خودروی الکتریکی خیلی بیشتر از چیزی که فکرش را میکنید وجود داشته است. اگرچه مفهوم خودروهای الکتریکی در قرن 21 محبوبیت پیدا کرده است، اما ریشههای این خودروها به اوایل دهه 1800 باز میگردد. برای بررسی این تاریخچه جذاب با اروتک همراه باشید.
رابرت اندرسون، توماس داونپورت و اولین خودروهای الکتریکی
عنوان “مخترع خودروی الکتریکی” چیزی نیست که بتوان آن را با اطمینان کامل به کسی اعطا کرد زیرا بسیاری از مبتکران در آن زمان در حال کار با فناوری خودروهای دارای باتری بودند. با این حال، بسیاری از منابع به مخترع اسکاتلندی رابرت اندرسون بهعنوان اولین کسی که بین سالهای 1832 تا 1839 روی یک کالسکه برقی کار میکرد اشاره میکنند. البته این سوابق آنقدر مبهم هستند که هیچکس تاریخ دقیق آن را نمیداند. کالسکه بدون اسب او میتوانست حدود 12 کیلومتر در ساعت حرکت کند و از باتری یک بار مصرف همراه با نفت خام برای تولید برق استفاده میکرد. اندرسون یک بار خودروی الکتریکی خود را در نمایشگاه صنعت خودرو در سال 1835 به نمایش گذاشت.
تقریباً در همان زمان، در سال 1834، آهنگر آمریکایی، توماس داونپورت، یک موتور الکتریکی با باتری را بر اساس یک ماشین الکترومغناطیسی که یک سال قبل توسط یک مخترع به نام جوزف هنری معرفی شده بود تولید کرد. این فناوری جدید چنان الهامبخش این آهنگر شد که او و برادرش یک اسب و سایر داراییهای شخصی خود را برای تامین مالی این اختراع فروختند. همسر داونپورت نیز به او اجازه داد تا از قطعات لباس عروسش برای عایق سیمی در موتور استفاده کند.
او اختراع خود در اولین نمایشگاه وسایل نقلیه الکتریکی تولیدشده در آمریکا به نمایش گذاشت. این خودرو در مسیر کوتاهی حرکت میکرد و بهعنوان نمونه اولیه برای اتومبیلهای بعدی شناخته شد. داونپورت همچنین از این ایده برای تامین انرژی یک لوکوموتیو کوچک استفاده کرد. با این حال، او در ثبت اختراع موتور خود مشکل داشت زیرا اداره ثبت اختراع آمریکا تا آن زمان حق اختراعی برای طراحی موتورهای الکتریکی صادر نکرده بود و نزدیک به چهار سال طول کشید تا او حق ثبت اختراع را دریافت کند! حتی پس از آن، چندین دهه طول کشید تا اختراع او بهطور گسترده مورد استفاده قرار گیرد. داونپورت در سال 1851، شکستخورده و در گمنامی نسبی درگذشت.
ویلیام موریسون و کالسکه الکتریکی
در اکثر سالهای قرن نوزدهم، وسایل نقلیه الکتریکی بیشتر از یک روش حمل و نقل اختصاصی، تازگی داشتند. اما زمانی که شیمیدان اسکاتلندی ویلیام موریسون اولین کالسکه برقی کاربردی را ساخت، این وضعیت در سال 1887 تغییر کرد. موریسون و یک مهندس مکانیک به نام دکتر لو آرنتز نمونه اولیه یک خودروی الکتریکی را در یک آزمایشگاه مخفی زیرزمینی ساختند که موریسون از آن به عنوان “غار” در Des Mois آیووا یاد میکرد. این اختراع یک کالسکه شش سرنشینه خام بود که میتوانست به سرعت 23 کیلومتر در ساعت برسد. با این حال، سالها طول کشید تا مردم متوجه اختراع او شوند.
موریسون دومین کالسکه الکتریکی خود را بین سالهای 1888 و 1890 طراحی کرد. این کالسکه دارای پیشرفتهایی مانند موتور پیشرفتهتر، افزایش دندهها، باتریها و ابزار فرمان بود. این مدل، اولین خودروی کاربردی بود که در آمریکا ساخته شد. او این وسیله نقلیه را وارد رژه 1890 Seni Om Sed در Des Moines کرد، جایی که تا 100000 نفر آن را مشاهده کردند. روزنامههای این منطقه با گزارشهایی از اختراع جدید منتشر شدند و موریسون چند هفته پس از آن با خودروی الکتریکی در شهر رانندگی و در مسابقات شرکت میکرد. او بهزودی توجه مطبوعات سراسر جهان را به خود جلب کرد. تا پایان سال 1890، موریسون بیش از 16000 درخواست از طریق پست در مورد کالسکه الکتریکی دریافت کرد ولی نتوانست ساخت این کالسکههای بدون اسب را تمام کند در مجموع، او دوازده مدل ساخت که اکثر آنها به قیمت 3600 دلار فروخته شدند (حدود 117414 دلار با پول امروز).
اگرچه موریسون برای توسعه اولین خودروی برقی کاربردی، شایسته جایگاهی در تاریخ است، اما ثروت او بیشتر از نوآوریهایش، در فناوری باتری بهدست آمده است. او اختراعات مختلف باتری را به ثبت رساند و حقوق آن را به چندین شرکت فروخت که برجستهترین آنها شرکت آمریکایی باتری بود. موریسون در پایان عمر خود، حداقل 88 اختراع مربوط به باتری داشت.
طرحهای خودروی الکتریکی موریسون به عنوان پایهای برای بسیاری دیگر از طرحهای خودروهای الکتریکی در بقیه قرن نوزدهم، از جمله کالسکههای برقی موریسون-استورگیس و موریسون-مکدونالد مورد استفاده قرار گرفت. مدل Sturgis نیز جوایز رده کالسکه الکتریکی را در نمایشگاه جهانی 1893 به خود اختصاص داد.
آندریاس فلوکن و الکتروواگن
در حالیکه اندرسون، داونپورت و موریسون همگی سهم مهمی در ساخت وسایل نقلیه الکتریکی داشتند، اما اولین وسیله نقلیه الکتریکی که به تولید انبوه رسید، Flocken Elektrowagen بود که توسط کارآفرین آلمانی آندریاس فلوکن تولید شده بود. اطلاعات زیادی در مورد توسعه این وسیله نقلیه یا خود فلوکن در دست نیست. آنچه مشخص است این است که در سال 1888 شرکت او، یعنی Maschinenfabrik A. Flocken، یک بخش مهندسی برق را برای آزمایشات خودروهای الکتریکی راهاندازی کرد. الکتروواگن در همان سال به فروش رفت.
اولین خودروی برقی ساختهشده دارای یک کالسکه با چرخهای بلند و آهنی با موتور الکتریکی بود که میتوانست به سرعت حدود 15 کیلومتر در ساعت برسد. این دستگاه حدود 400 کیلوگرم وزن داشت و میتوانست یک نفر را حمل کند. الکتروواگن شبیه کالسکههای اسب سواری بود که در قرنهای 18 و 19 در اروپا رایج بودند. Maschinenfabrik A. Flocken در طول دهه 1890 به توسعه خودروهای برقی جدید ادامه داد که برخی از آنها دارای نوآوریهایی مانند فرمان اکسل خرد و چرخهای پرهای بودند. با این حال، این شرکت تولید وسایل نقلیه را در سال 1903 متوقف کرد.
La Jamais Contente سد 100 کیلومتر در ساعت را میشکند!
وسایل نقلیه الکتریکی قرن 19 از نظر برد، سرعت و ظرفیت محدود بودند. این تعجبآور نیست زیرا این فناوری بسیار جدید بود. اکثر خودروهای الکتریکی در آن زمان هرگز به سرعت بیش از 30 تا 50 کیلومتر در ساعت نمیرسیدند. در واقع، در اواخر دهه 1890، کلمه رکورد برای سرعت در یک خودروی الکترکی، تنها 51 کیلومتر در ساعت بود! با این حال، با نزدیک شدن به قرن جدید، شرکت بلژیکی Compagnie Internationale des Transports Automobiles électriques (شرکت بینالمللی حمل و نقل موتور الکتریکی) تصمیم گرفت به دنیا نشان دهد که خودروهای الکتریکی چه کاری میتوانند انجام دهند.
این شرکت که توسط راننده اتومبیلهای مسابقهای، کمیله جناتزی تأسیس شد، خودروی La Jamais Contente (به فرانسوی “هرگز راضی نشدم”) را توسعه داد. این خودروی الکتریکی اژدری شکل که از آلیاژ آلومینیوم ساخته شده بود، مجهز به دو موتور 25 کیلوواتی بود و در مجموع میتوانست 68 اسب بخار نیرو تولید کند. این خودروی الکتریکی در نزدیکی پاریس در 29 آوریل 1899 به نمایش درآمد. La Jamais Contente با رانندگی جناتزی، رکورد سرعت روی زمین را شکست و سپس با سرعت 92.78 کیلومتر در ساعت در اختیار راننده اتومبیل مسابقهای فرانسوی Gaston de Chasseloup-Laubut قرار گرفت. البته La Jamais Contente در آن روز به سرعت 105.882 کیلومتر در ساعت نیز رسید و اولین وسیله نقلیه (برقی یا غیره) بود که سد 100 کیلومتر در ساعت را شکست. جناتزی و La Jamais Contente این رکورد را تا سال 1902 حفظ کردند، زمانی که یک ماشین بخار که توسط مهندس فرانسوی لئون سرپولت هدایت میشد، از آنها سبقت گرفت.
آزمایشات خودروهای الکتریکی توسط توماس ادیسون
توماس ادیسون به چیزهای زیادی معروف است. او با اختراع و توسعه بسیاری از نوآوریها، مانند گرامافون، دوربین فیلمبرداری، و حتی لامپ، در میان بسیاری دیگر از دانشمندان اعتبار دارد. او در زمان مرگ بیش از 1000 حق ثبت اختراع در آمریکا داشت. با این حال، افراد بسیار کمی از مشارکت او در صنعت خودروهای الکتریکی در اوایل قرن بیستم یاد میکنند.
در سال 1899، ادیسون شروع به توسعه یک باتری قلیایی برای تغذیه خودروهای برقی کرد، که تقریباً یک دهه طول کشید تا کامل شود. با این حال، در آن زمان، دوست دیرینهاش، هنری فورد، بازار خودروهای شخصی با مدلهای گازسوز را ایجاد کرده بود. با این وجود، این دو غول تجاری با یکدیگر همکاری کردند تا یک وسیله نقلیه الکتریکی ارزانقیمت را به بازار بیاورند. ادیسون حداقل سه خودروی الکتریکی با باتریهای ذخیرهسازی نیکل-آهنی طراحی کرده است. اما آنها هرگز به خط مونتاژ نرسیدند!
در سال 1914 فورد مشکلات خود را در مورد تولید خودروهای برقی توضیح داد: “مشکل تاکنون ساخت یک باتری ذخیرهسازی با وزن سبک بوده است که برای مسافتهای طولانی بدون شارژ مجدد کار کند.” مشکلی که تا پایان قرن نیز گریبانگیر طراحان خودروهای الکتریکی بود. فورد و ادیسون یک خودروی برقی با وزن حدود 500 کیلوگرم با باتریهای حدود 180 کیلوگرم و قیمتی در حدود 600 دلار (حدود 18000 دلار امروز) میخواستند. متأسفانه، به دلیل هزینههای بالا و محدودیتهای تکنولوژی باتری قرن بیستم، ایده آنها هرگز محقق نشد.
کاهش خودروهای الکتریکی در قرن بیستم
این نمونهها و موارد دیگر نشان میدهد که خودروی الکتریکی یک نوآوری قرن بیست و یکمی نیست. در واقع، خودروهای برقی در دهه 1800 محبوبتر و در دسترستر از همتایان خود با سوخت گاز بودند. از سال 1896 تا 1930، حدود 1800 خودروساز در آمریکا خودروهای برقی تولید کردند. در زمان کاهش آنها، خودروهای الکتریکی میتوانستند تا 160 کیلومتر را با یک بار شارژ طی کنند، اما عمدتاً در محیط های شهری مورد استفاده قرار میگرفتند.
زمانی که فورد با مدل T در سال 1908 عرضه شد، خودروهای الکتریکی شروع به کاهش کردند. که دلیل آن بیشتر مربوط به هزینه ساخت آنها بود. خودروی گازسوز تولید انبوه فورد حدود 650 دلار فروخته میشد، در حالیکه یک خودروی برقی قیمیت حدوداً 1750 دلار قیمت داشت. بهعلاوه، تولید زیرساخت لازم برای سوختگیری خودروهای گازسوز بسیار ارزانتر از ساخت ایستگاههای شارژ برای خودروهای الکتریکی بود.
همانطور که شرکتهای بیشتری شروع به ساخت وسایل نقلیه گازسوز خود کردند، مدلهای الکتریکی از بین رفتند و تقریباً تا سال 1935 منقرض شدند. تقریباً یک قرن و میلیاردها دلار سرمایهگذاری لازم بود تا خودروهای برقی به جریان اصلی برگردند!
منبع: Reviewgeek
