یک مطالعه جدید و روشنگر، غذاهای “فوق فرآوریشده” را به پیری بیولوژیکی زودرس مرتبط میسازد و نشان میدهد که اثرات آن فراتر از تغذیه نامناسب است.
محققان با تجزیه و تحلیل دادههای بیش از 22,000 شرکتکننده، دریافتند افرادی که بیشتر از این محصولات فوق فرآوریشده مصرف میکنند، از نظر بیولوژیکی مسنتر از سن تقویمی خود هستند. این یافتهها نشان میدهد که فرآوری صنعتی و افزودنیها ممکن است عملکردهای کلیدی فیزیولوژیکی را مختل کرده و منجر به پیری سریعتر در سطح سلولی شود.
غذاهای “فوق فرآوریشده” و پیری زودرس
مطالعهای توسط محققان واحد تحقیقات اپیدمیولوژی و پیشگیری در I.R.C.C.S. Neuromed در پوتزیلی، با همکاری دانشگاه LUM Casamassima، نشان داد که مصرف مقادیر زیاد غذاهای فوق فرآوریشده، صرف نظر از کیفیت کلی رژیم غذایی، با پیری بیولوژیکی سریعتر مرتبط است. این یافتهها در مجله آمریکایی تغذیه بالینی منتشر شده است.
محققان ایتالیایی دادههای بیش از 22,000 شرکتکننده در مطالعه مولی-سانی، یکی از بزرگترین مطالعات سلامت جمعیت در اروپا را تجزیه و تحلیل کردند. آنها از بیش از 30 نشانگر زیستی خون برای ارزیابی سن بیولوژیکی استفاده کردند که برخلاف سن تقویمی مبتنی بر تاریخ تولد، منعکسکننده وضعیت فیزیولوژیکی واقعی بدن، از جمله سلامت اندامها، بافتها و سیستمها است. این بدان معناست که سن بیولوژیکی یک فرد میتواند بالاتر یا پایینتر از سن واقعی او باشد.
غذاهای فوق فرآوریشده چه هستند؟
محققان با استفاده از یک پرسشنامه دقیق فراوانی غذا، توانستند مصرف غذاهای فوق فرآوریشده شرکتکنندگان را تخمین بزنند. این غذاها، غذاهایی هستند که تا حدی یا بهطور کامل با موادی ساخته شدهاند که معمولاً در آشپزخانه استفاده نمیشوند (به عنوان مثال، پروتئینهای هیدرولیز شده، مالتودکسترینها، چربیهای هیدروژنه) و عموماً حاوی افزودنیهای مختلفی مانند رنگها، مواد نگهدارنده، آنتیاکسیدانها، عوامل ضد چسبندگی، تقویتکنندههای طعم و شیرینکنندهها هستند. غذاهای فوق فرآوریشده نهتنها شامل میانوعدههای بستهبندی شده یا نوشیدنیهای شیرین، بلکه محصولات به ظاهر “بیضرر” مانند نان تولید انبوه یا بستهبندی شده، ماست میوه، برخی از غلات صبحانه یا جایگزینهای گوشت نیز میشوند.
این مطالعه نشان داد که مصرف زیاد غذاهای فوق فرآوریشده با تسریع قابل توجه پیری بیولوژیکی شرکتکنندگان مرتبط است. اساساً، افراد از نظر بیولوژیکی مسنتر از سن تقویمی واقعی خود ظاهر شدند.
ساعت داخلی بدن
پیری بیولوژیکی در واقع یک “ساعت داخلی” بدن ماست که میتواند سریعتر یا کندتر از سالهای مشخص شده در تقویم تیک تاک کند و منعکسکننده وضعیت واقعی سلامت ارگانیسم است.
سیمونا اسپوزیتو، محقق واحد تحقیقات اپیدمیولوژی و پیشگیری و نویسنده اول این مطالعه میگوید:
دادههای ما نشان میدهد که مصرف زیاد غذاهای فوق فرآوریشده نه تنها تأثیر منفی بر سلامت عمومی دارد، بلکه میتواند خود پیری را نیز تسریع کند و ارتباطی را فراتر از کیفیت تغذیهای ضعیف این غذاها نشان دهد.
خطرات پنهان فرآوری غذا
ماریا لورا بوناکیو، اپیدمیولوژیست تغذیه در واحد تحقیقات اپیدمیولوژی و پیشگیری-IRCCS Neuromed، توضیح میدهد:
مکانیسمهایی که از طریق آنها غذاهای فوق فرآوریشده میتوانند برای سلامت انسان مضر باشند، هنوز به طور کامل مشخص نیست. این غذاها علاوه بر اینکه از نظر تغذیهای نامناسب هستند و سرشار از قند، نمک و چربیهای اشباع یا ترانس هستند، تحت فرآوری صنعتی شدید قرار میگیرند که در واقع ماتریس غذایی آنها را تغییر میدهد و در نتیجه مواد مغذی و فیبر از بین میروند. این میتواند پیامدهای مهمی برای یک سری از عملکردهای فیزیولوژیکی، از جمله متابولیسم گلوکز و ترکیب و عملکرد میکروبیوتای روده داشته باشد. همچنین، این محصولات اغلب در بستهبندیهای پلاستیکی پیچیده میشوند و در نتیجه به حامل مواد سمی برای بدن تبدیل میشوند.
بازنگری در دستورالعملهای رژیم غذایی
لیچیا یاکوویلو، مدیر واحد تحقیقات اپیدمیولوژی و پیشگیری در IRCCS Neuromed و استاد تمام بهداشت در LUM Casamassima، میافزاید:
این مطالعه بار دیگر ما را بر آن میدارد تا توصیههای فعلی رژیم غذایی را که باید شامل هشدارهایی در مورد محدود کردن مصرف غذاهای فوق فرآوریشده در رژیم غذایی روزانه ما باشد، بازنگری کنیم. در واقع، برخی از غذاهای بستهبندی شده غنی از مواد مغذی میتوانند به عنوان فوق فرآوریشده طبقهبندی شوند و این نشاندهنده نیاز به هدایت مردم به سمت انتخابهای رژیم غذایی است که درجه فرآوری غذا را نیز در نظر بگیرد.
منبع: Scitechdaily