پژوهشگران روشی پیشگامانه برای شناسایی فعالیت ژنی در مغز انسان زنده ابداع کرده‌اند. محققان FutureNeuro، مرکز تحقیقاتی SFI در علوم ترجمه‌ای مغز و دانشگاه پزشکی و علوم بهداشتی RCSI، با همکاری شرکای بین‌المللی، به‌تازگی موفق به توسعه این تکنیک انقلابی شدند که در مجله JCI Insight منتشر شده است. این روش جدید راه‌های تازه‌ای برای درک و درمان بیماری‌های عصبی مانند صرع باز می‌کند.
مطالعه فعالیت ژنی در مغز بدون نیاز به نمونه‌برداری‌های تهاجمی بافت یا اهدای نمونه پس از مرگ، همواره یکی از چالش‌های طولانی‌مدت در علوم اعصاب بوده است. این تیم تحقیقاتی با تحلیل ردهای مولکولی، به‌ویژه RNA و DNA که از الکترودهای کاشته‌شده در مغز بیماران مبتلا به صرع جمع‌آوری شده و اتصال آن‌ها به داده‌های الکتریکی ثبت‌شده از مغز، توانستند یک “تصویر لحظه‌ای” از فعالیت ژنی در مغز زنده تهیه کنند.
این الکترودها که به‌طور بالینی برای شناسایی نواحی فعالیت تشنجی و کمک به جراحی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، فرصتی منحصربه‌فرد برای ارتباط بین فعالیت مغزی و ژن‌های فعال یا غیرفعال در نواحی خاص ایجاد می‌کنند. این مطالعه نشان داد که چگونه ادغام داده‌های مولکولی با ثبت‌های الکتریکی تشنج می‌تواند به درک بهتر شبکه‌های تشنج در مغز کمک کرده و دقت جراحی‌های صرع را بهبود بخشد.
تحقیقات گسترده‌تر
پروفسور دیوید هنشال، مدیر FutureNeuro و استاد فیزیولوژی مولکولی و علوم اعصاب در RCSI، گفت:
این مطالعه پیشرفتی مهم در تحقیقات صرع است و روشی برای شناسایی ژن‌های فعال در مغز زنده افراد مبتلا به صرع ارائه می‌دهد. این فناوری می‌تواند مکمل روش‌های تصویربرداری سنتی مغز و آزمایش‌های EEG باشد که فعالیت الکتریکی مغز را اندازه‌گیری می‌کنند و اطلاعات ارزشمندی برای هدایت تصمیم‌گیری‌های مربوط به جراحی در درمان افراد مبتلا به صرع ارائه دهد.
در ایرلند تقریباً 40,000 نفر مبتلا به بیماری صرع هستند و یک نفر از هر سه نفر نمی‌تواند تشنج‌های خود را با دارو کنترل کند. برای این افراد، جراحی اغلب بهترین گزینه است، اما موفقیت جراحی به نقشه‌برداری دقیق از نواحی مسئول فعالیت تشنجی وابسته است.
این مطالعه علاوه بر صرع، پایه‌ای برای کاربردهای گسترده‌تر ایجاد می‌کند، از جمله تحقیقات درباره بیماری‌هایی مانند آلزایمر، پارکینسون و اسکیزوفرنی، که درک فرآیندهای مولکولی در مغز زنده برای آن‌ها ضروری است.
گامی به سوی آینده
این پژوهش به رهبری پروفسور دیوید هنشال و پروفسور ویجی تیواری، استاد زیست‌شناسی ژنوم در دانشگاه جنوب دانمارک و با همکاری شبکه‌ای جهانی از محققان شامل متخصصانی از بیمارستان Beaumont، کلینیک Blackrock، دانشگاه Queen’s Belfast، دانشگاه جنوب دانمارک و موسسه مطالعات پیشرفته دانمارک انجام شده است.
این مطالعه نشان‌دهنده ارزش همکاری‌های بین‌المللی است و گامی رو به جلو در درک عملکرد مغز در سطح مولکولی محسوب می‌شود و امیدی برای تشخیص بهتر و مراقبت از افرادی که تحت تأثیر بیماری‌های عصبی قرار دارند، به ارمغان می‌آورد.
منبع: Scitechdaily
