زمانی قبل از دایناسورها وجود داشت که خزندگان باستانی، زمین را فرا گرفته بودند. با اینکه تعداد آن‌ها بسیار زیاد بود، مطالعات جدید نشان می‌دهند که رژیم غذایی آن‌ها باعث فرسودگی دندان‌های آن‌ها شده که در نهایت منجر به گرسنگی آن‌ها شده است!
پیش از دایناسورها، حدودا 225 تا 250 میلیون سال قبل، پوشش گیاهی سختی در آب‌وهوای نسبتاً ملایم آن زمان در سراسر کره زمین رشد کرده بود و گونه‌ای از خزندگان به نام رینکوسورها (Rhynchosaurs) از این گیاهان جویدنی تغذیه می‌کردند. این موجودات که قدمت آن‌ها به دوره تریاس می‌رسد، بخشی جدایی ناپذیر از توسعه حیات بر روی زمین بوده‌اند زیرا پس از انقراض دسته جمعی که در پایان دوره پرمین (Permian) اتفاق افتاد، این خزندگان به افزایش جمعیت جانداران در زمین کمک کردند. این انقراض منجر به از بین رفتن 70 درصد از جانداران در خشکی و 95 درصد از موجودات دریایی شد.
با اینکه محققان اطلاعات بیشتری از دایناسورها در مقایسه با این گونه در اختیار دارند، تحقیقات جدیدی که در دانشگاه بریستول انجام شده است روشن می‌کند که چگونه چیزی که این حیوانات از آن تغذیه می‌کردند منجر به مرگ آن‌ها شده است.
محققان با استفاده از سی تی اسکن طیف وسیعی از فسیل‌های رینکوسورها که سنین مختلف این جاندار را نشان می‌دهند، فهمیدند که با بالا رفتن سن این حیوانات، گیاهان سختی که از آن‌ها تغذیه می‌کردند به حدی دندان‌های این جانداران را می‌ساییدند که دیگر نمی‌توانستند تغذیه کافی داشته باشند و این امر در نهایت منجر به گرسنگی و مرگ آن‌ها می‌شد. این درحالی است که این مطالعه همچنین نشان داد که در انتهای دهان این جانداران، پس از افزایش سن، دندان‌های جدیدی رشد می‌کرد.
تیتیووت ستاپانیچساکول (Thitiwoot Sethapanichsakul) که یکی از نویسندگان این مطالعه است می‌گوید:
با مقایسه توالی فسیل‌ها در طول عمرشان، می‌توانیم ببینیم که با افزایش سن این جانوران، ناحیه تحت ساییدگی فک به سمت عقب حرکت می‌کرده و باعث فرسودگی دندان‌ها و استخوان‌های جدید می‌شده است. آن‌ها به وضوح از گیاهان سختی مانند سرخس‌ها تغذیه می‌کردند که دندان‌ها را تا رسیدن به استخوان می‌ساییدند؛ در واقع آن‌ها غذایی خود را با ترکیبی از دندان و استخوان‌هایشان می‌جویدند.
فسیل‌های استفاده شده در این مطالعه توسط راب کورام (Rob Coram) در جنوب انگلستان در Devon یافت شدند.
راب کرام، یابنده فسیل‌ها می‌گوید:
فسیل‌ها کمیاب هستند اما گاهی اوقات بعضی از آن‌ها هنگام طغیان رودخانه‌ها دفن می‌شوند. این امر گرداوری یک سری از استخوان‌های فک رینکوسورها را که سنین آن‌ها از بسیار جوان و حتی نوزادان تا بزرگسالان امکان پذیر کرد. یکی از فسیل‌ها که متعلق به یک رینکوسور پیر در دوران تریاس بود دندان‌هایش کاملا ساییده شده بود و احتمالاً هر روز برای دریافت مواد مغذی کافی تلاش می‌کرد.
کرام گفت که حتی رشد دندان‌های جدید نیز نمی‌توانست از ساییده شدن مداوم آن‌ها پیشی بگیرد. او از دست دادن دندان‌ها در خزندگان باستانی را با آنچه در فیل‌های امروزی اتفاق می‌افتد مقایسه کرد.
کرام در ادامه گفت:
در نهایت پس از یک سن خاص که نمی‌دانیم دقیقا چند سال است، رشد دندان‌ها کند شده، ناحیه ساییدگی ثابت و عمیق و عمیق‌تر می‌شد. این اتفاق در فیل‌های امروزی نیز اتفاق می‌افتد. آن‌ها تعدادی دندان ثابت دارند که از عقب دهان رشد می‌کنند. در حدود هفتاد سالگی آن‌ها از آخرین دندان‌هایشان استفاده می‌کنند و تمام! ما فکر نمی‌کنیم که رینکوسورها آنقدر عمر طولانی داشتند اما غذای آن‌ها آنقدر سفت بود که فک‌های آن‌ها بعد از مدتی به آسانی ساییده می‌شد و احتمالاً در نهایت از گرسنگی تلف می‌شدند.
این مطالعه همچنین نشان می‌دهد دندان‌های رینکوسورها دوبار در طول تکاملشان تغییر کرد. مرتبه اول، آن‌ها دارای ردیف‌های متعدد دندان با شیارها و برجستگی‌هایی در پایین آن‌ها داشتند. در مرتبه دوم، دندان‌های آن‌ها در یک ردیف قرار گرفت و شیارهایشان نیز عمیق‌تر شد.
این محققان یافته‌های خود را در ژورنال Palaeontology منتشر کرده‌اند.
منبع: Newatlas
