غارهای عظیم ماه؛ بهترین مکان برای پایگاه‌های قمری!

اگر این سوال که “کاوشگرانی که در آینده به ماه می‌روند قرار است دقیقا کجا زندگی کنند” ذهن شما را نیز درگیر کرده است، بهتر با ما همراه باشید تا یک مکان احتمالی، “یعنی اعماق غارهای طبیعی در زیر سطح ماه” را با هم بررسی کنیم. داده‌های راداری مدارگرد شناسایی ماه (Lunar Reconnaissance Orbiter) ناسا لوله‌های عظیم گدازه‌ای را نشان می‌دهد که به تونل‌هایی ختم می‌شوند به اندازه‌ای بزرگ که می‌توان یک پایگاه کامل را در درون آن‌ها جای داد!

اقامت روی ماه هم به همان اندازه‌ی اقامت بر روی مریخ دشوار و ناخوشایند است زیرا دمای آن در روز و شب بین 121 تا منفی 133 درجه سانتی‌گراد نوسان می‌کند و از آنجا که جو ندارد، میزان اشعه در سطح ان 150 برابر زمین است. از آسمان آن مدام شهاب سنگ‌های ریز می‌بارد و میزان گرد و غبار آنچنان زیاد است که به هر چیزی می‌چسبد و موجب سایش آن می‌شود.

اکنون بیش از نیم قرن است که دانشمندان و مهندسان برای یافتن طرحی برای استعمار زمین‌های ماه در آینده تلاش می‌کنند. مشکل اینجاست که دیوارهایی که هم عایق حرارتی مناسبی باشند و هم بتوانند در برابر اشعه‌ها مقاومت کنند باید بسیار ضخیم باشند، به همین دلیل بیشتر این طرح‌ها شامل دفن زیستگاه، حفاری در دهانه‌ها یا دشت‌های گدازه‌ای و حتی انفجار بمب هسته‌ای در زیر خاک ماه برای ایجاد چنین غارهایی می‌شود.

تمامی این روش‌ها نیاز به کار و هزینه فراوان دارند، اما یک حالت جایگزین نیز وجود دارد، چه می‌شود اگر چنین غارهایی به صورت طبیعی در زیر ماه وجود داشته باشند؟ در اینصورت با کمی تلاش می‌توان آن‌ها را برای نیازهای انسانی اصلاح کرد. آب هرگز بر سطح ماه جریان نداشته است تا چنین حفره‌هایی را ایجاد کند اما زمانی فعالیت‌های آتشفشانی زیادی در آن اتفاق می‌افتاد. تلسکوپ‌های زمین دره‌هایی در سطح ماه مشاهده کرده بودند که بعدها متوجه شدند این‌ها در واقع لوله‌های گدازه فرو ریخته‌اند. بعدها در دوره آپولو، تصاویر ثبت‌شده، دهانه‌ها و حفره‌های بسیار عمیق‌تر را نشان می‌داد که ممکن بود به این لوله‌های گدازه‌ای متصل شوند. اگر اینچنین باشد کار کاوشگران در آینده بسیار ساده‌تر خواهد شد.

لفظ “اگر” در این‌جا بسیار مهم است. زیرا با اینکه مطمئنیم حفره‌ها به اندازه کافی عمیق هستند اما ممکن است در زیر آن‌ها هیچ لوله‌ای وجود نداشته باشد. 50 سال است که دانشمندان در این موضوع جز گمانه‌زنی کاری از دستشان بر نمی‌آید.

اکنون به لطف یک تیم بین‌المللی از دانشمندان به رهبری لورنزو بروزون از دانشگاه ترنتو به جواب نهایی رسیده‌ایم؛ مدارگرد شناسایی ماه ناسا داده‌های راداری جدیدی ارسال کرده است که در آن از حفره معروف به Mare Tranquillitatis (این نام به لاتین به معنای دریای آرامش است و نیل ارمسترانگ در همین حفره برای اولین بار قدم به روی ماه گذاشت) تصویر برداری شده است که نشان می‌دهد یک لوله‌ی بزرگ به پایین حفره متصل است!

بروزون گفت:

وجود این ساختارها از حدود 50 سال پیش فرضیه پردازی شده بود، اما ما برای اولین بار توانستیم وجود آن‌ها را به اثبات برسانیم. در بخشی از یکی از ماموریت‌های ناسا رادار رادیو-فرکانس مینیاتوری (Mini-RF) در سال 2010 تصاویری از سطح ماه ثبت کرده بود. با استفاده از تکنولوژی‌های پردازش سیگنال پیچیده‌ای که اخیراً در آزمایشگاه ما توسعه داده شده، توانستیم این تصاویر را تحلیل و در نتیجه دریافتیم که قسمتی از این بازتاب‌های راداری احتمال وجود یک لوله‎‌ی زیر زمینی را در ناحیه‌ای از Mare Tranquillitatis نشان می‌دهد. این تحلیل اولین شواهد مستقیم از یک تونل سنگی قابل دسترس در زیر سطح ماه را فراهم می‌کند. تحلیل داده‌ها به ما اجازه داده است تا مدلی بسازیم که بخش اولیه تونل را نشان می‌دهد. احتمالاً این یک لوله گدازه‌ای خالی است.

عرض حفره 100 متر و عمق آن تا حدود 170 متر می‌رسد، بر این اساس، مقطع عرضی لوله باید بسیار بزرگ باشد. البته، ورود و خروج از چنین حفره‌ای نیاز به یک آسانسور مشابه آنچه در معادن زمینی استفاده می‌شود دارد. در کل اگر آوارهای داخل این حفره‌ها زیاد نباشد در آن‌ها فضای کافی برای برپایی کل تأسیسات شامل زیستگاه‌ها، کارگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها و حتی مزارع هیدروپونیک (کاشت گیاه در آب بجای خاک) وجود دارد.

شاید حتی بتوانیم لوله را آنچنان مهر و موم کنیم که با پرکردن آن از هوا، حفره را به یک زیستگاه بزرگ برای خودمان تبدیل کنیم. فقط ای کاش در آینده برای ماجراجویی بیشتر به دنبال رفتن به چنین زیستگاهی باشیم نه بخاطر اینکه زمین عزیزمان را نابود کرده‌ باشیم.

منبع: Newatlas