هلیکوپتر مریخی نبوغ (Ingenuity)، نخستین وسیله پروازی که توانست در سیاره‌ای دیگر پرواز کند، اخیراً به دلیل یک نقص ناوبری سقوط کرد. با وجود این حادثه، پروازهای موفقیت‌آمیز نبوغ امکان‌پذیری کاوش هوایی در مریخ را به اثبات رساند. اکنون ناسا در حال توسعه یک هلیکوپتر پیشرفته‌تر برای کاوش هوایی در مریخ است.
هلیکوپتر دوم ناسا، که انتظار می‌رود از نبوغ بزرگ‌تر باشد، به‌عنوان یک وسیله قدرتمند طراحی خواهد شد. این هلیکوپتر قادر به حمل بارهای سنگین‌تر و کاوش مسافت‌های بسیار بیشتری خواهد بود. طبق اعلام آزمایشگاه پیش‌رانش جت (JPL) ناسا، این هلیکوپتر در مراحل اولیه طراحی و مفهومی قرار دارد. اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، این وسیله می‌تواند مرزهای کاوش هوایی در مریخ را گسترش دهد.
ایده‌های اولیه برای این هلیکوپتر جدید
این هلیکوپتر پیشنهادی که به اندازه یک خودروی شاسی‌بلند (SUV) خواهد بود، شامل شش روتور است که هرکدام دارای شش پره هستند. طبق توضیحات مفهومی ارائه‌شده توسط JPL، طراحی این هلیکوپتر امکان پروازهای طولانی‌تر را فراهم می‌کند، به‌طوری که می‌تواند چندین کیلومتر را در یک روز مریخی طی کند.
این وسیله می‌تواند تا ۱۱ پوند (۵ کیلوگرم) تجهیزات علمی را حمل کند و در هر پرواز تا ۱.۹ مایل (۳ کیلومتر) مسافت را طی کند. قابلیت‌های پیشرفته این هلیکوپتر به دانشمندان سیاره‌ای امکان می‌دهد که به‌سرعت مناطق وسیعی از سطح مریخ، از جمله مناطقی که دسترسی به آن‌ها برای مریخ‌نوردها دشوار یا غیرممکن است، کاوش کنند و داده‌های علمی دقیقی جمع‌آوری کنند.
این هلیکوپتر به فناوری پیشرفته‌ای برای فرود خودکار مجهز خواهد شد. طراحی برای پرواز در اتمسفر مریخ که دارای چگالی بسیار کم است، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش روی این پروژه محسوب می‌شود.
در هر حال چندین مزیت احتمالی نیز در این شرایط وجود دارد. هلیکوپترها می‌توانند از ارتفاع تصاویر با وضوح بالا ثبت کنند که این امر می‌تواند به شناسایی ویژگی‌های زمین‌شناختی مهم و مکان‌های علمی قابل‌توجهی برای کشف نشانه‌های حیات گذشته منجر شود. این وسایل همچنین امکان پوشش سریع و کارآمد مناطق وسیع را فراهم می‌کنند و کاوش‌هایی سریع‌تر و جامع‌تر نسبت به مریخ‌نوردهای زمینی ارائه می‌دهند.
علاوه بر این، هلیکوپترها می‌توانند به‌عنوان راهنما برای مأموریت‌های زمینی عمل کنند، مسیرهای امن و اهداف علمی امیدوارکننده را برای مریخ‌نوردها و کاوشگرها شناسایی کنند. در حال حاضر، هیچ جدول زمانی مشخصی برای تاریخ احتمالی پرتاب این هلیکوپتر اعلام نشده است.
مسیر هموارشده توسط نبوغ
در فوریه ۲۰۲۱، نبوغ به مریخ رسید و در درون مریخ‌نورد استقامت (Perseverance) به این سیاره منتقل شد. نبوغ در ۱۹ آوریل ۲۰۲۱ یک دستاورد تاریخی را به ثبت رساند. این هلیکوپتر نخستین وسیله‌ای بود که توانست یک پرواز کنترل‌شده در سیاره‌ای دیگر انجام دهد. این وسیله برای یک مأموریت آزمایشی کوتاه طراحی شده بود، اما انتظارات را به‌طور چشمگیری پشت سر گذاشت.
در حالی‌که تنها پنج پرواز برای آن برنامه‌ریزی شده بود، نبوغ موفق به انجام ۷۲ پرواز شد و بیش از ۱۷ کیلومتر (۱۰.۷ مایل) مسافت را طی کرد. تا ۱۸ ژانویه ۲۰۲۴، این هلیکوپتر بیش از ۱۲۸ دقیقه پرواز ثبت کرده بود.
در جریان پرواز ۷۲ام، سیستم ناوبری آن پس از ۲۰ ثانیه پرواز نتوانست تعداد کافی از ویژگی‌های سطحی را به‌طور مداوم ردیابی کند. این مشکل منجر به فرودی سخت شد که به پره‌های روتور آسیب وارد کرد.
با اینکه پروازهای عملیاتی این هلیکوپتر به پایان رسیده است، نبوغ همچنان در مریخ باقی خواهد ماند و به جمع‌آوری داده‌های ارزشمند درباره وضعیت آب‌وهوای سیاره ادامه خواهد داد.
میراث این هلیکوپتر از طریق داده‌های پروازی‌اش ادامه پیدا خواهد کرد و همچنان بینش‌های ارزشمندی در مورد جو و سطح مریخ ارائه خواهد داد. از همه مهم‌تر، پروازهای موفقیت‌آمیز نبوغ ثابت کردند که پرواز در سیاره‌ای دیگر امکان‌پذیر است.
منبع: Interestingengineering
