آژانس فضایی چین قصد دارد اولین کشوری باشد که نمونههایی از مریخ، شامل سنگها و رسوبات، را به زمین باز میگرداند. بر اساس این طرح، این نمونهها قرار است تا سال 2031 به زمین ارسال شوند.
در مقالهای که در شماره نوامبر نشریه National Science Review منتشر شد، محققانی از آزمایشگاه اکتشافات اعماق فضا و نهادهای همکار در چین، طرح ماموریت تیانون-3 را تشریح کردند. این ماموریت توسط سازمان ملی فضایی چین (CNSA) برنامهریزی شده و شامل دو فضاپیما است. در بهروزرسانی ارائهشده در کنفرانسی درباره اکتشافات فضایی در سپتامبر، جیژونگ لیو، طراح ارشد تیانون-3، اعلام کرد که این ماموریت طبق برنامهریزی قرار است در سال 2028 پرتاب شود.
بر اساس گزارش Space News، ماموریت تیانون-3 شامل یک فرودگر، یک وسیله صعود، یک مدارگرد، و یک ماژول بازگشتی خواهد بود. همچنین ممکن است از یک هلیکوپتر و یک ربات ششپای پیشرفته برای جمعآوری نمونهها از فاصله دورتر نسبت به محل فرود استفاده شود.
در این مقاله، زنگچیان هو از آزمایشگاه اکتشافات اعماق فضا و آکادمی علوم زمینشناسی چین گزارش داد که 86 مکان احتمالی برای فرود تیانون-3 در حال بررسی هستند. اکثر این مکانها در کریس پلانیتیا، دشتی هموار در منطقه استوایی شمال مریخ، و یوتوپیا پلانیتیا، بزرگترین حوضه برخوردی مریخ که چین در سال 2021 یک مریخنورد در آن فرود آورد، واقع شدهاند.
به گفته هو و همکارانش، این مکانها برای هدف اصلی ماموریت تیانون-3، یعنی جستجوی نشانههای حیات گذشته در مریخ، بسیار امیدوارکننده هستند. این نقاط نه تنها توپوگرافی نسبتاً همواری برای فرود ارائه میدهند، بلکه سنگها و رسوبات آنها ممکن است هنوز آثار حیات باستانی مریخ را در خود حفظ کرده باشند.
تیانون-3 در سال 2028 پرتاب خواهد شد و نمونهها تا سال 2031 به زمین بازگردانده میشوند. (طول مدت یک سفر یکطرفه بین زمین و مریخ، بسته به موقعیت سیارهها، بین هفت تا یازده ماه است.) هو و تیمش نوشتهاند که نمونههای بازگرداندهشده با روشهای مختلفی تجزیه و تحلیل خواهند شد. این روشها شامل مواردی نظیر طیفسنجی جرمی برای تعیین ترکیب عنصری و تحلیل ایزوتوپی برای بررسی نسبت نسخههای مختلف عناصر است که میتوانند نشاندهندهی حضور حیات در گذشته مریخ باشند.
اگر ماموریت تیانون-3 طبق برنامه پیش برود، چین در بازگرداندن نمونههای مریخ به زمین، تقریباً یک دهه زودتر از ناسا و آژانس فضایی اروپا (ESA) عمل خواهد کرد. ناسا در آوریل اعلام کرد که ماموریت برنامهریزیشده بازگشت نمونههای مریخ (MSR) که یک تلاش مشترک بین ناسا و ESA است، تا دهه 2030 به تأخیر افتاده است. طبق برنامه فعلی، فرودگر MSR در سال 2035 پرتاب شده و بازگشت نمونهها تا سال 2040 انجام نخواهد شد.
چین اخیراً با ماموریت چانگ-ای 6 اولین نمونهها از نیمه دور ماه را به زمین بازگرداند. تحلیل اولیه این نمونهها شواهدی از فعالیتهای آتشفشانی در نیمه دور ماه ارائه داد و نشان داد که آتشفشانها در این ناحیه از حدود 2.8 میلیارد سال پیش فعال بودهاند.
منبع: Livescience