محققان یک منبع گسترده بازخوانی ژنی از ۱.۳ میلیون سلول قشر مغز ایجاد کرده‌اند که بیشتر بر روی افراد مبتلا به آلزایمر و افراد سالم تمرکز دارد. این اطلس جامع که برای تقویت درک مولکولی تاب‌آوری و آسیب‌پذیری شناختی طراحی شده است، استراتژی‌های بالقوه‌ای را برای القای تاب‌آوری شناختی به صورت مصنوعی نشان می‌دهد.
کمتر از یک دهه پیش، زمانی که دکتر هانسرودی ماتیس پروژه بلندپروازانه‌ای را برای ایجاد یک منبع گسترده از تمام بازخوانی‌های ژنی ذخیره‌شده در ۱۰۰ سلول مغزی منفرد راه‌اندازی کرد، این کار دشوار به نظر می‌رسید. اما اکنون، با پیشرفت فناوری، ماتیس با موفقیت چنین «نسخه‌برداری» را نه تنها از ۱۰۰، بلکه از ۱.۳ میلیون سلول قشر مغز از ۴۸ فرد مبتلا به آلزایمر و افراد سالم ترسیم کرده است.
هانسرودی ماتیس، پیشگام تجزیه و تحلیل رونویسی تک سلولی بر روی بافت مغز انسان پس از مرگ در طول دوره پسا دکتری خود بود و اکنون استادیار عصب‌بیولوژی در دانشکده پزشکی دانشگاه پیتسبورگ است. او می‌گوید که اطلس حاصل از پیری مغز انسان دارای بینش‌هایی در مورد مولکول‌هاست که به آسیب‌پذیری و انعطاف‌پذیری مغز می‌پردازد.
بررسی تاب‌آوری شناختی در تحقیقات آلزایمر
دکتر ماتیس گفت:
من بسیار علاقه‌مند به درک پدیده تاب‌آوری شناختی هستم که در آن علی‌رغم علائم مشخصه آسیب‌شناسی بافت‌ها در نتیجه‌ی آلزایمر، افراد هیچ اختلال شناختی ندارند. یافته‌های اخیر ما را بیش از هر زمان دیگری امیدوار کرده است که ممکن است بتوان به‌طور مصنوعی چنین انعطاف‌پذیری را در افرادی که در غیر این صورت مستعد از دست دادن حافظه هستند، القا کرد.
در این مطالعه که ۲۴ ژوئیه در مجله Nature منتشر شده است، ماتیس و همکارانش در مؤسسه فناوری ماساچوست رونوشت‌های سلول‌ها را در شش ناحیه مجزای مغز که اغلب تحت‌تأثیر آسیب حاصل از آلزایمر قرار دارند، تجزیه و تحلیل کردند. اطلس به‌دست آمده، که اکنون به صورت آنلاین در دسترس محققان در سراسر جهان است، می‌تواند به عنوان ابزاری برای کشف‌های ژنی و مولکولی در مسیرهای مؤثر بر سلامت مغز استفاده شود.
بینش‌های جدید در مورد زوال شناختی و عملکردهای سلولی
ماتیس و همکارانش با ردیابی اینکه چگونه تغییر رونویسی‌ها با زوال شناختی و آسیب‌شناسی آلزایمر مرتبط است دریافتند که آستروسیت‌ها، یکی از انواع سلول‌هایی که شاکله بافت مغز را در کنار حفظ تعداد زیادی از عملکردهای حیاتی دیگر تشکیل می‌دهند، می‌توانند کلیدی برای درک عملکرد تاب‌آوری شناختی باشند. تحقیقات ماتیس که حاصل از نگاشت این رونوشت‌هاست، قصد کشف اهمیت عملکردی تغییر مسیرهای متابولیک آستروسیت برای تأثیرگذاری بر عملکرد شناختی را دارد.
ماتیس گفت:
هنوز چیزهای زیادی برای یادگیری در مورد بیماری آلزایمر و مغز انسان وجود دارد. این پروژه تازه شروع است!
منبع: Scitechdaily
