشبینیهایی که توسط سیستم ENS انجام شده بود و همچنین وضعیت واقعی آبوهوا در آن مقطع مقایسه کرد. این بررسیها نشان داد که مدل هوش مصنوعی GenCast در ۹۷٫۲ درصد از موارد، نتایج دقیقتری را نسبت به سیستم ENS ارائه میدهد و حتی برای پیشبینیهای ۳۶ ساعت آینده یا بیشتر، دقت مدل هوش مصنوعی گوگل به ۹۹٫۸ درصد افزایش مییابد.
در جریان یکی از این آزمایشها، گوگل مدل هوش مصنوعی GenCast را برای پیشبینی مسیر طوفان هاگیبیس (Hagibis) که در سال ۲۰۱۹ به ژاپن رسید، به کار گرفت. مسیر این طوفان را میتوانید به رنگ قرمز در تصویر زیر مشاهده کنید، در حالی که مسیر آبی توسط GenCast پیشبینی شده است. پیشبینیهای این مدل در مقطع هفت روزه بسیار گسترده و پراکنده به نظر میرسد، اما هر چه زمان به وقوع طوفان نزدیکتر شده است، میتوان شاهد پیشبینیهای دقیقتری بود که به مسیر واقعی طوفان نیز نزدیکتر هستند.
به این ترتیب، یکی از موارد استفادهی مدل هوش مصنوعی GenCast، فراهم کردن زمان بیشتر برای مقامات محلی است تا افراد در برابر شرایط آبوهوایی دشوار و بلایای طبیعی آمادگی بیشتری داشته باشند. مدل هوش مصنوعی GenCast گوگل همچنین میتواند سرعت باد در نزدیکی مزارع بادی با توربینهای بادی بزرگ و آبوهوای مزارع خورشیدی را پیشبینی کند.
مدل هوش منصوعی موردبحث از نوع ترکیبی و جمعی (Ensemble) است؛ GenCast بیش از ۵۰ پیشبینی را با احتمالات متفاوت تولید میکند. بهطور مثال، پیشبینی وضعیت هوایی برای یک بازهی زمانی ۱۵ روزه میتواند در ۸ دقیقه توسط Google Cloud TPU v5 تولید شود و حتی چندین فرآیند پیشبینی بهطور همزمان در حال انجام باشند. این در حالی است که یک مدل معمولی پیشبینی وضعیت آبوهوا به ساعتها زمان نیاز خواهد داشت تا با استفاده از یک ابرکامپیوتر پیشبینی خود را ارائه دهد.
کمپانی گوگل «GenCast» را به عنوان یک مدل باز منتشر میکند و کد آن را به اشتراک میگذارد. این غول فناوری قصد دارد تا به همکاری با آژانسهای پیشبینی وضعیت آبوهوا و دانشمندان ادامه دهد تا پیشبینیهای وضعیت هوایی آینده را حتی بهتر از پیشبینیهای فعلی کند.
منبع: GSMArena