خطر ژنتیکی ابتلا به اسکیزوفرنی با نازکتر بودن شبکیه چشم مرتبط است که نشان میدهد اسکن شبکیه میتواند به تشخیص و درمان زودهنگام کمک کند. شبکیه بخشی از سیستم عصبی مرکزی است و به عنوان یک امتداد مستقیم از مغز عمل میکند. این ارتباط آناتومیکی به این معنی است که تغییراتی که در مغز رخ میدهند ممکن است در چشمها نیز منعکس شوند. یک تیم بینالمللی از محققان، به رهبری دانشگاه زوریخ و بیمارستان روانپزشکی دانشگاه زوریخ، تصمیم گرفتند این ارتباط را از نزدیک بررسی کنند.
مطالعه آنها بررسی کرد که آیا تغییرات در اتصال عصبی با عوامل خطر ژنتیکی برای اسکیزوفرنی، اختلالی که با اختلال در پردازش اطلاعات عصبی مشخص میشود، مرتبط است یا خیر.
تحقیقات قبلی نشان داده است که اسکیزوفرنی ممکن است حجم ماده خاکستری در مغز را کاهش داده و منجر به نازک شدن بافت شبکیه شود. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا این تغییرات علت این اختلال هستند یا نتیجه آن. تغییرات شبکیه همچنین میتوانند تحت تأثیر عواملی مرتبط با خود اسکیزوفرنی، از جمله داروهای ضد روانپریشی، انتخابهای سبک زندگی یا شرایط همزیستی مانند دیابت، قرار بگیرند.
استفاده گسترده از دادههای افراد سالم
فین رابه، نویسنده اول این مطالعه و پژوهشگر فوق دکترا در دانشگاه زوریخ، میگوید:
برای بررسی اینکه آیا خطر ابتلا به اسکیزوفرنی بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر میگذارد، ما دهها هزار فرد سالم را مورد بررسی قرار دادیم. سپس ما امتیازات خطر چندژنی را برای هر فرد محاسبه کردیم.
محققان توانستند از دادههای ژنتیکی و شبکیهای گستردهای که از بایوبانک انگلستان، یک پایگاه داده زیستپزشکی بزرگ حاوی دادههای بیش از نیم میلیون نفر است، استفاده کنند. این محقق اضافه میکند:
میتوان گفت که مقیاس دادههای بایوبانک انگلستان، تحقیقات زیستپزشکی را متحول کرده است.
شبکیه نازک، خطر بالا
این مطالعه نشان میدهد که حساسیت ژنتیکی بالاتر به اسکیزوفرنی در واقع با نازکتر بودن شبکیه مرتبط است. با این حال، این اثرات کوچک هستند و فقط در مطالعات بزرگمقیاس میتوان آنها را بهطور قابل اعتمادی نشان داد. یکی از یافتههای این مطالعه این است که برخلاف تغییرات در مغز، تغییرات در شبکیه به راحتی با استفاده از اندازهگیریهای غیرتهاجمی و ارزان شبکیه قابل تشخیص هستند. به لطف توموگرافی انسجام نوری، که میتوان آن را نوعی سونوگرافی برای چشم توصیف کرد، ضخامت شبکیه را میتوان در عرض چند دقیقه اندازهگیری کرد.
این امر چشمانداز امیدوارکنندهای برای پیشگیری ارائه میدهد. فین رابه میگوید:
مطالعه ما پتانسیل استفاده از توموگرافی انسجام نوری در عمل بالینی را نشان میدهد. اما برای بررسی میزان مفید بودن آن برای پیشگیری، به مطالعات طولی در مقیاس بزرگ نیاز است.
چشماندازهایی برای درمانهای جدید
یکی دیگر از یافتههای کلیدی این مطالعه مربوط به واریانتهای ژنتیکی مرتبط با فرآیندهای التهابی در مغز است. اینها ممکن است در تغییرات ساختاری شبکیه نیز نقش داشته باشند. بنابراین، این مطالعه از فرضیه التهابی اسکیزوفرنی، یعنی این ایده که فرآیندهای التهابی در ایجاد یا پیشرفت این اختلال نقش دارند، حمایت بیشتری میکند.
رابه میگوید:
اگر این فرضیه تأیید شود، میتوان با دارو از التهاب جلوگیری کرد و به طور بالقوه امکان بهبود روشهای درمانی در آینده را فراهم کرد.
منبع: Scitechdaily