پژوهشگران ویژگیهای جریان مرموز روی اجرام بدون جو مانند وستا، سرس و اروپا را بررسی کردهاند. در آخرین پژوهش خود، آنها نشان میدهند که چگونه برخورد شهابسنگها میتوانند آبنمکهای مایعی را آزاد کنند که باعث ایجاد درهها و انباشت آوار میشود. این یافتهها دیدگاههای جدیدی درباره آب زیرسطحی و رفتار آن در فضا ارائه میدهد.
بررسی ویژگیهای جریان مرموز بر روی اجرام بدون جو
یک پژوهشگر از مؤسسه تحقیقاتی جنوب غربی (SwRI) با آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا (JPL) همکاری کرده است تا ویژگیهای جریان مرموز روی سطح اجرام بدون جو، از جمله سیارکهایی مانند وستا و سرس را بررسی کند. این سیارکها اخیراً توسط مأموریت Dawn ناسا مورد مطالعه قرار گرفتند. ماه اروپا از سیاره مشتری نیز قرار است در آینده نزدیک توسط مأموریت Europa Clipper ناسا، که مؤسسه تحقیقاتی جنوب غربی در آن همکاری دارد، بررسی شود، بخشی از این پژوهش است.
در مقالهای جدید که در The Planetary Science Journal منتشر شده، نویسنده اصلی دکتر مایکل جی. پستون و تیم او از مؤسسه تحقیقاتی جنوب غربی شرایط پس از برخورد، از جمله برخورد شهابسنگها را توضیح میدهند که نشان میدهد این برخوردها میتوانند باعث ایجاد آبنمکهای مایع شوند. این آبنمکها ممکن است بهطور موقت روی سطح جریان یابند، درههای منحنی ایجاد کنند و پرههای آواری را درون دهانههای تازه شکل گرفته بر جای بگذارند.
بررسی رفتار آبنمک پس از برخورد
دکتر جنیفر اسکالی، محقق اصلی پروژه از آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا، گفت:
ما میخواستیم ایدهای را که قبلاً پیشنهاد داده بودیم، یعنی اینکه یخ زیر سطح یک جرم بدون جو میتواند توسط برخورد بیرون کشیده و ذوب شود و سپس بهصورت جریان مایع در امتداد دیوارههای دهانه برخوردی جریان یابد و ویژگیهای سطحی مشخصی ایجاد کند، بررسی کنیم.
این تیم قصد داشتند بفهمند مایع چه مدت میتواند قبل از انجماد دوباره جریان یابد، زیرا بیشتر مایعات در شرایط خلأ قوی پایداری خود را از دست میدهند.
دریافتهای تجربی از رفتار یخ در فضا
مقاله “بررسی تجربی طول عمر آبنمک و آب پس از برخورد در اجرام بدون جو” یافتههای تیم را پس از شبیهسازی فشارهایی که یخ در وستا، یکی از بزرگترین سیارکهای منظومه شمسی، پس از یک برخورد شهابسنگ تجربه میکند و زمانی که برای انجماد مجدد مایع آزادشده از زیر سطح لازم است، شرح میدهد.
این تیم یک محفظه آزمایش را در آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا تغییر دادند تا فشار را بهسرعت روی یک نمونه مایع کاهش دهند و افت فشار شدید را شبیهسازی کنند، همانطور که جو موقتی ایجاد شده پس از برخورد بر روی یک جرم بدون جو مانند وستا ناپدید میشود. طبق گفته پستون، افت فشار آنقدر سریع بود که مایعات آزمایشی بلافاصله و بهطور چشمگیری منبسط گشته و مواد از محفظه نمونه خارج شدند.
پیامدهای وجود آب در اجرام آسمانی
پستون گفت:
از طریق برخوردهای شبیهسازیشده خود، دریافتیم که آب خالص در خلأ به سرعت منجمد میشود و تغییر قابلتوجهی ایجاد نمیکند، اما مخلوط آب و نمکها، یا آبنمکها، حداقل برای یک ساعت مایع و جاری باقی میمانند. این زمان کافی است تا آبنمکها شیبهای دیوارههای دهانههای سیارکها را ناپایدار کرده و باعث فرسایش، رانش و تشکیل ویژگیهای زمینشناختی خاص بر روی این ماههای یخی شوند.
این یافتهها همچنین میتواند به توضیح منشأ برخی ویژگیهای مشاهدهشده در اجرام دوردست، مانند دشتهای صاف اروپا و ویژگی “عنکبوت” در دهانه مانانان، یا درهها و پرههای آواری مختلف در مریخ کمک کند. این پژوهش میتواند در ایجاد شواهد قویتر برای وجود آب زیرسطحی در مکانهایی که به نظر غیرقابلزیست میآیند، نقش داشته باشد.
پستون ادامه میدهد:
اگر این یافتهها در اجرام خشک و بدون جو یا با جو نازک سازگار باشد، نشان میدهد که آب در گذشتهای نزدیک در این جهانها وجود داشته و ممکن است هنوز از طریق برخوردها خارج شود. شاید هنوز هم آبی برای کشف در آنجا وجود داشته باشد.
منبع: Scitechdaily
