انویدیا و ایامدی توافق نادری را با دولت ایالات متحده منعقد کردهاند و موافقت کردهاند که ۱۵ درصد از درآمد حاصل از فروش تراشههای هوش مصنوعی خاص را در ازای مجوزهای صادرات به چین واگذار کنند. این توافق شامل شتابدهندههای H20 انویدیا و MI308 ایامدی میشود که هر دو پس از محدودیتهای صادراتی واشنگتن در سال ۲۰۲۳، برای چین طراحی شدهاند و دسترسی به پردازندههای گرافیکی رده بالا را محدود میکنند.
این توافق در بحبوحه تشدید رقابت ایالات متحده و چین بر سر سختافزار محاسباتی پیشرفته، که مدلهای هوش مصنوعی مورد استفاده در همه چیز، از پردازش زبان گرفته تا شبیهسازیهای نظامی را پشتیبانی میکند، حاصل میشود. ایالات متحده استدلال کرده است که پردازندههای گرافیکی با کارایی بالا میتوانند به پکن در پروژههای استراتژیک، از جمله سلاحهای خودمختار و پلتفرمهای نظارت جمعی، برتری بدهند و سعی کرده است از طریق کنترلهای سختگیرانه صادرات، دسترسی چین به آنها را کُند کند.
این توافق بازار چین را باز نگه میدارد اما نگرانیهای امنیتی را برانگیخته است. انویدیا و ایامدی با پذیرش شرایط تقسیم درآمد، جای پایی در یکی از مهمترین بازارهای خود حفظ میکنند و در عین حال رسماً از قوانین ایالات متحده پیروی میکنند. با این حال، منتقدان میگویند که این مصالحه، اصل این قوانین را تضعیف میکند. کریستوفر پادیلا، یکی از مقامات سابق کنترل صادرات ایالات متحده، این توافق را «رشوه یا باجگیری یا هر دو» نامید و هشدار داد که این امر خطر تضعیف ارزش بازدارندگی این سیاست را به همراه دارد.
کاخ سفید علناً اظهار نظری نکرده است، اما این معامله در دولت ترامپ تصویب شده است. ساختار آن غیرمعمول است: به جای ممنوعیت کامل محصولات خاص، فروش آنها به یک رقیب استراتژیک را به پول تبدیل میکند و این سوال را مطرح میکند که آیا اولویتهای امنیتی برای سود مالی معامله میشوند یا خیر.
انویدیا، به نوبه خود، اصرار دارد که در چارچوب دستورالعملهای دولت عمل میکند. این شرکت در بیانیهای اعلام کرد: «ما از قوانینی که دولت ایالات متحده برای مشارکت ما در بازارهای جهانی تعیین میکند، پیروی میکنیم.» جنسن هوانگ، مدیرعامل، این موضوع را از نظر رقابتپذیری جهانی مطرح و استدلال کرده است که «آمریکا نمیتواند 5G را تکرار کند و رهبری مخابرات را از دست بدهد» و هوش مصنوعی توسعهیافته توسط ایالات متحده اگر به اندازه کافی سریع حرکت کند، میتواند استاندارد جهانی را تعیین کند.
تحلیلگران امنیت ملی همچنان در مورد اینکه آیا تراشههایی مانند H20 که با محدودیتهای عملکردی برای برآورده کردن نیازهای ایالات متحده مهندسی شدهاند، هنوز میتوانند قابلیتهای دفاعی چین را پیش ببرند، اختلاف نظر دارند. برخی معتقدند که حتی شتابدهندههای تنزلیافته نیز برای آموزش هوش مصنوعی در مقیاس بزرگ به اندازه کافی قدرتمند هستند و شکاف مورد نظر بین ظرفیت محاسباتی ایالات متحده و چین را کاهش میدهند.
در حال حاضر، توافق تقسیم درآمد برای هر دو شرکت در بازاری که نمیتوانند از دست بدهند، زمان میخرد و در عین حال به واشنگتن امکان کنترل بر آنچه ارسال میشود را میدهد. اما همچنین شکنندگی رژیمهای کنترل صادرات را هنگامی که منافع تجاری با اهداف امنیت ملی برخورد میکنند، آشکار میکند. اگر این مدل تقسیم درآمد به بخشهای دیگر گسترش یابد، مرز بین محافظت از فناوریهای حیاتی و کسب درآمد از فروش آنها به رقبای استراتژیک میتواند به طور فزایندهای محو شود.
منبع: Gizmochina