لوازم الکترونیکی در دهههای اخیر شاهد پیشرفتی سریع بودهاند. در میان تمام گجتهایی که در سال ۲۰۲۵ در دسترس داریم، تلفن همراه بدون شک همچنان محبوبترین محصول باقی مانده است. تلفن همراه که اکنون محصولی حیاتی در زندگی ما محسوب میشود، به یکی از رقابتیترین محصولات تبدیل شده و تعداد بسیار کمی از مدلها تأثیری شبیه به آیفون داشتهاند.
با رهبری استیو جابز، آیفون مسیر حرکت را نهتنها برای اپل، بلکه برای کل صحنهی تلفن همراه تغییر داد. آیفون با پیادهسازی سختافزار و نرمافزار پیشرفتهای که قبلاً در مقیاس انبوه دیده نشده بود، ویژگیهای پیشگامانهای را معرفی کرد که با سیستمعامل iOS یکپارچه شده بودند. آیفون و آیاواس هر دو محصول اصلی این برند باقی ماندهاند و جدیدترین مجموعه، سری آیفون ۱۷ ویژگیهای جدیدی را ارائه میدهد تا آن را جلوتر از منحنی نگه دارد. اما برای رسیدن به جاییکه اکنون هستیم، آیفون چه از طریق دسترسیپذیری، چه حفظ حریم خصوصی یا سهولت کلی استفاده، تکامل عظیمی را پشت سر گذاشته است. در این مطلب نگاهی دقیقتر به پنج ابتکار اپل میاندازیم که چهرهی صنعت را تغییر داد و بقیه را وادار به تقلید کرد. با اِروتِک همراه باشید.
۱. دستیار هوش مصنوعی (سیری – Siri)

دسترسی آسان به دستیار هوش مصنوعی امروزه مفهوم جدیدی نیست و ابزارهای زیادی برای کمک به سؤالات کلی و جزئی وجود دارند. ممکن است ChatGPT استاندارد جدیدی را برای بازار انبوه تعیین کرده باشد، به خصوص با رایگان بودن نسخه پایه آن، اما ۱۴ سال پیش، اپل چیزی را معرفی کرد که نزدیکترین رقبای آن را به تلاش برای کپیبرداری واداشت.
این سیستم چیزی جز سیری نبود. وقتی اپل آن را در سال ۲۰۱۱ منتشر کرد، هیچ چیز کاملاً شبیه به آن وجود نداشت زیرا این سیستم در iOS 5 برای آیفون 4S ادغام شده بود. سیری از این جهت منحصربهفرد است که اپل آن را از ابتدا نساخته بود، بلکه .Siri Inc را با مبلغی در حدود ۲۰۰ میلیون دلار خریداری کرد. سیری که در SRI International متولد شده بود، قبل از خرید اپل در سال ۲۰۱۰ برای سیستمعاملهای دیگر، یعنی اندروید، نیز در دسترس بود. با این حال، با در اختیار گرفتن آن توسط غول سیلیکونولی، اپل در بازی هوش مصنوعی بسیار جلوتر قرار گرفت.
سیری قبلاً میتوانست وظایفی مانند ارسال پیامک و تنظیم یادآور را از طریق یک برنامه مستقل انجام دهد، اما ادغام آن با آیفون، سطحی از سهولت استفاده (intuitiveness) را ارائه کرد که در هیچ جای دیگری نمیتوانستید پیدا کنید. با گذشت سالها، اپل سیری را با محصولات دیگری مانند آیپد در سال ۲۰۱۲ منتشر کرد و حتی به توسعهدهندگان اجازه داد تا از طریق SiriKit از این نرمافزار در برنامههای خود استفاده کنند.
۲. رابط کاربری چند لمسی (Multi-touch Interface)

تصور اینکه رابط کاربری صفحه لمسی در سال ۲۰۲۵ بومی فناوری نباشد، دشوار است، چراکه همه شرکتهای بزرگ برای مدلهای جدید خود به دنبال هر نیم اینچ صفحه نمایش اضافی هستند. اما هنگامیکه استیو جابز یکی از نمادینترین ارائههای تاریخ فناوری را در سال ۲۰۰۷ ارائه داد، نحوه تعامل مردم با تلفنهای خود بهطور چشمگیری تغییر کرد.
تلفنها در سال ۲۰۰۷ بزرگ بودند، اما با صفحهکلیدهای عددی استاندارد. با این حال اپل به دنبال انقلابی در دستگاه بود و آن را مانند هیچ چیز مشابه دیگری ساده کرد مشابه نحوه معرفی سیری به اکوسیستم، اپل در سال ۲۰۰۵ شرکتی به نام FingerWorks را خریداری کرد که تمام پتنتهای فناوری چند لمسی را که FingerWorks روی آن کار کرده بود، در اختیار این برند قرار داد. این امر در توسعه صفحهنمایش لمسی ۳.۵ اینچی برای اولین آیفون بسیار مؤثر بود. مفهوم صفحهکلید مجازی و قابلیت بزرگنمایی/کوچکنمایی (pinch/zoom) روی تصاویر امروزه کاری معمول است، اما همه اینها به لطف اولین آیفون انجام شده است. تقریباً با هر بهروزرسانی iOS و مدل جدید آیفون از آن زمان، رابط کاربری چند لمسی همچنان در حال بهبود و اصلاح بوده است، از جمله طراحی جدید “شیشه مایع (Liquid Glass)” که صفحه نمایش آیفون را به نوعی سهبعدی میکند.
۳. اَپ استور (App Store)

هنگامیکه اولین آیفون عرضه شد، تنها با تعداد انگشتشماری از برنامهها همراه بود که موارد ضروری یک تلفن همراه و همچنین برنامههایی که ماهیت آیندهنگر محصول را به نمایش میگذاشتند، پوشش میداد. برنامههایی مانند Messages ،Calendar و Camera را داشتید، اما نمیتوانستید برنامههای اضافی را دانلود کنید، کاری که سالهاست قادر به انجام آن هستیم. با این حال، با دومین آیفون یعنی 3G، استیو جابز به ایده اجازه دادن به برنامههای شخص ثالث برای نصب روی تلفن رضایت داد و این امر منجر به انقلاب اپ استور شد.
اپ استور عملاً یک مدل کسب و کار جدید برای توسعهدهندگان ایجاد و با سرعتی بیسابقه رشد کرد. این بازار مجازی با ۵۰۰ برنامه راهاندازی شد، اما این تعداد در سال ۲۰۰۹ به ۳۵,۰۰۰ برنامه رسید. یک سال بعد، اپ استور به رقم خیرهکننده ۳ میلیارد دانلود دست یافت. همانطور که انتظار میرفت، رقبا به سرعت به موفقیت اپ استور پاسخ دادند، به ویژه گوگل با اندروید مارکت (که اکنون به عنوان “گوگل پلی (Google Play)” شناخته میشود)، اما چند سال طول کشید تا دومی به موفقیت اپل در این زمینه برسد.
۴. فیس آیدی (Face ID)

اولین تغییر مهمی که اپل در امنیت آیفون ایجاد کرد و قطعاً شایسته ذکر است، تاچ آیدی (Touch ID) بود. این اسکنر اثر انگشت بیومتریک که برای آیفون 5S در سال ۲۰۱۵ معرفی شد، روش جدیدی را برای باز کردن قفل گوشی ارائه کرد. این یک گام بزرگ در جهت فشار شدید این برند برای حفظ حریم خصوصی مشتریانش بود. همچنین میتوانستید از آن برای خرید روی گوشی استفاده کنید. با این حال، برای آیفون X، اپل با فیس آیدی دوباره استاندارد جدیدی را تعیین کرد.
اپل فناوری تشخیص چهره را یکی از پیشرفتهترین بهروزرسانیهایی نامید که تا به حال برای آیفون انجام داده است و دلیل آن را به راحتی میتوان فهمید. این تلفن که توسط دوربین TrueDepth که برای آیفون X نیز جدید بود، تغذیه میشد، صورت شما را با استفاده از ۳۰,۰۰۰ نقطه مادون قرمز نقشهبرداری میکرد تا مطمئن شود چهره شما را به دقت ثبت میکند. با از بین رفتن نیاز به دکمه Home، این همچنین اولین آیفونی بود که دارای صفحه نمایش اولد گوشه به گوشه بود و روند پر کردن کل قسمت جلویی با صفحه نمایش را آغاز کرد.
از آنجاییکه اپل پتنتهای فناوری بنیادی مورد استفاده برای فیس آیدی خود را در اختیار دارد، برای هر شرکت دیگری چالشبرانگیز بوده است که بتواند با امنیت و دقت ارائه شده توسط اپل در این زمینه برابری کند. فیل شیلر، مدیر اجرایی سابق اپل، حتی تا آنجا پیش رفت که گفت جایگزینهای دیگر “همه افتضاحند!”
۵. فیستایم (FaceTime)

در حالیکه برخی از نوآوریهای پیشگام دیگر اپل اولین باری بود که یک شرکت تلفن همراه وارد یک حوزه مربوطه میشد، تا حدی نمیتوان همین را در مورد فیستایم گفت. برنامههای تماس تصویری مانند اسکایپ قبلاً در بازار بودند، اما نمیتوانستید همانطور که مثلاً در مک (Mac) میتوانستید، یک تماس ویدیویی روی آیفون برقرار کنید. تلاشهای دیگری برای ایجاد یک تجربه تماس تصویری نسبتاً یکپارچه انجام شد، اما اپل اولین شرکتی بود که در سال ۲۰۱۰ با عرضه آیفون ۴ این مشکل را حل کرد.
فیستایم یک برنامه شخص ثالث نبود که باید نصب میکردید، بلکه در اکوسیستم iOS ساخته شده بود. این امر امکان یک تجربه روان را فراهم کرد که برای عملکرد صحیح تماس تصویری بسیار حیاتی است و یک امتیاز دیگر را برای اپل نسبت به رقبای خود به همراه داشت. گوگل شش سال بعد با Duo پاسخ داد، اما این یک برنامه خارجی دیگر بود که مانند فیستایم در سیستم اندروید یکپارچه نشده بود (و همچنان هم نیست). در زمان عرضه، برای استفاده از این ویژگی باید به وایفای متصل میبودید، اما اکنون میتوانید تا زمانی که داده موبایل در دسترس دارید، از آن استفاده کنید. ماهیت آسانکاربرد فیستایم روی چنین محصول محبوبی، به اپل اجازه داد تا یک بار دیگر در یک حوزه دیگر که مورد استفاده عموم قرار میگرفت، استاندارد را به طرز باورنکردنی بالایی تعیین کند.
منبع: Slashgear






















