دانشمندان ارتباط شگفتانگیزی بین ویتامین D و یک ژن خاص به نام SDR42E1 کشف کردهاند. این ژن به بدن کمک میکند تا ویتامین D را جذب کند که برای استخوانها، ماهیچهها و ایمنی بدن مهم است. علاوه بر این، محققان دریافتند که این ژن نقشی قدرتمند در سرطان نیز ایفا میکند. وقتی آنها این ژن را در سلولهای سرطانی خاموش کردند، تومورها از رشد بازایستادند!
این کشف میتواند منجر به درمانهای جدیدی شود که یا با مسدود کردن این ژن به مبارزه با سرطان میپردازند یا با تقویت آن به بهبود سلامت در سایر بیماریها مانند بیماریهای خودایمنی کمک میکنند.
نقش حیاتی ویتامین D در بدن
ویتامین D به عنوان یک ماده مغذی حیاتی شناخته میشود، اما نقش حیاتی دیگری نیز ایفا میکند. این ویتامین به عنوان بلوک سازنده کلسیتریول عمل میکند، هورمونی که به بدن کمک میکند تا کلسیم و فسفات، مواد معدنی ضروری برای استخوانهای قوی، را جذب کند. کلسیتریول همچنین از عملکرد سالم ماهیچهها و اعصاب حمایت میکند، رشد سلولها را تنظیم کرده و نقشی مهم در حفظ عملکرد صحیح سیستم ایمنی دارد.
در مطالعه جدیدی که در مجله Frontiers in Endocrinology منتشر شده است، دانشمندان ژنی به نام SDR42E1 را به عنوان یک ژن ضروری برای نحوه جذب ویتامین D توسط بدن از طریق سیستم گوارش و پردازش بیشتر آن شناسایی کردهاند. این یافته میتواند پیامدهای عمدهای برای درمانهای هدفمند، به ویژه در زمینههایی مانند مراقبت از سرطان، داشته باشد.
دکتر ژرژ نمیر، نویسنده مسئول این مطالعه، میگوید:
در اینجا نشان میدهیم که مسدود کردن یا مهار SDR42E1 میتواند به طور انتخابی رشد سلولهای سرطانی را متوقف کند.
ژن معیوبی که منجر به یک کشف بزرگ شد!
تیم تحقیقاتی با مطالعات قبلی که یک جهش خاص در ژن SDR42E1، واقع در کروموزوم 16، را با کمبود ویتامین D مرتبط میدانستند، برانگیخته شدند. این جهش محصول پروتئینی ژن را کوتاه کرده و آن را غیرفعال کرده بود.
برای بررسی بیشتر نقش آن، این تیم از فناوری ویرایش ژن CRISPR/Cas9 برای غیرفعال کردن SDR42E1 در یک رده سلولی سرطان روده بزرگ به نام HCT116 استفاده کرد. این سلولها معمولاً سطوح بالایی از SDR42E1 را نشان میدهند، که نشان میدهد این ژن ممکن است برای بقای آنها حیاتی باشد. پس از غیرفعال شدن ژن، سلولهای سرطانی دیگر قادر به رشد و تکثیر نبودند.
هزاران ژن واکنش نشان میدهند و تومورها کوچک میشوند
پس از وارد کردن نسخه معیوب SDR42E1، بقای سلولهای سرطانی 53 درصد کاهش یافت. حداقل 4663 ژن “پاییندست” سطح بیان خود را تغییر دادند، که نشان میدهد SDR42E1 یک سوئیچ مولکولی حیاتی در بسیاری از واکنشهای لازم برای سلامت سلولهاست. بسیاری از این ژنها معمولاً در سیگنالینگ سلولی مرتبط با سرطان و جذب و متابولیسم مولکولهای شبه کلسترول نقش دارند که با نقش اصلی SDR42E1 در سنتز کلسیتریول سازگار است.
این نتایج نشان میدهد که مهار این ژن میتواند به طور انتخابی سلولهای سرطانی را از بین ببرد، در حالیکه سلولهای مجاور را سالم نگه میدارد.
یک راه دو طرفه: مبارزه با سرطان یا تقویت سلامت
دکتر نغم نافذ هندی، دیگر این مطالعه، میگوید:
نتایج ما راههای جدیدی را در انکولوژی دقیق باز میکند، اگرچه ترجمه بالینی هنوز به اعتبار سنجی قابل توجه و توسعه بلندمدت نیاز دارد.
اما محروم کردن سلولهای منتخب از ویتامین D تنها کاربرد ممکن نیست که بلافاصله به ذهن محققان خطور کرده است. نتایج فعلی نشان میدهد که SDR42E1 دو عملکرد دارد: “افزایش مصنوعی” سطوح SDR42E1 در بافتهای موضعی از طریق فناوری ژن نیز ممکن است مفید باشد، با استفاده از اثرات سلامتی متعدد شناخته شده کلسیتریول.
آیا تقویت ژن میتواند در سایر بیماریها کمک کند؟
نمیر میگوید:
از آنجاییکه SDR42E1 در متابولیسم ویتامین D نقش دارد، میتوانیم آن را در هر یک از بیماریهای متعددی که ویتامین D نقش تنظیمی در آنها ایفا میکند، هدف قرار دهیم.
به عنوان مثال، مطالعات تغذیهای نشان دادهاند که این هورمون میتواند خطر ابتلا به سرطان، بیماری کلیوی و اختلالات خودایمنی و متابولیکی را کاهش دهد.
او هشدار میدهد:
اما چنین کاربردهای گستردهتری باید با احتیاط انجام شود، زیرا اثرات طولانیمدت SDR42E1 بر تعادل ویتامین D باید به طور کامل درک شود.
منبع: Scitechdaily