شکوه کیهان باورنکردنی است، البته بخشی از این شکوه به دلیل وسعت بسیار زیاد آن است. مهم نیست چقدر در مورد فضا یاد میگیریم، همیشه چیزهای باورنکردنی جدیدی برای کشف وجود دارد که هر کدام از دیگری شگفتانگیزترند. اگر به دنبال تحت تأثیر قرار دادن دوستان خود با چند حقیقت نادر فضایی هستید، این مطلب به خوبی به شما کمک خواهد کرد. با اِروتِک همراه باشید.
۱. بزرگترین ستاره شناخته شده، ۲۱۵۰ برابر اندازه خورشید است!
خورشید نسبت به زمین بسیار بزرگ است. آنقدر بزرگ که حتی با وجود فاصله ۱۴۹,۶۰۰,۰۰۰ کیلومتری از زمین، هنوز هم صورتمان را گرم میکند. صادقانه بگوییم، تصور اینکه خورشید چقدر در مقایسه با زمین عظیم است، دشوار است، زیرا ۱,۲۸۷,۰۰۰ برابر بزرگتر از آن است! قطر زمین فقط ۱۲,۷۴۲ کیلومتر است، در حالیکه خورشید ۱,۳۹۲,۰۰۰ کیلومتر قطر دارد. این تفاوت کاملاً قابل توجه است، با این حال، خورشید در مقایسه با بسیاری از ستارههای دیگر در جهان، ستارهای بسیار کوچک محسوب میشود.
بزرگترین ستارهای که ستارهشناسان در حال حاضر از آن آگاهند، Stephenson 2-DFK 1 نامیده میشود که بیشتر به نام Stepenson 2-18 شناخته میشود. این یک ابرغول سرخ در صورت فلکی سپر است که تقریباً ۱۸۹۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. تخمین زده میشود که Stephenson 2-18 حدود ۲۱۵۰ برابر اندازه ستاره خانگی ما باشد. این قطر ۳,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ کیلومتر مایل است، عددی آنقدر عظیم که هیچ انسانی واقعاً نمیتواند آن را درک کند.
اجازه دهید اینطور بگویم: اگر Stephenson 2-18 در همان موقعیتی که خورشید ما قرار داشت، قرار میگرفت، سطح آن تا مدار زحل میرسید! این ستاره آنقدر بزرگ است که حتی با سرعت نور، ۹ ساعت طول میکشد تا دور محیط آن حرکت کنید. در مقایسه، این کار برای خورشید فقط ۱۴.۵ ثانیه طول میکشد. شما میتوانید ۱۰ میلیارد خورشید را درون Stephenson 2-18 جای دهید. آنقدر بزرگ است که دانشمندان در حال بررسی این هستند که به جای یک ابرغول، آن را یک هایپرغول سرخ بنامند.
اکنون، لازم به ذکر است که ما این ستاره عظیم را از فاصله بسیار دور مشاهده میکنیم – آنقدر دور که مشاهدات و اندازهگیریهای ما دارای عدم قطعیت نسبی ۵۰٪ است. همه تخمینهای ما در مورد ستاره فقط همین هستند: تخمین! ممکن است Stephenson 2-18 به اندازه تخمین زده شده بزرگ نباشد، اما قطعاً هنوز هم چندین مرتبه بزرگتر از خورشید است و ستارههای بسیار دیگری نیز وجود دارند که هزاران برابر بزرگتر از ما هستند، مانند WOH G64 و UY Scuti.
پنج حقیقت شگفت انگیز درباره ماه! |
۲. درخشانترین جسم در جهان شناخته شده توسط یک سیاهچاله عظیم ایجاد میشود!
وقتی به چیزهای درخشان در فضا فکر میکنید، احتمالاً یک سیاهچاله را تصور نمیکنید! بالاخره، سیاهچالهها به دلیل کشش گرانشی شدید خود نور را جذب میکنند، به همین دلیل است که آنها را در وهله اول کاملاً سیاه میبینیم. خب، در واقع کمی پیچیدهتر از این است. بله، نقطه خاصی وجود دارد که در آن کشش گرانشی یک سیاهچاله آنقدر قوی است که نور به اندازه کافی سریع نیست که از آن فرار کند و بنابراین ما هرگز نمیتوانیم آن نور را ببینیم. اما به طور غیرمستقیم، سیاهچالهها نور نیز تولید میکنند.
در فاصله ۱۲ میلیارد سال نوری از ما، یک سیاهچاله فوقالعاده عظیم به نام J059-4351 قرار دارد. تقریباً ۱۷ میلیارد برابر جرم خورشید ما جرم داشته و در مرکز یک کهکشان پر از ماده قرار دارد. کشش گرانشی J059-4351 آنقدر باورنکردنی است که تخمین زده میشود هر روز جرمی معادل خورشید ما را مصرف کند. نیازی به گفتن نیست که این مقدار زیادی ماده است.
وقتی این ماده، اعم از گاز، سنگ یا حتی مولکولهای سرگردان، به افق رویداد J059-4351 نزدیک میشود، تقریباً به سرعت نور شتاب میگیرد و مقدار باورنکردنی از اصطکاک را تجربه میکند. این اصطکاک چندین نوع انرژی، از جمله امواج رادیویی و نور مرئی را تولید میکند. این همان دلیلی است که یک شهاب سنگ هنگام ورود به جو زمین میسوزد و میدرخشد. نوری که توسط این فرآیند آزاد میشود، چیزی است که دیسک برافزایشی یک سیاهچاله را بسیار درخشان میکند و به همین دلیل است که میتوانید دستهای از نور را در اطراف سیاهچالهها ببینید.
J059-4351 آنقدر عظیم است و آنقدر ماده را با سرعت نزدیک به نور میکشد که نوری که از کل این فرآیند ساطع میشود ۵۰۰ تریلیون بار درخشانتر از خورشید است. من هیچ استعاره جالبی برای تصور این یکی ندارم: فقط بدانید که یک تریلیون ۱۲ صفر دارد و ما در مورد ۵۰۰ برابر آن صحبت میکنیم!
شاید درک این موضوع دشوار باشد که درخشانترین جسم در کهکشان شناختهشده فقط نتیجه دستهای از موادی است که خیلی سریع به یک سیاهچاله غول پیکر کشیده میشوند. اما ۴۰ درصد از جرم درگیر در این فرآیند به انرژی تبدیل میشود که یکی از کارآمدترین فرآیندهای طبیعی در جهان است. در مقایسه، همجوشی هستهای که در خورشید رخ میدهد، فقط کمتر از ۱ درصد از مادهای که به عنوان سوخت استفاده میکند را به انرژی تبدیل میکند. واقعاً باورنکردنی است!
۳. بیشتر جرم منظومه شمسی ما در خورشید قرار دارد!
برای انسانهای معمولی مانند ما، زمین بسیار عظیم به نظر میرسد. پیادهروی دور محیط آن برای همیشه طول میکشد. شما میتوانید مستقیم به پایین برای مایلها حفاری کنید و به هسته نرسید. این سیاره به خودی خود چندین میلیارد تریلیون پوند وزن دارد. و با این حال، در مقایسه با سیارات دیگر مانند مشتری و زحل کوچک محسوب میشود. البته منظومه شمسی ما آنقدر متنوع نیست: دارای چند سیاره، چند قمر و سیارک شناور در اطراف و البته خورشید است.
با این وجود، ممکن است از این موضوع شگفتزده شوید که ۹۸.۸۶ درصد از کل جرم منظومه شمسی ما فقط بخشی از خورشید است. هر جسم دیگری در منظومه شمسی، هر سیاره، قمر و سنگ شناور دیگر، فقط ۱.۱۴ درصد باقی مانده از جرم را تشکیل میدهد. حتی در این صورت، زمین بخش کوچکی از آن جرم باقی مانده است، زیرا مشتری به تنهایی ۲.۵ برابر بیشتر از همه سیارات دیگر در منظومه شمسی ما جرم دارد. زمین فقط حدود ۰.۱ درصد از جرم منظومه شمسی ما را تشکیل میدهد.
این واقعاً نشان میدهد که فضا چقدر باورنکردنی عظیم است. حتی اگر همه سیارات دیگر منظومه شمسی را با هم ترکیب کنیم، مشتری بیش از دو برابر جرم همه آنها را دارد. با این حال، خورشید تقریباً صد برابر بیشتر از آن جرم دارد و ستارههایی در آنجا وجود دارند که باعث میشوند خورشید چیزی بیش از یک ذره به نظر نرسد.
فضا بسیار عظیم است و پر از چیزهای باورنکردنی. چیزهایی که امروز در مورد آنها صحبت کردیم بیشتر مربوط به اندازه محض اجسام در فضا بود، اما چیزهای بسیار حیرتانگیزتر از آن در آنجا وجود دارد. ما احتمالاً هرگز همه چیزهایی را که باید در مورد کیهان بیاموزیم کشف نخواهیم کرد، اما هر کشف جدید یک مکاشفه شگفتانگیز دیگر است. شما چه حقایق فضایی حیرتانگیزی را میدانید؟
منبع: Howtogeek