ترکیبی نوآورانه از محصولات طبیعی که بهراحتی در دسترس همه قرار دارند، بدون عوارض جانبی، هزینه بالا یا تهاجمی بودن همچون درمانهای مشابه، بهعنوان جایگزینی برای داروهایی مانند Ozempic، بهتازگی برای مقابله با چاقی، دیابت نوع ۲، بهبود عملکرد کبد و کاهش التهاب روده طراحی شده است.
محققان دانشگاه استرالیای جنوبی میکروکپسولی توسعه دادهاند که کوچکتر از یک گلبول قرمز است و جایگزینی برای داروهای گیرنده GLP-1 به شمار میرود. این کپسول علاوه بر اینکه از میکروبایوم روده حمایت میکند، برخلاف بسیاری از داروها، آسیبی به آن نمیزند!
امین آریایی، پژوهشگر دکترا، توضیح میدهد:
ما میدانیم که چاقی نتیجه یک مسیر پیچیده بیوشیمیایی و نوعی التهاب سیستمیک است، نه صرفاً نتیجه مصرف بیش از حد کالری. با این حال، درمانهای کنونی عمدتاً نقش میکروبایوم روده را نادیده میگیرند و به جای آن بر نتایج مستقیم مانند وزن بدن و قند خون بالا تمرکز دارند.
او افزود:
داروهای ضدچاقی معمولاً به میکروبایوم روده آسیب میرسانند که میتواند منجر به عوارض ناخوشایندی مانند تهوع، درد معده و اسهال شود و حتی التهاب مزمن و افزایش وزن را تشدید کند.
دو عامل اصلی در این درمان جدید، تریگلیسیریدهای زنجیره متوسط (MCT، نوعی چربی زیستفعال) و اینولین (پروبیوتیک محافظ روده) هستند. MCTها به کاهش التهاب سیستماتیک مرتبط با چاقی کمک میکنند، در حالیکه اینولین که در میوهها و سبزیجات یافت میشود، برای کاهش قند خون، التهاب و مدیریت وزن مفید است.
آریایی، محقق اصلی این مطالعه، توضیح داد:
تیم تحقیقاتی اولاً روی ایده مصرف چربیها برای کاهش وزن کار کرده است. اما نه هر نوع چربی، بلکه نوعی خاص به نام تریگلیسیریدهای زنجیره متوسط (MCT) که به دلیل توانایی کاهش التهاب سیستمیک مرتبط با چاقی مورد توجه قرار گرفته است. ما این چربی را با اینولین، نوعی فیبر که باعث تقویت باکتریهای مفید روده میشود، ترکیب کردیم تا کپسولهای میکروسکوپی ترکیبی به نام InulinMCT طراحی کنیم.
برای تولید این کپسولها، تیم تحقیقاتی از ریشه کاسنی اینولین استخراج کرده و آن را با Miglyol 812، ترکیبی از روغن نارگیل و روغن هسته خرما که حاوی MCT است، به صورت نانوامولسیون ترکیب کردند. سپس این ترکیب با استفاده از روش اسپری خشک، پوششی مقاوم ایجاد کرد که از تجزیه زودهنگام در دستگاه گوارش فوقانی جلوگیری میکند. آریایی تأکید کرد که هرچند مکملهای اینولین و روغن MCT بهطور جداگانه در فروشگاههای سلامت موجود هستند، اما این ترکیب هیبریدی و طراحی نوآورانه آن است که نتایج قابلتوجهی برای سلامت به همراه دارد.
برای ارزیابی اثرات InulinMCT، محققان آن را به موشهایی که با رژیم غذایی پرچرب چاق شده بودند، در یک دوره 21 روزه تجویز کردند. پس از این دوره:
- کاهش وزن ناشی از رژیم غذایی ثبت شد.
- 15% کاهش قند خون مشاهده شد.
- 78% کاهش در نشانگرهای التهابی، که عامل کلیدی در بیماریهای مرتبط با چاقی است، گزارش شد.
- کاهش 47% در فعالیت آنزیمهای کبدی ثبت شد؛ آنزیمهای کبدی بالا، که ناشی از رژیم غذایی نامناسب و چاقی هستند، میتوانند باعث درد شکمی، خستگی، زردی و تهوع شوند.
این درمان منجر به افزایش 8.3 برابری در تنوع میکروبی روده شد، از جمله رشد باکتریهای مفیدی مانند بیفیدوباکتریوم و آکرمانزیا موسینیفیلا. آکرمانزیا موسینیفیلا (Akkermansia muciniphila) یک باکتری بسیار مفید در روده است که نقش کلیدی در کنترل جذب چربی و جلوگیری از تجمع بافت چربی (چربیهای انباشتهشده) در بدن ایفا میکند. این میکروب با تقویت سلامت کلی روده به بهبود متابولیسم بدن کمک میکند. در همین حال، بیفیدوباکتریوم (Bifidobacterium) نیز یکی دیگر از باکتریهای مفید روده است که میتواند به تنظیم افزایش وزن کمک کند. این باکتری همچنین تأثیر قابلتوجهی بر نحوه توزیع چربی در بدن دارد، که به کاهش اثرات منفی چاقی و حفظ سلامت بدن منجر میشود.
آریایی توضیح داد:
باید شفاف بگویم که کاهش وزن حاصل از این روش در مقایسه با Ozempic قطعاً ملایمتر است. اما در عوض، شاهد کاهش قابلتوجه سایر شاخصهای زیستی بودیم، مانند 15 درصد کاهش قند خون، تا 78 درصد کاهش التهاب سیستماتیک، بهبود سلامت کبد، و تقریباً 9 برابر افزایش تنوع میکروبایوم روده!
او افزود:
به طور کلی، هر چه تعداد باکتریهای رودهای ما بیشتر باشد، ما به عنوان افراد سالمتر خواهیم بود.
InulinMCT همچنین شاخصهای التهابی TNF-α و IL-6 را به طور قابل توجهی کاهش داد و آنها را به سطحی رساند که در موشها (و انسانها) با رژیم غذایی متعادل مشاهده میشود. کلسترول HDL به محدوده طبیعی کاهش یافت و تولید اسیدهای چرب زنجیره کوتاه (SCFAs) مانند استات و پروپیونات افزایش یافت که نقشهای مهمی در تنظیم التهاب و سلامت روده دارند.
یکی از محققان توضیح میدهد:
با استفاده از InulinMCT، ما قصد داریم رویکردی جامعتر داشته باشیم که به ریشههای اصلی چاقی (میکروبیوم روده نامتعادل و التهاب سیستماتیک) بپردازیم. برخلاف داروهایی مانند GLP-1 RAs، نظیر Ozempic، که مکانیزمهای خاصی را هدف قرار میدهند. در این مورد، هدف کاهش اشتها است.
او اضافه کرد:
ما میخواهیم رویکردی جامع برای کاهش وزن بلندمدت ارائه دهیم، برخلاف داروهایی مانند Ozempic که مطالعات نشان دادهاند با قطع مصرف، وزن کاهشیافته معمولاً بازمیگردد و حتی ممکن است بیشتر از وزن اولیه شود.
هرچند InulinMCT بهعنوان یک “داروی معجزهگر کاهش وزن” معرفی نمیشود، اما دارای مزایای دیگری نسبت به داروهای کلاس GLP-1 RA است که میتواند پایبندی به مصرف (و در نتیجه بهرهمندی مستمر از فواید) را افزایش دهد.
آریایی توضیح داد:
این محصول کاملاً از مواد غذایی با درجه کیفی بالا ساخته شده است، هم اینولین و هم روغن MCT، بنابراین کاملاً طبیعی است و انتظار میرود که در بلندمدت به خوبی توسط انسان تحمل شود.
او افزود:
البته ما هنوز این ترکیب را روی انسان آزمایش نکردهایم، اما با توجه به اینکه مواد به کار رفته در آن درجه غذایی دارند و از سوی مراجع برجسته درمانی بهعنوان ایمن شناخته شدهاند، این انتظار را داریم.
و از آنجایی که InulinMCT از جنس مواد غذایی است، نه یک ترکیب مصنوعی، میتواند اساساً به شکل مکمل باشد و به صورت قرص یا پودر مصرف شود. محققان تایید میکنند که ممکن است این دارو ظرف چند سال آینده به بازار عرضه شود و اکنون در انتظار آزمایشهای انسانی است. بازه زمانی برای داروهای مصنوعی، از کشف تا استفاده بالینی، به طور متوسط 12 سال و برخی از ترکیبات تا 30 سال طول می کشد تا روشنایی روز را ببینند.
آریایی میگوید:
این قطعاً یک فرآیند نظارتی آسانتر در مقایسه با یک داروی مصنوعی است، زیرا احتمالاً در زیر مجموعهای از مکملها یا مواد مغذی قرار میگیرد و احتمالاً میتوان انتظار داشت که در دو تا سه سال آینده آن را در استفاده انسانی مشاهده کنیم. ما می خواهیم اثرات این فرمولاسیون را روی انسان نیز آزمایش کنیم. بنابراین یک مطالعه بالینی مفید خواهد بود، اما به بودجه بیشتری نیاز دارد.
مزیت دیگر inulinMCT حالت مصرف آن است. در حالی که تیم هنوز این روش را بهینه نکرده است، اما مطمئناً مانند بسیاری از داروهای کنترل وزن از طریق تزریق انجام نمی شود.
وی توضیح داد:
ما کلمه کپسول را در میکروکپسول ها ذکر کردیم، اما شما نمی توانید آنها را با چشم غیر مسلح ببینید. بنابراین شما فقط یک پودر می بینید، و این می تواند جدول بندی شود. بنابراین می توانید یک قرص داشته باشید، می توانید آن را در یک کپسول قرار دهید. حتی می توانید به عنوان پودر آن را با اسموتی خود مخلوط کنید.
او افزود:
ما میخواهیم چیزی را ارائه کنیم که صبورانهتر روی آن فکر شده باشد. اکنون ما اثرات کاهش وزن مشابهی را که با داروهای [GLP-1 RA] میبینید، نخواهیم دید؛ این دارو بسیار سادهتر است، اما میخواهیم جایگزینی برای آنچه در بازار وجود دارد ارائه دهیم. این یک جادوی ضعیفتر است و بیشتر شامل بخشی از سایر تغییرات سبک زندگی است.
در همین حال، تیم تحقیقاتی در حال کار بر روی روشی مهندسی است تا میکروکپسول هیبریدی را دست نخورده از بدن عبور دهد تا زمانی که به روده بزرگ برسد، جایی که می تواند بهترین کار خود را انجام دهد.
آریایی گفت:
ما میخواهیم روده بزرگ را هدف قرار دهیم، و هنوز نشان ندادهایم که میتوانیم این کار را انجام دهیم، اما اینولین توسط باکتریها تجزیه میشود (باکتریهای خوب روده یا هر باکتری روده) که بیشتر آن در روده بزرگ است. بنابراین ما می خواهیم این فرمول میکروکپسول را داشته باشیم که به روده یعنی روده بزرگ برسد و در واقع بتواند آن باکتری های سالم روده را تقویت کند.
پل جویس، محقق ارشد، افزود:
بیماری های قلبی عروقی، دیابت نوع 2، سکته مغزی، بیماری کلیوی و حتی شرایط سلامت روان همگی با چاقی مرتبط هستند. اما به جای پرداختن به تنها یک علامت، مانند اضافه وزن، ما رویکردی جامع را در پیش گرفته ایم. درمان برای رسیدگی به همه.
این مطالعه بهتازگی در مجله Advanced Therapeutics منتشر شد.
منبع: Newatlas