اخترشناسان دیرینهترین یک جفت اختروش را شناسایی کردهاند که تنها با فاصلهی ۹۰۰ میلیون سال از بیگ بنگ میدرخشند و بینشهایی را در مورد ادغام کهکشانها و عصر یونیزاسیون مجدد کیهان آشکار میکنند.
یک تیم بینالمللی از ستارهشناسان، از جمله اعضای موسسه کاولی برای فیزیک و ریاضیات کیهان (Kavli IPMU، WPI)، قدیمیترین جفت اختروش شناختهشده را با استفاده از تلسکوپ سوبارو و تلسکوپ جمینای شمالی که هر دو در Maunakea هاوایی قرار دارند را کشف کردند. این اختروشها که با تغذیه فعال سیاهچالههای کلانجرم نیرو میگیرند، تشعشعات شدیدی ساطع میکنند. این کشف مهم بینشهایی را در مورد تکامل اولیه کیهان به ما ارائه میدهد.
حدود ۴۰۰ میلیون تا ۱ میلیارد سال پس از بیگ بنگ، یک منبع یا احتمالاً ترکیبی از منابع، تابش کافی برای جدا کردن الکترونها از بیشتر اتمهای هیدروژن منتشر کرد و ماهیت جهان را کاملاً تغییر داد. اختروشها یکی از منابع بالقوه تابش هستند که باعث این “یونیزاسیون” کیهان شدهاند. هنگامی که ماده به سیاهچاله کلانجرم در مرکز یک کهکشان میافتد، ماده گرم میشود و در پدیدهای به نام اختروش تابش آزاد میکند.
نادر بودن اختروشها بهصورت دوتایی
برخورد و ادغام دو کهکشان میتواند ماده را به درون سیاهچالههای فوقپرجرم پرتاب کرده و فعالیت اختروشها را آغاز کند. بنابراین، در زمانی که تشعشعات شدید تمام کیهان را فراگرفته بود، انتظار میرفت که تعداد زیادی اختروشهای دوقلو مشاهده شود، زیرا فعالیت اختروشها در هر دو کهکشان درگیر در یک برخورد ایجاد میشود. اما از حدود ۳۰۰ اختروش شناختهشده در این دوره یونیزاسیون، هیچ جفتی وجود نداشت.
سپس تیمی از اخترشناسان، به رهبری یوشیکی ماتسوکا، دانشیار دانشگاه Ehime و از جمله محقق پروژه Kavli IPMU، به همراه ماسافوسا اونوئه و پروفسور جان سیلورمن در حال بررسی تصاویر گرفتهشده توسط تلسکوپ سوبارو بودند و متوجه یک لکه کمرنگ قرمز شدند. ماتسوکا میگوید:
هنگامی که تصاویر کاندیداهای اختروش را غربال میکردم، متوجه دو منبع مشابه و بسیار قرمزرنگ در کنار یکدیگر شدم. این کشف کاملاً تصادفی بود.
مشاهدات بعدی توسط تلسکوپ سوبارو و تلسکوپ جمینی شمالی تأیید کرد که این لکههای قرمز در واقع اختروشهای دوقلویی هستند که تنها ۹۰۰ میلیون سال پس از بیگ بنگ وجود داشتهاند. این اولین جفت اختروشهای در حال ادغام و تنها جفتی است که در دوران یونیزاسیون مجدد یافت شده است. مشاهدات بعدی همچنین پلی از گاز را نشان داد که بین دو کهکشان کشیده شده که نشان میدهد کهکشانها واقعاً در حال ادغام هستند. این کشف، نقش ادغام کهکشانها و فعالیت سیاهچالهها را در این مرحله حیاتی از تکامل کیهان روشن خواهد کرد.
منبع: Scitechdaily