شهر کوتوکینو (Kautokeino)، واقع در شمال دایره قطب شمال نروژ، همواره با سرمایی شدید مواجه است که دمای آن را میتواند به منفی ۴۵ درجه سانتیگراد (منفی ۴۹ درجه فارنهایت) برساند. وقتی شرکت اسنوهتا (Snøhetta) مأموریت طراحی یک مرکز فرهنگی و آموزشی جدید در این شرایط سخت را بر عهده گرفت، از تجربه وسیع خود استفاده کرد تا ساختمانی چوبی و مقاوم بسازد که طبق ادعای آنها، ۹۰ درصد از نیازهای گرمایش و سرمایش خود را بهطور خودکفا تأمین میکند!
این پروژه که چوروی ماتا (Čoarvemátta) نام دارد با همکاری 70°N arkitektur و جوار نانگو (Joar Nango) طراحی شده است. نام این پروژه از کلمات سامی به معنای “شاخ و ریشه” الهام گرفته شده که به مقاومترین بخش شاخ گوزن شمالی اشاره دارد. طراحی این ساختمان نیز از فرهنگ محلی سامی تأثیر گرفته و میزبان تئاتر ملی سامی بیاویواس (Beaivváš)، دبیرستان سامی و مدرسه گلهداری گوزن شمالی است.
این ساختمان ۷۲۰۰ متر مربع (۷۷۵۰۰ فوت مربع) مساحت دارد و عمدتاً از چوب ساخته شده است. سقف شیبدار آن، با مساحت ۴۹۳۰ متر مربع (۵۳۰۰۰ فوت مربع)، تا سطح زمین پایین میآید. برای پوشاندن نمای خارجی ساختمان با استفاده از تختهسنگهای بازیافتی از مدرسه قبلی استفاده کردند که پیش از این تخریب شده بودند.
طراحی شاخه شاخهی ساختمان بهطور طبیعی فضاهای بیرونی را ایجاد میکند و ورودی اصلی آن رو به جنوب قرار دارد که توسط یک سقف شیبدار محافظت میشود. فضای داخلی نیز بهگونهای طراحی شده که هم تئاتر و هم مدرسه را در خود جای دهد و شامل یک نورگیر است که از دودکش سنتی سامی الهام گرفته شده است. دکوراسیون داخلی بر زیبایی طبیعی چوب تأکید دارد و هنر سنتی هنرمندان برجسته سامی با رنگهای پرجنبوجوش قرمز و آبی به آن افزوده شده است.
چورویماتا الزامات استاندارد خانههای منفعل (Passive House) را برآورده میکند. این استاندارد سختگیرانه ساختوساز سبز، نیازمند عایقبندی و هوابندی بسیار بالایی است که به ساختمان اجازه میدهد با کمترین گرمایش و سرمایش، دمای نسبتاً ثابتی را حفظ کند. علاوه بر این، این مرکز فرهنگی و آموزشی از سیستمهای زمینگرمایی استفاده میکند.
شرکت اسنوهتا توضیح میدهد:
این ساختمان به لطف ۴۰ چاه زمینگرمایی که در عمق ۲۵۰ متری (۸۲۰ فوت) زمین حفر شدهاند، ۹۰ درصد از انرژی مورد نیاز برای گرمایش و سرمایش خود را تأمین میکند. این چاهها به دو پمپ حرارتی متصل هستند که ساختمان را گرم و خنک میکنند و مبدلها انرژی اضافی را به زمین بازمیگردانند. در سردترین روزهای زمستان، این سیستم با یک دیگ برقی پشتیبانی میشود.
از آنجا که در فرهنگ سامی هیچ رسم و سنتی برای افزایش پارکها و فضاهای شهری ندارد، محوطهسازی اطراف مدرسه بهصورت طبیعی حفظ شده است. خاکی که در حین ساختوساز برداشته شد، حفظ، ذخیره و بازگردانده شد تا بذرهای طبیعی در آن منطقه دستنخورده باقی بمانند.
این مرکز فرهنگی و آموزشی در سال ۲۰۲۱ تکمیل شد و به تازگی افتتاح گردیده است. شرکت اسنوهتا تجربه زیادی در طراحی برای شرایط آب و هوایی چالشبرانگیز دارد و پروژههای برجستهای مانند پاورهاوس براتورکایا (Powerhouse Brattørkaia) و سوات (Svart) را نیز در کارنامه خود دارد.
منبع: Newatlas