اسپری بینی جدید پروتئین‌های سمی آلزایمر را از بین می‌برد!

طبق تحقیقات جدید، یک دوز از یک درمان نوین که در یک اسپری بینی ارائه می‌شود، پروتئین‌های سمی تاو مرتبط با بیماری آلزایمر را از درون سلول‌های مغز پاک کرده و حافظه را بهبود می‌بخشد. این پیشرفت می‌تواند راه را برای درمان‌های نوین‌تر این بیماری ناتوان‌کننده هموار کند.

چند سال پیش، ارتباط توده‌های غیرطبیعی پروتئین‌های تاو در مغز با بیماری آلزایمر کشف شد. از آن زمان، محققان در جستجوی راهی برای از بین بردن این درهم‌تنیدگی‌های سمی که به نشانه‌ای از این بیماری مخرب تبدیل شده‌اند، بوده‌اند.

اکنون محققان دانشگاه پزشکی تگزاس (UTMB) یک اسپری بینی پیشرفته حاوی آنتی‌بادی‌هایی ساخته‌اند که به‌طور انتخابی گره‌های تاو را هدف قرار داده، پاک و به بازیابی عملکرد شناختی کمک می‌کند.

دکتر راکز کاید، پروفسور دپارتمان نورولوژی در UTMB و نویسنده اصلی این مطالعه گفت:

استفاده از اسپری بینی راه‌ جدیدی را برای تحویل مستقیم غیرتهاجمی آنتی‌بادی‌های درمانی تاو به مغز باز می‌کند و نویدبخش درمان بسیاری از بیماری‌های عصبی است. تحقیق ما برای ایمن‌سازی بدن با هدف قرار دادن موثر توده‌های تاو درون سلولی که محرک اصلی تخریب عصبی و زوال شناختی در بیماری‌هایی مانند آلزایمر و سایر تائوپاتی‌ها هستند، روشی منحصربه‌فرد را ارائه می‌کند.

در یک مغز سالم، پروتئین‌های تاو، میکروتوبول‌ها را تثبیت کرده که نقش داربست را برای سلول‌ها اجرا و به انتقال مواد مغذی کمک می‌کنند. اما زمانی که این پروتئین‌ها مسیر تابیدگی را به‌درستی طی نکنند، ممکن است به هم متصل شده و به شکل درهم‌تنیده‌ی نوروفیبریلاری درآیند که عملکرد نورون‌ها را مختل کرده و زوال شناختی را افزایش می‌دهند. تحقیقات قبلی نشان داده که پیشرفت بیماری از طریق یک مکانیسم “بذرپاشی” اتفاق می‌افتد، جایی که دانه‌های سمی تاو از سلول به محیط خارج سلولی آزاد شده و در آنجا تکثیر می‌شوند.

یکی از موانع اصلی که این درمان باید بر آن غلبه کند، هدف قرار دادن تاوهای درون سلولی است یعنی تاوهایی که در داخل سلول‌ها باقی می‌ماند و مسئول بذرکاری هستند. البته این هدف‌گیری به‌طور کلی در روش‌های ایمنی درمانی موجود انجام داده نمی‌شود. مانع دیگر عبور از سد خونی مغز (BBB) بوده که یک سد محافظ بین رگ‌های خونی مغز و سلول‌ها و سایر اجزای تشکیل دهنده بافت مغز است.

درمان جدید محققان هر دو مانع را پشت سر می‌گذارد. “آنتی‌بادی مونوکلونال خاص ترکیب سمی تاو 2 (TTCM2)” صرفا تجمعات تاو مرتبط با بیماری را شناسایی و هدف قرار می‌دهد. این آنتی بادی داخل میسل‌ها (مجموعه‌ای از مولکول‌هایی که هم آب‌دوست (هیدروفیل) و هم چربی‌دوست (لیپوفیل) هستند) قرار گرفته و به داخل بینی اسپری می‌شوند. گذراندن این مسیر باعث می‌شود که درمان به سرعت از طریق مسیر آناتومیک بینی به مغز برسد و سد خونی مغز را به‌طور کامل دور بزند.

یک دوز واحد از TTCM2 به صورت اسپری داخل بینی برای موش‌های مسنی که از نظر ژنتیکی برای داشتن پروتئین تاو انسانی تغییر یافته بودند، تجویز و پس از سه ساعت، TTCM2 در نواحی مختلف مغز، از جمله بخش‌های درون سلولی، توزیع شد. این درمان توده‌های تاو درون سلولی «صاحب بذر» را از روی اتصالات سیناپسی بین نورون‌های مغز پاک کرد.

هنگامی که موش‌ها تحت آزمایش رفتاری قرار گرفتند، موش‌های تحت درمان با TTCM2 نسبت به گروه‌های دیگر «به‌طور قابل توجهی بهتر» عمل کردند، که نشان می‌دهد این درمان سرعت از دست دادن حافظه کوتاه‌مدت را در موش‌های دارای بذرهای تاو پیشرفته کاهش می‌دهد. محققان متوجه شدند که نشانگرهای زیستی در هیپوکامپ، ناحیه‌ای از مغز که با شکل‌گیری حافظه و عملکرد شناختی مرتبط است، افزایش یافته است. آن‌ها همچنین دریافتند که برای درمان، درگیری TTCM2 با TRIM21 که یک گیرنده آنتی‌بادی درون سلولی (داخل سلول) است، پاکسازی توده‌های تاو متصل به آنتی‌بادی را تسهیل می‌کند.

کاید گفت:

این روش نه تنها انتقال آنتی‌بادی‌های درمانی را بهبود می‌بخشد، بلکه اثربخشی آنها را در پاکسازی توده‌های تاو و بهبود عملکردهای شناختی افزایش می‌دهد.

این کشف پتانسیل زیادی برای درمان بیماری آلزایمر و سایر بیماری‌های عصبی ناشی از تجمع بیماری‌زای پروتئین تاو دارد. ساگار گایکواد، نویسنده اول این مطالعه و محقق فوق دکترا در UTMB می‌گوید:

این پیشرفت می‌تواند به‌طور قابل توجهی بر استراتژی‌های درمانی آلزایمر و تائوپاتی‌های مرتبط تأثیر بگذارد و امید جدیدی را برای میلیون‌ها بیمار که از این شرایط ناتوان‌کننده رنج می‌برند، ارائه دهد.

محققان قصد دارند به کارآزمایی‌های بالینی TTCM2 با هدف انتقال به آزمایش‌های انسانی ادامه دهند. هدف آنها تبدیل این نتایج امیدوارکننده به گزینه‌های درمانی قابل قبول است.

این مطالعه در مجله Science Translational Medicine منتشر شده است.

منبع: Newatlas