در یک مطالعه مهم، محققان دانشگاه کیپ تاون و موسسه ماکس پلانک برای انسانشناسی تکاملی، ژنوم ۱۳ فرد را که ۱,۳۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ سال پیش زندگی میکردند را رمزگشایی کردند. بر اساس یک بیانیه رسمی، این ژنومها شامل قدیمیترین نمونههای انسانی از آفریقای جنوبی میشود.
تنها حدود 24 عدد ژنوم باستانی از آفریقا و زیمباوه تاکنون بازسازی شده است، در حالیکه هزاران ژنوم از اروپا و آسیا وجود دارد. این مطالعه یک لحظه تاریخی در توالییابی DNA باستانی است که به دنبال برقراری ارتباط بین گذشته و حال بوده است.
به نظر میرسد گروههای قومی معاصر به طور ژنتیکی به نیاکان باستانی خود شباهت دارند. علاوه بر این، این مطالعه درهای جدیدی را برای بررسی تاریخ بشر در یکی از متنوعترین مناطق جهان، یعنی آفریقای جنوبی، باز میکند.
توالییابی ۱۰,۰۰۰ سال به عقب
ویکتوریا گیبون، استاد انسانشناسی زیستی در دانشگاه کیپ تاون و یکی از نویسندگان اصلی این مطالعه میگوید پناهگاه سنگی اوکهورست به خاطر غنای آن، وجود ۴۰ قبر انسانی و آثار باستانی آن منطقه مانند ابزارهای سنگی ۱۲,۰۰۰ ساله، برای انجام این تحقیق انتخاب شده است.
مکانهایی مانند این در آفریقای جنوبی نادر هستند و اوکهورست فهم بهتری از جریانها و روابط جمعیتهای محلی در طی تقریباً ۹,۰۰۰ سال گذشته فراهم کرده است.
بر اساس این مطالعه، آنها از مواد اسکلتی پودری تهیه کرده، DNA را از آن استخراج کردند و موفق شدند دادهها را به بانکهای اطلاعاتی دو رشتهای و تک رشتهای تبدیل کنند. اما این کاربه خاطر سن بالای مواد آسان نبود و محققان مجبور شدند از تکنولوژیها و روشهای مختلفی برای بازسازی موفق DNAها استفاده کنند.
آنها ۱۱ بانک اطلاعاتی دو رشتهای و ۱۵ بانک اطلاعاتی تک رشتهای را برای بهدست آوردن هیبریداسیون DNA انتخاب کردند. این روش گونهای توالییابی است که “بر اساس استفاده از ردیابهایی واقع شده که مکمل توالی نهایی بوده و مانند قلابهایی عمل میکنند تا غنیسازی خاص ژنها یا ژنومهای مورد نظر را امکانپذیر کنند.” پیش از این، در مقاله دیگری نشان داده شده بود که DNA میتوکندری و هاپلوگروپهای کروموزوم Y در نمونههای کهن مشابه جمعیتهای معاصر نواحی سان و خوی است.
نویسندگان مطالعه نوشتهاند که ساخت یک درخت جمعیت بر اساس فراوانی آللها در جمعیتهای باستانی و معاصر به آنها این امکان را میدهد که 9 فرد توالییابیشده را در یک زمینه تکاملی پانآفریقایی (مربوط به تمامی نواحی قاره آفریقا) قرار دهند.
در آفریقا، نمونههای کهن و مدرن بسیار شبیه به یکدیگرند!
به طور شگفتآوری، این نمونهها از آفریقای جنوبی و نمونههای قبلی از کشورهای اروپایی تفاوت چشمگیری نشان میدهند.
مطالعات مشابه از اروپا تاریخ تغییرات بزرگ ژنتیکی ناشی از حرکتهای انسانی در طی ۱۰,۰۰۰ سال گذشته را نشان داده است. اما نتایج جدید از جنوبیترین کشور آفریقا به شدت متفاوت بوده و نشاندهنده یک تاریخ طولانی از ثبات نسبی ژنتیکی است.
بنابراین، قدیمیترین ژنومها از پناهگاه سنگی اوکهورست به شدت شبیه به گروههای ساکنان امروزی سان و خوی هستند که با آنچه در اروپا بهدست آمده متفاوت است، زیرا زمانی که گروههای جدید در حدود ۱,۲۰۰ سال پیش به این منطقه آمدند از لحاظ ژنتیکی، مردم در بنیادیترین سطوح شروع به تغییر کردند.
آخرین توالییابی DNA باستانی از آفریقای جنوبی، درک معمول را که بر اساس یک داده مجموعه محدود اما متعدد شکل گرفته بود به چالش میکشد. این مطالعه شکاف در تحقیق ژنتیکی را پر کرده و از یک منبع غنی ژن در آفریقای جنوبی برای برقراری ارتباط از طریق زمان استفاده میکند.
این مطالعه که “۹,۰۰۰ سال ثبات ژنتیکی در جنوبترین نقطهی آفریقا، پناهگاه سنگی اوکهورست را نشان داده”، به تازگی در نشریه Nature منتشر شده است.
منبع: Interestingengineering