یک تصویر خیرهکننده جدید از تلسکوپ فضایی هابل، کهکشان مارپیچی شگفتانگیز NGC 5643 را به نمایش میگذارد. این کهکشان حدود 40 میلیون سال نوری دورتر، در صورت فلکی گرگ (Lupus) قرار دارد. NGC 5643 بهعنوان یک مارپیچ با طراحی بزرگ طبقهبندی میشود، به این معنا که دو بازوی مارپیچی برجسته و پیچیده آن بهخوبی قابلتشخیص و مشاهده هستند. این بازوها با ستارگان آبی درخشان، ابرهای غبار قهوهای مایل به قرمز پیچیده، و مناطق صورتیرنگ تشکیل ستاره تزئین شدهاند.
با وجود زیبایی خیرهکننده NGC 5643 در نور مرئی، برخی از ویژگیهای شگفتانگیز آن از چشم انسان پنهان میمانند. مشاهدات انجامشده با استفاده از تصویربرداری فرابنفش و پرتو ایکس نشان دادهاند که این کهکشان دارای یک هسته کهکشانی فعال (AGN) است؛ یک هسته فوقالعاده درخشان که توسط یک سیاهچاله ابرجرم تغذیه میشود. این سیاهچاله، گازهای اطراف خود را به داخل میکشد و مادهای را تشکیل میدهد که در یک دیسک چرخان به صدها هزار درجه حرارت میرسد. این حرارت شدید باعث میشود که گاز نوری را در طیف الکترومغناطیسی منتشر کند و درخشش پرتو ایکس بیشتری ایجاد کند.
با این حال، هسته فعال کهکشانی NGC 5643، درخشانترین منبع پرتو ایکس در این کهکشان نیست. با استفاده از رصدخانه XMM-Newton آژانس فضایی اروپا، پژوهشگران شیئی حتی درخشانتر به نام NGC 5643 X-1 را در لبههای کهکشان کشف کردند. اما چه چیزی میتواند از یک سیاهچاله ابرجرم درخشانتر باشد؟ پاسخ، شگفتآور است؛ به نظر میرسد این شیء یک سیاهچاله کوچکتر است! شواهد نشان میدهند که NGC 5643 X-1 یک سیاهچاله با جرمی حدود 30 برابر جرم خورشید است. این سیاهچاله در یک رقص مداری با ستارهای همدم قفلشده است و گاز را از همدم ستارهای خود جذب میکند. این گاز در یک دیسک فوقگرم جمع شده و نوری درخشانتر از مرکز کهکشان تولید میکند.
کهکشان NGC 5643 پیشتر نیز موضوع تصویری از هابل بوده است. اما تصویر جدید، شامل طولموجهای بیشتری از نور است، از جمله رنگ قرمز که نشانگر گاز گرمشده توسط ستارههای جوان و عظیم است.
منبع: Scitechdaily