خواب با هماهنگ کردن امواج مغزی، حافظه و یادگیری را تقویت و به بهبود مهارتهای زبانی کمک کرده و همچنین پتانسیل ایجاد روشهای درمانی برای اختلالات شناختی را فراهم میکند. خواب به دلایل بسیاری اهمیت دارد، و اکنون تیمی از دانشمندان بینالمللی انگیزه دیگری برای داشتن هشت ساعت خواب در شب را آشکار کردهاند؛ خواب به مغز کمک میکند زبان جدید را ذخیره و یاد بگیرد.
مطالعهای که توسط دانشگاه استرالیای جنوبی (UniSA) انجام شده، نشان داده که هماهنگی بین دو رویداد الکتریکی در مغز در هنگام خواب، توانایی ما را برای به خاطر سپردن واژگان جدید و قوانین دستوری پیچیده بهطور قابلتوجهی بهبود میبخشد.
در این مطالعه، 35 بزرگسال انگلیسیزبان بومی شرکت کردند. پژوهشگران فعالیت مغزی این افراد را در حین یادگیری زبانی به نام Mini Pinyin که بر اساس زبان ماندارین طراحی شده اما دارای قواعد دستوری مشابه انگلیسی است، بررسی کردند.
نیمی از شرکتکنندگان در صبح این زبان را یاد گرفتند و سپس عصر برای آزمایش حافظه بازگشتند. نیمی دیگر این زبان را در شب آموختند و سپس در آزمایشگاه خوابیدند در حالیکه فعالیت مغزی آنها ضبط میشد. صبح روز بعد، پیشرفت آنها مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج نشان داد، کسانی که خوابیدند، بهطور قابلتوجهی بهتر از افرادی که بیدار ماندند عمل کردند.
پیوند امواج مغزی و حافظه
دکتر زکریا کراس که دوره دکترای خود را در UniSA گذرانده و اکنون در دانشگاه نورثوسترن در شیکاگو فعالیت میکند، توضیح داد که پیشرفتهای ناشی از خواب به هماهنگی میان نوسانات کّند و دوکهای خواب، الگوهای امواج مغزی همگام شده در خواب سبک (NREM) مربوط میشود:
این هماهنگی احتمالاً منعکسکننده انتقال اطلاعات یادگرفتهشده از هیپوکامپوس به قشر مغزی است که ذخیره حافظه بلندمدت را تقویت میکند.
فعالیت عصبی پس از خواب نیز الگوهای منحصر به فردی از نوسانات تتا را نشان داد که با کنترل شناختی و تحکیم حافظه مرتبط است. این یافتهها نشاندهنده ارتباط قوی میان هماهنگی امواج مغزی ناشی از خواب و نتایج یادگیری است.
دکتر اسکات کوسنس از UniSA گفت که این مطالعه بر اهمیت خواب در یادگیری قوانین زبانی پیچیده تأکید دارد:
با نشان دادن اینکه چگونه فرآیندهای عصبی خاص در طول خواب از تحکیم حافظه پشتیبانی میکنند، دیدگاه جدیدی درباره تأثیر اختلال خواب بر یادگیری زبان ارائه میدهیم. خواب تنها استراحت نیست؛ بلکه یک حالت فعال و دگرگونکننده برای مغز است.
یافتهها میتوانند به درمان افراد مبتلا به اختلالات زبانی مانند اختلال طیف اوتیسم (ASD) و آفازی (ناتوانی زبانی) کمک کنند، که اغلب بیش از سایر بزرگسالان دچار اختلالات خواب میشوند.
کاربردهای درمانی بالقوه
تحقیقات روی انسان و حیوان نشان دادهاند که نوسانات کّند میتوانند انعطافپذیری عصبی، یعنی توانایی مغز برای تغییر و تطبیق در پاسخ به تجربیات یا آسیبها را بهبود بخشند.
دکتر کراس افزود:
از این منظر، میتوان نوسانات کند را از طریق روشهایی مانند تحریک مغناطیسی ترانسکرانیال (TMS) تقویت کرد تا به روند درمان زبان و گفتار در آفازی سرعت ببخشد.
پژوهشگران در آینده قصد دارند تأثیر پویایی خواب و بیداری را بر یادگیری وظایف شناختی پیچیده دیگر بررسی کنند. درک نحوه عملکرد مغز در خواب، فراتر از یادگیری زبان، میتواند نحوه رویکرد ما به آموزش، توانبخشی و تمرینهای شناختی را متحول کند.
این پژوهش در مجله Journal of Neuroscience منتشر شده است.
منبع: Scitechdaily