اگرچه با چشمان خود همان منظرهای را که با ابزارهایی مانند هابل، جیمز وب یا حتی یک تلسکوپ خانگی میبینید، نخواهید داشت، اما هنوز هم چیزهای جالب زیادی در آسمان شب وجود دارد که میتوانید فقط با چشمان خود تماشا کنید. در اینجا برخی از موارد جذاب از آسمان ذکر شده است. با اِروتِک همراه باشید.
1. سیارات
بیشتر سیارات منظومه شمسی در واقع با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند (به جز نپتون)، اگرچه معمولاً برای یافتن آنها باید بدانید کجا را نگاه کنید.
زهره
شاید دیدن سیاره زهره با چشم غیرمسلح، چشمگیرترین مورد باشد. زهره که فقط در زمان طلوع و غروب خورشید قابل مشاهده است، فوقالعاده روشن است و به رنگ زرد میدرخشد. همچنین بهراحتی قابل تشخیص است، زیرا سومین جسم درخشان در آسمان، پس از ماه و خورشید است. اگر در آسمان غربی در شب یا در آسمان شرقی در صبح، چیز درخشان و ستارهمانندی دیدید، تقریباً مطمئن باشید که در حال تماشای زهره هستید!
مشتری
تشخیص سایر سیارات دشوارتر است، اما همچنان ارزشمند هستند. مشتری، درست مانند زهره، بسیار روشن است. در واقع، مشتری چهارمین جسم درخشان در آسمان است و رنگ زرد مشخصی دارد. مشتری بسته به موقعیت مداری زمین و مشتری، در هر ساعتی قابل مشاهده است، بنابراین نمیتوانید برای یافتن آن به زمان روز تکیه کنید، اما اگر چیز درخشانی دیدید که زهره نیست، احتمالاً به مشتری نگاه میکنید!
از آنجاییکه مشتری بسیار روشن است، اگر در شبی با ماه نو و بدون آلودگی نوری آن را ببینید، حتی میتواند سایه ایجاد کند.
همچنین از نظر تئوری امکان دیدن چند قمر مشتری بدون دوربین دوچشمی یا تلسکوپ وجود دارد، اگرچه به دید بسیار قوی و دستانی فوقالعاده ثابت نیاز دارید. مشتری آنقدر روشن است که نور کم قمرهای آن را محو میکند.
اگر میخواهید سعی کنید آنها را ببینید، چیز بسیار نازکی پیدا کنید و آن را طوری نگه دارید که فقط مشتری را بپوشاند. اگر چشمانتان تیزبین باشد، ممکن است بتوانید قمرها را در دو طرف سیاره ببینید.
مریخ
بارزترین ویژگی مریخ رنگ آن است: قرمز. اگر فقط در حال اسکن آسمان باشید، احتمال زیادی وجود دارد که مریخ را صرفاً به دلیل رنگش تشخیص دهید. البته خیلی روشن نیست. در موارد نادر، مریخ طوفانهای گرد و غبار خشونتآمیزی را تجربه میکند که کل سیاره را در بر میگیرد.
وقتی این اتفاق میافتد، حتی با تلسکوپ هم نمیتوانید جزئیات سطحی را تشخیص دهید، اما این سیاره در آسمان شب کمی روشنتر به نظر میرسد.
زحل و اورانوس نیز قابل مشاهده هستند، اما چیز زیادی برای دیدن وجود ندارد. زحل مانند یک ستاره زرد رنگ با روشنایی متوسط به نظر میرسد—شما نمیتوانید حلقهها را ببینید.
تشخیص اورانوس حتی دشوارتر است. مگر اینکه شرایط رصدی ایدهآل، دید قوی داشته باشید و دقیقاً بدانید کجا را نگاه کنید، نمیتوانید آن را پیدا کنید.
2. خوشههای باز
اگر به دنبال دیدن چیزی دورتر از یک سیاره هستید، خوشههای باز مکان خوبی برای شروع هستند. خوشههای باز که از صدها تا هزاران ستاره تشکیل شدهاند، به اندازه سایر انواع خوشههای ستارهای، مانند خوشههای ستارهای جوان و پرجرم یا خوشههای کروی، به هم پیوسته نیستند.
خوشه پروین، که با نام هفت خواهران نیز شناخته میشود، مشهورترین خوشه باز است. خوشه پروین که در حدود 440 سال نوری از زمین قرار دارد، در واقع بیش از 3000 ستاره را در خود جای داده است، اگرچه بیشتر آنها با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند.
پروین به اندازه کافی روشن است که میتوانید مستقیماً در شرایط رصدی متوسط به آن نگاه کنید، اگرچه نگاه کردن کمی به کنار دید بهتری به شما میدهد.
برای یافتن پروین در آسمان، ابتدا کمربند اوریون (سه ستاره معروف در یک ردیف) را پیدا کنید و تقریباً خطی را که آنها میسازند از کمان او دنبال کنید. از آنجا، تشخیص پروین دشوار نخواهد بود. تشخیص آن در ماههای زمستان، زمانی که پروین در طول شب قابل مشاهده است، آسانتر است. با این حال، اگر قبل از طلوع آفتاب بیدار شوید، میتوانید آن را در آسمان شرقی در اواخر تابستان نیز مشاهده کنید.
علاوه بر پروین، خوشه کندو، کالدول 14 و کالیندر 50 همگی خوشههای باز هستند که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند. اگر سعی در یافتن آنها دارید، به دید محیطی خود توجه کنید، برای تشخیص اجرام کم نور بهتر است.
3. کهکشانهای نزدیک و دور
علاوه بر کهکشان خودمان، راه شیری، درخشانترین کهکشان در آسمان شب، کهکشان آندرومدا است که حدود 2.5 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد. در شرایط خوب، میتوانید به راحتی مرکز کهکشانی را تشخیص دهید، زیرا به صورت لکه مبهمی به اندازه یک سکه ظاهر میشود.
برای دیدن آن، درست زیر ذاتالکرسی (که شبیه یک W بزرگ است) را نگاه کنید. بخشی از W یک پیکان را تشکیل میدهد که به سمت آندرومدا اشاره میکند. اگر در نیمکره جنوبی (یا درست بالای خط استوا در نیمکره شمالی) هستید، میتوانید ابرهای ماژلانی بزرگ و کوچک، دو کهکشان کوچکتر در خوشه محلی ما را نیز ببینید.
مانند کهکشان آندرومدا، هر دوی آنها به صورت لکههای کم نور در آسمان دیده میشوند، اگرچه بیشتر دوربینها اگر عکس با نوردهی طولانی بگیرید، میتوانند برخی از جزئیات را نشان دهند.
چند مورد دیگر نیز وجود دارد، اما تشخیص آنها حتی برای افرادی که دقیقاً میدانند کجا هستند، به دنبال چه چیزی میگردند و آسمان ایدهآلی دارند، چالشبرانگیز است.
4. بارشهای شهابی فصلی
بارشهای شهابی بسیار سرگرمکننده هستند و خوشبختانه، چندین مورد در طول سال وجود دارد. بهترین آنها احتمالاً برساوشیها و جوزاییها هستند. اوج فعالیت برساوشیها در اوایل تا اواسط آگوست و اوج فعالیت جوزاییها در دو هفته اول دسامبر است.
از آنجاییکه بسیاری از شهابها نسبتاً کم نور هستند، دید شما از آنها معمولاً تابع هوسهای طبیعت است. مه و ابر به طور کامل آنها را مسدود میکنند و حتی رطوبت بالا میتواند باعث ایجاد هالهای شود که شهابهای کم نورتر را پنهان میکند. ماه نیز میتواند دید شما را مختل کند.
5. دنبالهدارهای نادر یا غیرقابل پیشبینی
دنبالهدارها تکههای بزرگ سنگ هستند که از منظومه شمسی بیرونی با سرعت زیاد به سمت خورشید حرکت میکنند و با نزدیکتر شدن به خورشید، یخ و غبار خود را از دست میدهند.
گاهی اوقات، وقتی خیلی خوش شانس هستیم، مواد از دست رفته بهطرز درخشانی توسط نور خورشید روشن میشوند و دُمی را تشکیل میدهند که به اندازه کافی روشن است تا از زمین دیده شود.
برخی از دنبالهدارها در یک چرخه قابل پیشبینی ظاهر میشوند، مانند دنبالهدار هالی، اما بیشتر آنها تقریباً تصادفی هستند و پیشبینی آنها بیش از چند ماه قبل دشوار است. حتی اگر دانشمندان یکی را در حال آمدن ببینند، اغلب نمیتوان با اطمینان دانست که چقدر روشن خواهد شد.
با این حال، وقتی ظاهر میشوند، بسیار دیدنی هستند.
گوشیهای مدرن نیز اگر بخواهید از خوشههای باز یا کهکشانها عکس بگیرید، بسیار عالی هستند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که حالت عکاسی نجومی را فعال کنید، گوشی خود را روی یک سطح محکم قرار دهید و دکمه را لمس کنید.
این یک راه عالی برای تشخیص سایر اجرام جالب در آسمان شب است که ممکن است در غیر این صورت آنها را از دست بدهید.
منبع: Howtogeek