شواهد لرزه‌ای جدید به وجود آب مایع در اعماق زیر سطح مریخ اشاره و احتمال وجود حیات در این سیاره را تقویت می‌کند. محققان، ایکوئو کاتایاما از دانشگاه هیروشیما و یویا آکاماسو از موسسه تحقیقات ژئودینامیک دریایی در ژاپن، شواهد جدیدی برای وجود آب مایع در عمق مریخ پیدا کرده‌اند.
بر اساس سرعت امواج لرزه‌ای که در هنگام مریخ‌لرزه‌ها شناسایی شده‌اند، دانشمندان در سال 2024 پیشنهاد کردند که زیر سطح مریخ حاوی آب مایع در عمق 11.5 تا 20 کیلومتری است!
کاتایاما در بیانیه‌ای گفت:
بسیاری از مطالعات وجود آب در مریخ باستانی، میلیاردها سال پیش را نشان می‌دهند. اما مدل ما وجود آب مایع را در مریخ امروزی نشان می‌دهد.
ارزش آب اقیانوس‌ها
مانند تحقیقات قبلی، این مطالعه اخیر نیز بر داده‌های لرزه‌ای جمع‌آوری‌شده توسط ابزار آزمایش لرزه‌ای برای ساختار داخلی (SEIS) تکیه دارد. SEIS بخشی از ماموریت اینسایت ناسا بود و اولین لرزه‌سنجی بود که در مریخ کار کرد. این ابزار سطح سیاره سرخ را بین سال‌های 2018 تا 2022 بررسی کرده است.
تحقیق جدید بر امواج P و امواج S که در زیر زمین حرکت می‌کنند، تمرکز داشت. امواج P سریع‌ترین امواج لرزه‌ای هستند که مانند امواج صوتی به جلو و عقب حرکت می‌کنند. از طرف دیگر، امواج S کندتر هستند و به سمت بالا و پایین، عمود بر جهت حرکت خود، نوسان می‌کنند. برخلاف امواج P، امواج S نمی‌توانند از مایع عبور کنند، زیرا مایعات از این نوع حرکت پشتیبانی نمی‌کنند.
با تجزیه و تحلیل این امواج، لرزه‌سنج‌ها می‌توانند چگالی و ترکیب مواد زیرزمینی، مانند سنگ یا آب را تعیین کنند. دانشمندان میزان قدرت امواج و مدت زمانی که طول می‌کشد تا به ابزار برسند را اندازه‌گیری می‌کنند و سرنخ‌هایی در مورد آنچه در زیر سطح مریخ وجود دارد ارائه می‌دهند.
با استفاده از این رویکرد، دانشمندان دو منطقه انتقالی را در داده‌های لرزه‌ای شناسایی کردند که تغییرات ناگهانی در خواص داخلی مریخ را در عمق 10 تا 20 کیلومتری نشان می‌داد. این یافته‌ها با مطالعات قبلی که وجود آب مایع را در عمق‌های مشابه پیشنهاد می‌کردند، همخوانی نزدیکی دارد.
با این اوصاف، تحقیق جدید مطالعات قبلی را که ادعا می‌کردند این انتقالات ناشی از مواد آتشفشانی روی سطح، مواد پرتابی ناشی از برخورد مدفون شده یا تغییر از سنگ متخلخل به سنگ جامد در عمق 20 کیلومتری است، به چالش کشیده است.
به گفته محققان ژاپنی، سنگ متخلخل حاوی آبی است که شکاف‌ها و حفره‌های بین عمق 10 تا 20 کیلومتری را پر می‌کند.
نیاز به تحقیقات بیشتر
برای تأیید یافته‌های خود، دانشمندان سنگ‌های دیاباز معروف به دولریت را از ریداهولم در سوئد آزمایش کردند. این سنگ‌ها شباهت نزدیکی به سنگ‌های مریخ دارند، که در شرایط مرطوب، امضاهای لرزه‌ای مشابه آنچه توسط SEIS شناسایی شده است، تولید می‌کنند.
مطالعات قبلی نشان می‌دهد که مریخ می‌تواند آب زیرزمینی کافی برای تشکیل یک اقیانوس جهانی به عمق 1 تا 2 کیلومتر داشته باشد.
کاتایاما گفت:
وجود این مقدار آب مایع، در صورت تأیید، می‌تواند احتمال وجود فعالیت میکروبی را نشان دهد.
با این حال، دسترسی به این آب عمیق—یا هرگونه حیات بالقوه در آن—با فناوری فعلی غیرممکن باقی می‌ماند.
این تحقیق در مجله Geology منتشر شده است.
منبع: Interestingengineering
