یک مطالعه جدید نشان داده است یک مگاسونامی که حدود 3.4 میلیارد سال پیش مریخ را درنوردید، در اثر برخورد یک سیارک به یکی از اقیانوسهای این سیاره ایجاد شده است. این رویداد با رویدادهایی مانند برخورد به دهانه چیکشلوب (Chicxulub) مکزیک که احتمالاً دایناسورها را در حدود 66 میلیون سال پیش از روی زمین محو کرده است، مقایسه میشود.
گروهی از محققان به رهبری الکسیس رودریگز از موسسه علوم سیارهای در آریزونا اظهار داشتهاند که کاوشگر وایکینگ 1 ناسا که در سال 1976 برای یافتن شواهدی از حیات در مریخ مستقر شده بود، میتواند در نزدیکی دهانه محل وقوع این مگاسونامی فرود آمده باشد. رودریگز در این مقاله گفته است:
تحقیقات ما راهحل جدیدی را ارائه میکند، مانند اینکه یک مگاسونامی به سمت ساحل حرکت کرده و رسوباتی را در خود جای داده و حدود 3.4 میلیارد سال بعد، کاوشگر وایکینگ 1 روی آن فرود آمده است.
مطالعه جدید منتشرشده در مجله Scientific Reports، با تجزیه و تحلیل نقشههای سطح مریخ که با ترکیب تصاویر ماموریتهای قبلی به این سیاره ایجاد شده است، دهانه برخوردی را که میتوانست باعث ایجاد مگاسونامی شود را شناسایی کرد.
اسرار دهانه پوهل (Pohl)
قطر دهانه پوهل که ناشی از برخورد سیارک است، حدود 110 کیلومتر تخمین زده میشود. منطقه برخورد نیز در ناحیهای به نام Chryse Planitia در شمال استوای مریخ قرار دارد که گمان میرود در گذشته یک اقیانوس بوده است.
شبیهسازیهای مختلفی که بر اساس قطر دهانه انجام شد، دانشمندان را به این نتیجه رساند که دهانههایی با ابعاد مشابه پوهل، یا توسط یک سیارک 9 کیلومتری و مواجهه با مقاومت شدید زمین که 13 میلیون مگاتن انرژی TNT را آزاد میکند یا یک سیارک 3 کیلومتری با مقاومت ضعیف زمین که 0.5 میلیون مگاتن انرژی TNT را آزاد میکند ایجاد شدهاند.
برای مقایسه، قویترین آزمایش بمب هستهای در جهان، با نام Tsar Bomba، حدود 57 مگاتن انرژی TNT را آزاد کرده است.
عواقب مگاسونامی
شبیهسازیهای انجامشده توسط این تیم، نشان داد که این برخورد باعث ایجاد یک سونامی با امواجی با ارتفاع 250 متر شده و مناطقی را تا 1500 کیلومتر از کانون برخورد تحت تأثیر قرار داده است.
رودریگز در بخش دیگری گفته است:
بهطور قابلتوجه، لرزشهای مرتبط با این ضربه آنقدر شدید بود که میتوانست مواد کف دریا را در مگاسونامی جابجا کرده و برخی از جبهههای موج را به جریانهای زباله تبدیل کند.
وی همچنین ادامه داد:
گام بعدی برای تیم این است که دهانه پوهل را به عنوان یک مکان فرود برای بررسی چگونگی تکامل شیمی اقیانوس، قابلیت سکونت آن و یک تاریخچه احتمالی زمینشناسی حاوی شواهدی از نشانههای حیات فعلی یا منقرضشده مشخص کند.
منبع: Interestingengineering