به مناسبت سی و پنجمین سالگرد تلسکوپ فضایی هابل، آژانس فضایی اروپا تصاویر نفسگیر جدیدی از خوشه ستارهای مسیه ۷۲ (M72)، یک گنجینه آسمانی واقع در صورت فلکی دلو (آبریز)، منتشر کرده است. M72 که زمانی اولین تصویری بود که در مجموعه «تصویر هفته هابل» به نمایش درآمد، اکنون با دادههای بهبودیافته و تصاویر فرابنفش، یک بهروزرسانی پرطراوت دریافت کرده است. ستارگان چندرنگ این خوشه – هم آبی و هم قرمز – سرنخهای غنیای در مورد تکامل ستارگان و شکلگیری کهکشان ما در اختیار ستارهشناسان قرار میدهند. تاریخچه M72 به سال ۱۷۸۰ بازمیگردد، زمانیکه برای اولین بار توسط پیر مِشَن، پیشگام نجوم و همکار شارل مسیه، کشف شد.
جشن ۳۵ سالگی هابل
به عنوان بخشی از جشنهای سی و پنجمین سالگرد ESA/Hubble، یک مجموعه تصاویر ویژه در طول ماه آوریل منتشر شده است که برخی از نمادینترین اهداف گذشته این تلسکوپ را برجسته میکند. نماهای بهروز شده از NGC 346، کهکشان کلاه مکزیکی و سحابی عقاب قبلاً رونمایی شدهاند. اکنون، کانون توجه به خوشه ستارهای مسیه ۷۲ (M72) معطوف شده است که با مشاهدات جدید و تکنیکهای پیشرفته پردازش تصویر دوباره مورد بررسی قرار گرفته است.
M72 اهمیت ویژهای دارد: این اولین تصویری بود که در مجموعه «تصویر هفته ESA/Hubble» به نمایش درآمد و در ۲۲ آوریل ۲۰۱۰ منتشر شد. از آن زمان، این مجموعه هر دوشنبه یک تصویر جدید از هابل منتشر کرده و در طول ۱۵ سال گذشته نزدیک به ۸۰۰ عکس شگفتانگیز به آرشیو رو به رشد آن افزوده است.
یک کره ستارهای در دلو
مسیه ۷۲ یک خوشه کروی است – یک گروه متراکم و کروی از ستارگان – که در صورت فلکی دلو و در فاصله حدود ۵۰,۰۰۰ سال نوری از زمین واقع شده است. شکل این خوشه توسط نیروی گرانشی قوی بین ستارگان بسیار نزدیک به هم آن حفظ میشود. در مجموع، ستارهشناسان حدود ۱۵۰ خوشه کروی مشابه را در کهکشان راه شیری ما شناسایی کردهاند.
رنگهای ستارهای و سرنخهای کیهانی
تنوع چشمگیر در رنگ ستارگان در این تصویر از M72، به ویژه در مقایسه با تصویر اصلی، ناشی از افزودن مشاهدات فرابنفش به دادههای نور مرئی قبلی است. این رنگها نشاندهنده گروههایی از انواع مختلف ستارگان هستند. ستارگان آبی آنهایی در خوشه هستند که در ابتدا جرم بیشتری داشتند و اکنون پس از سوزاندن بیشتر سوخت هیدروژن خود به دماهای بالاتری رسیدهاند. اجرام قرمز روشن، ستارگان کمجرمتری هستند که اکنون به غولهای سرخ تبدیل شدهاند. مطالعه این گروههای مختلف به ستارهشناسان کمک میکند تا درک کنند که چگونه خوشههای کروی و کهکشانهایی که در آنها متولد شدهاند، در ابتدا شکل گرفتهاند.
یک کشف آسمانی از سال ۱۷۸۰
پیر مِشَن، ستارهشناس فرانسوی و همکار شارل مسیه، M72 را در سال ۱۷۸۰ کشف کرد. این اولین خوشه از پنج خوشه ستارهای بود که مِشَن در حین کمک به مسیه کشف کرد. این جرم به عنوان هفتاد و دومین ورودی در مجموعه مشهور اجرام نجومی مسیه ثبت شد و همچنین یکی از دورترین خوشهها در این فهرست است.
منبع: Scitechdaily