دانشمندان به کشف جالبی دست یافتهاند که بهطور بالقوه میتواند درک ما از شهاب سنگ ها را تغییر دهد. گمان میرود یک سنگ قهوهای مایل به قرمز تیره که چند سال پیش در صحرای مراکش کشف شد، یک نمونه قابل توجه از شهاب سنگ های به اصطلاح “بومرنگی” باشد؛ یعنی شهابسنگی که زمانی از زمین به فضا پرتاب شد، اما هزاران سال بعد بهطور قابلتوجهی دست نخورده به خانه بازگشت!
این سنگ غیرمعمول که در اوایل ماه جاری در کنفرانس زمین شناسی گلداشمیت در لیون اطلاعات جدیدی درباره آن ارائه شد، بهطور رسمی با نام شمال غربی آفریقا 13188 (NWA 13188) شناخته میشود و توجه زمینشناسان را در سراسر جهان به خود جلب کرده است. آزمایشهای تشخیصی اولیه نشان میدهد که ترکیب شیمیایی سنگ با سنگهای آتشفشانی روی زمین همسو است، با این حال، برخی از عناصر آن دستخوش تغییراتی شدهاند که معمولاً هنگام تعامل با پرتوهای پرانرژی کیهانی در فضا رخ میدهند که البته شواهد قانعکنندهای از سفر فرازمینی آن ارائه میکند.
غلظتهای اندازهگیری شده این عناصر تغییریافته که به عنوان ایزوتوپ شناخته میشوند، بسیار زیاد است و نمیتوان آنها را توسط فرآیندهای محدود به زمین در نظر گرفت و محققان را به این باور رساند که این سنگ در حدود 10000 سال پیش در اثر برخورد یک سیارک، به فضا پرتاب شده است. اگرچه فورانهای آتشفشانی نیز میتوانند سنگها را به ارتفاعهای بالا پرتاب کنند، اما زمینشناسان استدلال میکنند که چنین رویدادی بعید است که ویژگیهای این شهاب سنگ خاص را توضیح دهد.
به گزارش پایگاه خبری Space.com، فرانک برنکر، زمین شناس دانشگاه گوته فرانکفورت آلمان که البته در این مطالعه جدید دخالتی نداشت، گفت:
فکر میکنم شکی وجود ندارد که این یک شهاب سنگ است. اما موضوع مورد بحث فقط منشا زمینی یا غیرزمینی آن است.
NWA 13188 در طول سفر خود به فراسوی زمین، با پرتوهای کیهانی کهکشانی روبهرو شده و آثار ایزوتوپی متمایزی از خود بر جای گذاشته است. سطح براق و ذوبشده این سنگ که به عنوان پوسته همجوشی شناخته میشود و در هنگام ورود مجدد به جو زمین شکل گرفته است، بیشتر از این سفر خارقالعاده پشتیبانی میکند.
منشاء NWA 13188 با وزند 1.4 پوندی که توسط آلبرت جامبون، پروفسور بازنشسته فرانسوی، در سال 2018 خریداری شد، تا حدودی مرموز است و گمان میرود که از قبایل بادیه نشین صحرای مراکش بهدست آمده باشد و البته هنوز محل فرود دقیق آن پس از بازگشت به زمین ناشناخته است.
جامبون گفت:
این یکی را فقط به خاطر عجیب بودنش خریدم. “هیچ کس نمیداند این سنگ واقعاً چه ارزشی دارد.”
اگرچه تیم اکتشاف از منحصربهفرد بودن NWA 13188 متقاعد شده است، سایر زمین شناسان محتاط بوده و قبل از ادعاهای خارقالعاده خواستار تحقیقات بیشتر هستند. تعیین سن سنگ و شناسایی یک دهانه برخوردی مناسب بر روی زمین که متناسب با جدول زمانی باشد، از جمله چالشهای حیاتی است.
در صورت تایید، NWA 13188 اولین نمونه مستند از یک “شهاب سنگ بومرنگ” را نشان خواهد داد؛ یک شاهکار قابلتوجه که میتواند راه های جدیدی برای تحقیق باز کند. تاکنون، تکه کوچکی از زمین که توسط فضانوردان آپولو در سال 1971 بر روی ماه کشف شد، تنها عضو تایید شده این دسته جذاب است.
منبع: Interestingengineering