یک تصویر تازه منتشرشده توسط یک فضانورد در ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS)، نگاهی نادر به یک “جت غول‌پیکر” صاعقه رو به بالا ارائه می‌دهد که احتمالاً بیش از ۸۰ کیلومتر بالای سواحل ایالات متحده امتداد دارد!
این تصویر خیره‌کننده توسط یکی از خدمه نامشخص ISS در ۱۹ نوامبر ۲۰۲۴ ثبت شد، اما در ابتدا توسط ناسا یا هیچ سازمان فضایی دیگری به اشتراک گذاشته نشد. با این حال، فرانکی لوسنا، عکاسی که در ثبت اسپرایت‌های غول‌پیکر صاعقه تخصص دارد، به‌طور اتفاقی عکس‌هایی از این رویداد را در وبسایت “دروازه عکاسی فضانوردان از زمین” پیدا کرد و آنها را با وبسایت Spaceweather به اشتراک گذاشت.
لوسنا به Spaceweather گفت:
من پایگاه داده ISS را برای تصاویر قبل و بعد از این رویداد بررسی کردم و متوجه شدم که در مجموع ۴ عکس [از صاعقه] وجود دارد.” این تصاویر را می‌توان در یک ویدیوی تایم‌لپس که در یوتیوب منتشر شده مشاهده کرد، اما فقط یکی از آنها جت مرتبط را دارد.
موقعیت دقیق جت مشخص نیست زیرا ابرهای تندری سطح زمین را در تصاویر پوشانده‌اند. با این حال، بر اساس موقعیت ISS در آن زمان، جت احتمالاً در سواحل نیواورلئان رخ داده است.
جت‌های غول‌پیکر، صاعقه‌های عظیمی هستند که هنگام معکوس شدن موقت لایه‌های باردار ابرها، از طوفان‌های تندری به سمت بالا شلیک می‌شوند. آنها عمدتاً به دلیل سطوح بالای نیتروژن در جو بالایی، نور آبی از خود ساطع می‌کنند و معمولاً کمتر از یک ثانیه طول می‌کشند.
بیشتر جت‌های غول‌پیکر مشاهده شده به یونوسفر می‌رسند – بخشی از جو که در حدود ۸۰ کیلومتر بالای سطح زمین شروع می‌شود و حاوی ذرات باردار جذب‌شده از خورشید است. این پدیده به همین دلیل لقب “بلندترین صاعقه زمین” را به خود اختصاص داده است، طبق گفته Spaceweather. با این حال، ارتفاع دقیق صاعقه تازه عکس‌برداری شده مشخص نیست.
جت‌های غول‌پیکر همچنین بسیار پرانرژی هستند. قوی‌ترین نمونه ثبت شده از این پدیده، که در طول یک طوفان تندری در اوکلاهاما در ماه مه ۲۰۱۸ رخ داد، تقریباً ۶۰ برابر انرژی بیشتری نسبت به یک صاعقه استاندارد داشت و به دمای ۴۴۰۰ درجه سانتیگراد (۸۰۰۰ درجه فارنهایت) رسید.
این جت‌ها اغلب با رشته‌هایی از صاعقه قرمز شاخه‌دار به پایان می‌رسند که می‌توان آنها را به طور محو در تصویر جدید مشاهده کرد. این تخلیه‌های اضافی بسیار شبیه به “اسپرایت‌ها” هستند، که اغلب شبیه عروس‌های دریایی الکتریکی غول‌پیکر به نظر می‌رسند. با این حال، جت‌های غول‌پیکر پدیده‌ای جدا از اسپرایت‌های سنتی هستند، که بدون جت رخ می‌دهند.
جت‌های غول‌پیکر در سال ۲۰۰۱ کشف شدند – بنابراین تنها چند ده عکس از این صاعقه‌های عظیم تاکنون ثبت شده است، طبق گفته Spaceweather. با این حال، دانشمندان فکر می‌کنند که ممکن است تا ۱۰۰۰ جت دیده نشده در هر سال وجود داشته باشد.
بیشتر این تصاویر از فضا ثبت شده‌اند، اما برخی دیگر، از جمله یک تصویر نفس‌گیر از سپتامبر ۲۰۱۸، توسط مسافران هواپیما که بر فراز طوفان‌های تندری پرواز می‌کردند نیز ثبت شده‌اند.
منبع: Livescience
