آسمان شب در ماه دسامبر؛ درخشش زهره، تابش مشتری و بارش شهابی!

ماه دسامبر یک نمایش آسمانی جذاب ارائه می‌دهد؛ زهره به‌عنوان “ستاره شامگاهی” می‌درخشد و مشتری در حالت مقابله به درخشان‌ترین وضعیت خود می‌رسد. رویدادهای برجسته شامل همراهی زهره با هلال ماه، قرار گرفتن مشتری در میان ماه و الدبران و درخشش مریخ نزدیک به حالت مقابله در کنار ماه در اواسط ماه است. آسمان زمستانی، صورت‌های فلکی اوریون (شکارچی)، ثور و جوزا را معرفی می‌کند، در حالی‌که مثلث زمستانی بر فصل حکم‌فرماست. بارش شهابی جِمینید به اوج خود می‌رسد، هرچند نور ماه دید را کاهش می‌دهد، و انقلاب زمستانی آغاز فصل جدید را نشان می‌دهد. برای اطلاع از رویدادهای برجسته آسمانی در ماه دسامبر با اِروتِک همراه باشید.

رویدادهای برجسته آسمانی در ماه دسامبر

در این ماه، زهره به‌عنوان “ستاره شامگاهی” می‌درخشد، مشتری به درخشان‌ترین حالت خود در سال می‌رسد، و بارش شهابی جِمینید علی‌رغم نور چالش‌برانگیز ماه به اوج خود می‌رسد.

فرصت‌های مشاهده‌ی آسمان

تمام ماه- سیارات قابل روئت

• عطارد: از نیمه دوم ماه، بسیار نزدیک به افق جنوب شرقی، درست قبل از طلوع آفتاب قابل مشاهده است.
• زهره: به‌عنوان “ستاره شامگاهی” در جنوب غربی، پس از غروب آفتاب، هر شب بالاتر می‌رود.
• مریخ: در طول ماه به‌طور قابل توجهی درخشنده‌تر می‌شود، از شرق-شمال‌شرقی طلوع کرده و از اواخر شب تا صبح دیده می‌شود.
• مشتری: در تاریخ 7 دسامبر در حالت مقابله قرار می‌گیرد، تمام شب از شرق-شمال‌شرقی قابل مشاهده است.
• زحل: پس از غروب آفتاب در آسمان جنوبی دیده می‌شود و به‌تدریج در طول ماه به سمت غرب حرکت می‌کند.

3 تا 5 دسامبر (13 تا 15 آذر)؛ زهره و ماه

پس از غروب آفتاب به جنوب غربی نگاه کنید تا زهره و هلال ماه را در کنار هم ببینید. در 4 دسامبر، هلال باریک ماه دقیقاً زیر زهره قرار می‌گیرد؛ فرصتی عالی برای عکاسی!

7 دسامبر (17 آذر)؛ مقابله مشتری

مشتری به درخشان‌ترین حالت خود در سال می‌رسد و تمام شب در میان ستارگان صورت فلکی ثور قابل مشاهده است. استفاده از تلسکوپ می‌تواند جزئیاتی مانند اقمار گالیله‌ای و کمربندهای جوی مشتری را نمایان کند.

13 و 14 دسامبر (23 و 24 آذر)؛ بارش شهابی جِمینید

بارش شهابی جِمینید معمولاً یکی از بهترین بارش‌های شهابی سال است. اما امسال، ماه تقریباً کامل دید شهاب‌های کم‌نورتر را کاهش می‌دهد. با این حال، شهاب‌های درخشان‌تر ممکن است تا یک هفته قبل از اوج بارش قابل مشاهده باشند.

14 دسامبر (24 آذر)؛ مشتری، ماه و الدبران

مشتری در میان ماه که تقریباً کامل است و ستاره نارنجی درخشان الدبران در آسمان عصرگاهی قرار می‌گیرد.

17 دسامبر (27 آذر)؛ مریخ و ماه

مریخ که با نزدیک شدن به حالت مقابله در ژانویه درخشان‌تر شده است، در کنار ماه کاهش‌یافته گبیوس دیده می‌شود.

21 دسامبر (1 دی)؛ انقلاب زمستانی

در ساعت 4:20 صبح به وقت شرقی (EST)، انقلاب زمستانی آغاز فصل زمستان را در نیم‌کره شمالی و تابستان را در نیم‌کره جنوبی نشان می‌دهد.

تمام ماه: مثلث زمستانی

مثلث زمستانی، متشکل از ستارگان شباهنگ (Sirius)، پروکیون (Procyon) و ابط‌الجوزا (Betelgeuse)، ورود آسمان زمستانی را نشان می‌دهد و یکی از ویژگی‌های برجسته این فصل است که در سراسر زمستان قابل مشاهده خواهد بود.

چه خبر از آسمان دسامبر؟

زهره، مشتری، و مریخ با درخشندگی خیره‌کننده می‌درخشند؛ ستارگان زمستانی و دوست کوچک‌شان درخشش خود را به نمایش می‌گذارند؛ و شهاب‌ها با ماه دیدار می‌کنند!

از سیارات آغاز می‌کنیم: زهره در جنوب غربی پس از غروب آفتاب به‌راحتی قابل تشخیص است. این “ستاره شامگاهی” خیره‌کننده هر شب کمی بالاتر در آسمان دیده می‌شود. در 4 دسامبر، به دنبال هلال باریک ماه باشید که درست در زیر زهره قرار دارد؛ فرصتی عالی برای ثبت یک عکس به‌یادماندنی!

زحل در جنوب آسمان با شروع تاریکی قابل مشاهده است و با گذشت هفته‌ها کمی به سمت غرب حرکت می‌کند. در همین حال، مشتری در 7 دسامبر به حالت مقابله می‌رسد و به درخشان‌ترین وضعیت خود در سال دست می‌یابد. این سیاره تمام شب، از شرق-شمال‌شرقی در میان ستارگان صورت فلکی ثور طلوع می‌کند. در حوالی 14 دسامبر، مشتری را در میان ماه تقریباً کامل و ستاره نارنجی درخشان الدبران خواهید یافت.

مریخ در دسامبر نمایشی خیره‌کننده ارائه می‌دهد و در مسیر مقابله خود در ژانویه، درخشندگی‌اش دو برابر می‌شود. اوایل ماه، این سیاره حدود چهار ساعت پس از تاریکی طلوع می‌کند. اما تا شب سال نو، حدود 90 دقیقه پس از غروب خورشید ظاهر می‌شود و همیشه با رنگ قرمز متمایزش می‌درخشد.
در 17 دسامبر، مریخ را بسیار نزدیک به ماه خواهید یافت که دو روز از حالت کامل خود گذشته است.

صورت‌های فلکی شاخص زمستانی در دسامبر با شکوه وارد صحنه می‌شوند. با غروب آفتاب، شکارچی اوریون در شرق طلوع می‌کند، ثور (گاو نر) در بالای آن و ستارگان جوزا (دوپیکر) در سمت چپ قرار دارند. این صورت‌های فلکی شامل شگفتی‌هایی مانند سحابی خرچنگ و خوشه پروین در ثور، و سحابی اوریون در زیر کمربند سه‌ستاره‌ای اوریون هستند. اگر بلافاصله پس از تاریکی به آسمان غربی نگاه کنید، هنوز می‌توانید سه ستاره درخشان مثلث تابستانی را که به‌تدریج در حال نزدیک شدن به افق هستند، مشاهده کنید. اما با ناپدید شدن آن‌ها، سه ستاره درخشان زمستانی ظاهر می‌شوند و مثلث زمستانی را به‌عنوان یکی از نشانه‌های برجسته این فصل تشکیل می‌دهند.

پس از شناسایی کمربند سه‌ستاره‌ای اوریون، به‌راحتی می‌توانید مثلث زمستانی را پیدا کنید؛ کمربند اوریون را به سمت چپ و کمی پایین دنبال کنید تا به ستاره شباهنگ (Sirius)، درخشان‌ترین ستاره آسمان شب برسید. سپس به سمت بالا و چپ شباهنگ نگاه کنید تا ستاره پروکیون (Procyon) را پیدا کنید. در نهایت، به سمت شانه اوریون نگاه کنید تا ستاره سرخ‌رنگ ابط‌الجوزا (Betelgeuse) را ببینید. این سه ستاره، مثلث زمستانی را تشکیل می‌دهند که در تمام فصل قابل مشاهده است.

بارش شهابی جِمینید که معمولاً یکی از بهترین بارش‌های شهابی سال است، در صبح زود 14 دسامبر به اوج خود می‌رسد. اما این سال، نور ماه که تقریباً در حالت کامل قرار دارد دید شهاب‌های کم‌نورتر را کاهش می‌دهد. با این حال، شهاب‌های درخشان‌تر جِمینید تا یک هفته قبل از اوج بارش قابل مشاهده هستند. اگر در هفته دوم دسامبر قبل از طلوع آفتاب بیدار هستید، به آسمان نگاه کنید، ممکن است ذره‌ای از غبار فضایی را ببینید که در آسمان شب ردی از خود باقی می‌گذارد.

در پایین نیز حالت‌های مختلف ماه را در طول دسامبر مشاهده می‌کنید:

منبع: Scietechdaily