آسمان تاریک بر فراز اندونزی؛ فوران یک کوه آتشفشانی خاکسترها را به آسمان فرستاد!

پس از نزدیک به دو دهه خاموشی، کوه لووتوبی لاکی-لاکی در اندونزی در اواخر سال ۲۰۲۳ فوران کرد و با شدت گرفتن این فعالیت‌ها تا نوامبر ۲۰۲۴، فوران‌های شدید آن تأثیرات بزرگی بر سفرهای هوایی گذاشت. ستون‌های خاکستر عظیمی که توسط ماهواره‌ها قابل مشاهده بود، منجر به لغو گسترده پروازها و تلاش برای افزایش ایمنی در سفرهای هوایی پیرامون خاکستر آتشفشانی شد.

مشاهدات ماهواره‌ای و فعالیت‌های آتشفشانی

در تاریخ ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴، دوربین OLI-2 (تصویربردار عملیاتی لندست-۹) تصویری از ستون خاکستری که از کوه لووتوبی لاکی-لاکی به سمت غرب در حال حرکت بود، ثبت کرد. در همان روز، مرکز کاهش مخاطرات زمین‌شناسی و آتشفشانی اندونزی (PVMBG) ارتفاع ستون‌های خاکستر را ۱۲۰۰ متر (۳۹۰۰ فوت) گزارش داد. این فوران‌ها در پی رویدادهای حتی شدیدتر اوایل ماه رخ دادند. طبق گزارش مرکز مشاوره خاکستر آتشفشانی داروین (VAAC)، در ۷ نوامبر، فورانی خاکسترها را به ارتفاع ۱۷۰۰۰ متر (۵۶۰۰۰ فوت) فرستاد، و دیگری در ۹ نوامبر به ارتفاع ۱۵۰۰۰ متر (۴۹۰۰۰ فوت) رسید.

مخاطرات هوانوردی و واکنش به ستون‌های خاکستر

حسگر MODIS (طیف‌سنج تصویربرداری با وضوح متوسط) بر روی ماهواره Aqua ناسا، تصویری از بقایای یکی از این ستون‌های خاکستر پراکنده و بلند را در ۹ نوامبر بر فراز فلورس ثبت کرد. جامعه هوانوردی حرکت خاکستر آتشفشانی را به‌دقت دنبال می‌کند زیرا این خاکستر می‌تواند به شیشه‌های کابین خلبان، بدنه هواپیما، بال‌ها، و اجزای موتور آسیب برساند. در مواردی، خاکستر موجب از کار افتادن موتور نیز شده است. جت‌ها معمولاً در ارتفاعات بالای ۱۰۰۰۰ متر پرواز می‌کنند، بنابراین ستون‌های خاکستر بالاتر از این ارتفاع موجب ایجاد نگرانی می‌شوند.

افزایش ایمنی هوانوردی از طریق همکاری

پس از فوران ۴ نوامبر، مقامات، کد رنگی هوانوردی را از نارنجی به قرمز، بالاترین سطح در این مقیاس، ارتقا دادند. طبق گزارش‌های خبری محلی، تنها در تاریخ ۱۳ نوامبر، بیش از ۹۰ پرواز به دلیل خاکستر لغو شد و ده‌ها پرواز دیگر در روزهای قبل تحت تأثیر قرار گرفتند. این لغوها شامل پروازهای داخلی و بین‌المللی، از جمله پروازهای به مقصد و از مبدأ بالی، جزیره‌ای محبوب میان مسافران بین‌المللی، بوده است. طبق گزارش جاکارتا گلوب، چندین فرودگاه پس از فوران ۴ نوامبر به طور موقت بسته شدند، اگرچه برخی از آن‌ها تا ۱۴ نوامبر به‌صورت جزئی بازگشایی شدند.

تحقیقات پیشین درباره خطرات هوانوردی و آتشفشانی، فرودگاه‌های اندونزی را به‌عنوان سومین فرودگاه‌های آسیب‌پذیر جهان در برابر فعالیت‌های آتشفشانی رتبه‌بندی کرده است. این رتبه‌بندی بر اساس تعداد آتشفشان‌های فعال که مشکلاتی ایجاد کرده‌اند، تعداد فرودگاه‌های تحت تأثیر، و مجموع تأثیرات مرتبط با خاکستر بوده است. کشورهای دیگری که در معرض خطر بالا هستند شامل ایالات متحده، اکوادور، پاپوآ گینه نو، ایتالیا، نیوزیلند، فیلیپین، مکزیک، ژاپن، و بریتانیا هستند.

یک همکاری مداوم میان برنامه بلایای ناسا و چندین مرکز مشاوره خاکستر آتشفشانی، که شامل مجموعه‌ای از کارگاه‌ها است، با هدف توسعه پروازهای ایمن‌تر و کارآمدتر در اطراف ستون‌های خاکستر با استفاده از اطلاعات جمع‌آوری‌شده توسط ماهواره‌های ناسا صورت گرفته است.

منبع: Scitechdaily