تصویری که اخیراً توسط هابل از کهکشان MCG+05-31-045 در خوشه کهکشانی کما ثبت شده است، تحول کهکشانها تحت نیروهای گرانشی شدید را به نمایش میگذارد. این تعامل که در خوشههای متراکم کهکشانی معمول است، نشاندهنده تغییر از کهکشانهای مارپیچی به کهکشانهای بیضوی فاقد گاز در طول میلیونها سال است.
در سری تصاویر هفتگی هابل پیش از این تصویری زیبا از یک کهکشان مارپیچی در صورت فلکی گیسوان برنیکه، که نام آن برگرفته از گیسوان ملکه افسانهای مصر است، به نمایش درآمده بود. اما این کهکشان تنها یکی از چندین کهکشان در این صورت فلکی است. این هفته، تلسکوپ فضایی هابل تصویری جدید از MCG+05-31-045، دو کهکشان در تعامل واقع در فاصله ۳۹۰ میلیون سال نوری در خوشه کهکشانی عظیم کما، به نمایش گذاشته است.
کما، خوشهی کهکشانی پویا
خوشه کهکشانی کما بسیار غنی است و بیش از هزار کهکشان شناختهشده را در خود جای داده است که بسیاری از آنها حتی با تلسکوپهای آماتور نیز قابل مشاهدهاند. بیشتر کهکشانهای این خوشه بیضوی هستند که در خوشههای متراکم کهکشانی مانند کما رایج است. کهکشانهای بیضوی اغلب از برخوردهای نزدیک یا تصادمهای مستقیم شکل میگیرند که کهکشانها را دچار اختلال و تغییر شکل میکنند.
در حالیکه ستارگان در کهکشانهای در تعامل معمولاً دستنخورده باقی میمانند، وضعیت گاز موجود در کهکشانها متفاوت است؛ این گاز تحت تأثیر نیروهای گرانشی پیچیده و فشرده شده و به سرعت مصرف میشود تا ستارگان جدید شکل بگیرند. پس از آنکه ستارگان آبی، پرنور و بزرگ سوخته و نابود میشوند، دیگر گازی باقی نمیماند تا نسل جدیدی از ستارگان جوان ایجاد شود.
درون کهکشانهای مارپیچی در هنگام تعامل، این آشفتگی گرانشی همچنین مسیرهای منظم بازوهای مارپیچی را مختل میکند. پس از برخوردها یا نزدیکشدنهای کافی، نتیجه اغلب یک کهکشان بیضوی با ساختاری آشفته و فاقد گاز و ستارگان قدیمیتر است که در مدارهای نامنظم حرکت میکنند.
دگرگونیهای کیهانی: چرخه زندگی کهکشانها
احتمالاً سرنوشت مشابهی در انتظار MCG+05-31-045 خواهد بود. با تجزیه و ادغام کهکشان مارپیچی کوچکتر در کهکشان بزرگتر، بسیاری از ستارگان جدید شکل خواهند گرفت و ستارگان داغ و آبی به سرعت خواهند سوخت و جای خود را به ستارگان سردتر و قرمزتر در یک کهکشان بیضوی شبیه به دیگر کهکشانهای خوشه کما خواهند داد. اما این فرآیند تا میلیونها سال کامل نخواهد شد — تا آن زمان، ملکه برنیکه دوم باید با گرههای گیسوانش کنار بیاید!
منبع: Scitechdaily