یک سیاره فراخورشیدی جدید در حال گردش به دور ستاره بارنارد، نزدیک‌ترین ستاره تکی با فاصله شش سال نوری از ما، شناسایی شد. این کشف با استفاده از تلسکوپ بسیار بزرگ (VLT) در شیلی انجام شده که طی پنج سال گذشته به رصد ستاره بارنارد پرداخته است.
سیاره فراخورشیدی جدید، با نام بارنارد ب (Barnard b)، یک سیاره با جرم کم بوده که دمای سطح آن حدود ۱۲۵ درجه سانتی‌گراد است. جالب اینجاست که یک سال در این دنیای بیگانه کمی بیشتر از سه روز زمینی طول می‌کشد!
۳.۱۵ روز زمینی برای یک گردش کامل!
پس از سیستم ستاره‌ای سه‌گانه آلفا قنطورس، ستاره بارنارد نزدیک‌ترین سیستم ستاره‌ای به ماست. با توجه به فاصله نزدیک این ستاره، بارنارد به تمرکز اصلی نجوم‌دانان در جستجوی سیارات فراخورشیدی مشابه زمین تبدیل شده است.
ستاره بارنارد یک کوتوله سرخ بوده که رایج‌ترین نوع ستاره در کهکشان راه شیری است.
منجمان هنگام جستجوی سیارات فراخورشیدی معمولاً بر روی ستاره‌های سرد مانند کوتوله‌های سرخ تمرکز می‌کنند، زیرا نواحی قابل سکونت این ستاره‌ها در فاصله نزدیک‌تری قرار دارد. این نزدیکی باعث می‌شود که دوره‌ی مداری آن‌ها کوتاه‌تر باشد که رصد سیارات با پتانسیل حیات را آسان‌تر می‌کند.
در این مطالعه، اخترشناسان به دنبال سیگنال‌هایی از سیارات فراخورشیدی ممکن در ناحیه قابل سکونت ستاره بارنارد بودند. ناحیه قابل سکونت جایی است که می‌توان آب مایع را در سطح سیاره یافت.
پس از مشاهدات دقیق، مشخص شد که بارنارد ب به دور ستاره بارنارد در فاصله‌ای بیست برابر نزدیک‌تر از فاصله عطارد به خورشید گردش می‌کند. این نخستین سیاره فراخورشیدی تأییدشده در حال گردش به دور ستاره بارنارد است.
این سیاره جدید نصف جرم زحل را دارد و گردش آن به دور ستاره‌اش ۳.۱۵ روز زمینی زمان می‌برد.
گونزالس هرناندز، پژوهشگری از Instituto de Astrofísica de Canarias در اسپانیا و نویسنده اصلی این مقاله گفت:
بارنارد ب یکی از سیارات فراخورشیدی با کمترین جرم شناخته شده و یکی از معدود سیاراتی است که جرمی کمتر از زمین دارد. اما این سیاره در فاصله‌ای نزدیک‌تر از ناحیه قابل سکونت به ستاره میزبانش قرار دارد.
هرناندز افزود:
حتی اگر ستاره میزان حدود ۲۵۰۰ درجه سردتر از خورشید ما باشد، بارنارد ب برای نگهداری آب مایع در سطح خود بسیار داغ است.
تکانش ستاره منجر به کشف شد!
تیم تحقیقاتی از ابزار ESPRESSO تلسکوپ VLT در رصدخانه جنوبی اروپا برای انجام مشاهدات استفاده کرد. این ابزار برای اندازه‌گیری تکانش ستاره ساخته شده است، که ناشی از کشش گرانشی سیاره‌هایی است که به دور آن در حال گردش هستند.
کوتوله‌های سرخ نسبت به خورشید ما جرم کمتری دارند که آن‌ها را بیشتر در معرض تأثیر گرانشی سیارات در حال گردش قرار می‌دهد. پس از شناسایی سیگنال‌های اولیه، تحلیل‌های بیشتری با استفاده از ابزارهای دیگر شکار سیارات فراخورشیدی مانند HARPS در رصدخانه‌های ESO (رصدخانه‌های جنوب اروپا) یعنی La Silla ,HARPS-N و CARMENES انجام شد.
جالب اینجاست که مشاهدات نشان می‌دهند که احتمال وجود سه سیاره فراخورشیدی دیگر در مدارهای مختلف به دور همین ستاره وجود دارد! با این حال، این نامزدها برای تأیید شدن نیاز به مشاهدات بیشتری با ESPRESSO دارند.
الکساندرو سوارز ماسکارنو، یکی از نویسندگان مقاله از Instituto de Astrofísica de Canarias در بیانیه مطبوعاتی گفت:
اکنون باید به رصد این ستاره ادامه دهیم تا سیگنال‌های کاندید‌های دیگر را تأیید کنیم، اما کشف این سیاره، همراه با دیگر کشفیات قبلی مانند پروکسیما ب و د، نشان می‌دهد که حیاط کیهانی ما پر از سیارات با جرم کم است.
این یافته‌ها به‌تازگی در مجله Astronomy & Astrophysics منتشر شده‌اند.
منبع: Interestingengineering
