اگر به دنبال جدیدترین و بهترین لپتاپ گیمینگ موجود در بازار باشید یا به یک گزینه مقرون به صرفهتر فکر کنید، در هر حال، آشنایی با مفهوم برخی از مشخصات پایهای لپتاپها قدم اولی است که به شما اطمینان میدهد دقیقاً آنچه را که از یک لپتاپ گیمینگ نیاز دارید بهدست آورید. برای آشنایی با مهمترین قطعات لپتاپهای گیمینگ و راهنمای خرید این دستگاهها با اِروتِک همراه باشید.
1. واحد پردازش مرکزی یا همان CPU!
واحد پردازش مرکزی که اغلب به آن «پردازنده» یا «CPU» میگویند، مغز کامپیوتر شماست. بدون آن، شما نخواهید توانست با کامپیوتر خود کار کنید. بیشتر لپتاپهای گیمینگ و برخی از لپتاپهای عادی یا با پردازنده AMD Ryzen و یا پردازنده Intel Core عرضه میشوند. این پردازندهها نسخه پیشرفته و متمرکز بر گیمینگ هر کدام از این دو شرکت هستند.
اینکه کدام پردازنده به کار شما میآید، بستگی به این دارد که از لپتاپتان چه بخواهید. ممکن است فقط برای گیمینگ از آن استفاده کنید و یا بخواهید که در مدرسه و کار و موارد دیگر هم از آن بهره ببرید. هرچند به نظر میرسد َAMD رایزن گزینه اول گیمرها باشد، اما هر دوی پردازندههای ذکرشده، بینظیر هستند و در هر کاربردی عالی عمل میکنند. به همین خاطر، بهتر است به جای برندها، مدلهای مختلف پردازندهها را بشناسید.
نامگذاری پردازنده
در سالهای اخیر، سنت نامگذاری مدلهای مختلف پردازندههای اینتل و AMD برای مدلها دسکتاپ و لپتاپشان مشابه بوده است. تنها تفاوت میان این دو دسته پردازنده، قدرتی بوده که میتوانند روی نسخههای دسکتاپ در مقایسه با نسخههای لپتاپ از آنها دریافت کرد.
برای نمونه، اینتل Core i5-13450HX یک پردازنده سری Core اینتل است که توان متوسط رو به پایینی ارائه میدهد. وجود i5 در نامگذاری این پردازنده نشاندهنده همین مسأله است. ارقامی که در ادامه آمده، به ما میگوید که این پردازنده یک تراشه نسل سیزدهمی با کمترین توان موجود برای یک پردازنده i5 نسل 13 است. حروف انتهایی هم قابلیتهای پردازنده را نشان میدهند. یک تراشه دسکتاپ از نسل مشابه با همین تراشه هم، نامگذاری مشابه آن خواهد داشت.
اما AMD تصمیم گرفته که با عرضه پردازندههای سری 7000 تغییراتی اساسی ایجاد کند. با وجود اینکه پردازندههای دسکتاپ این شرکت هنوز هم به قدر کافی شبیه اینتل هستند، پردازندههای لپتاپ آن بسیار متفاوت نامگذاری میشوند. برای نمونه، AMD رایزن 5 7640U که پردازنده متوسط رو به پایین AMD رایزن به شمار میآید، با توجه به رقم 7 موجود در نام آن در سال 2023 عرضه شده است. رقم 6 بعد از 7 هم به این نکته اشاره میکند که این پردازنده از سری رایزن 5 است و همچنین رقم 4 نشان میدهد که در ساخت آن از معماری Zen 4 استفاده شده است. رقم 0 آخر هم نشان میدهد که این پردازنده نسخه مدل پایینتر این سری است. پسوند نام یک پردازنده لپتاپ رایزن هم طراحی و توان حرارتی آن را معرفی میکند.
2. واحد پردازش گرافیکی یا همان GPU!
همانطور که از نام این واحد پیداست، GPU مسئول فراهم آوردن هر چیزی است که روی کامپیوتر دیده میشود. برای گیمرها، پردازنده گرافیکی یکی از مهمترین مواردی است که باید به آن توجه شود؛ چرا که GPU ضعیفتر میتواند شما را از استفاده از برخی بازیها باز دارد. استفاده از GPU اشتباه و ناسازگار با CPU هم میتواند منجر به محدود شدن عملکرد کامپیوتر شود. با این حال، این مشکل معمولاً در مورد لپتاپها که کارخانهها چیدمان قطعاتشان را طراحی میکند، اتفاق نمیافتد.
برای یک کاربر عادی، پردازنده گرافیکی ادغام شده با پردازنده مرکزی هم عملکردی که باید را ارائه میدهد. از سوی دیگر، گیمرها، عکاسها و سایر متخصصانی که حجم کار زیادی از کامپیوتر میخواهند، به یک پردازنده گرافیکی اختصاصی نیاز دارند. AMD و اینتل در این دسته هم دو مورد از بزرگترین اسامی محسوب میشوند، امّا یک رقیب دیگر هم در این زمینه دارند و آن انویدیا است که اکنون یکی از بزرگترین غولهای صنعت گیمینگ به حساب میآید و در حوزه گرافیک حرف اول را میزند.
پیش از خرید لپتاپ گیمینگ بعدی خود، حتی اگر پردازندههای گرافیکی دسکتاپ را مثل کف دست خود میشناسید، بهتر است نگاهی به مشخصات پردازندههای گرافیکی مختلف و راههای تشخیص یک GPU خوب بیندازند. با اینکه ممکن است نام مدلهای پردازندههای گرافیکی لپتاپ و دسکتاپ مشابه باشند، اما قابلبیتهای عملکردی یکسانی به نمایش نمیگذارند. به همین سبب، بهتر است توجه بیشتری به مشخصات و قابلیتهای یک GPU داشته باشید و به نام آن توجّه نکنید.
3. حافظه دسترسی تصادفی یا همان رم!
حافظه دسترسی تصادفی که به آن رم یا مموری میگویند، حافظه کوتاهمدت کامپیوتر شخصی شماست که به شما اجازه میدهد سریع و بدون دردسر عملکردهای مختلفی را اجرا کنید. حین کار کردن شما با لپتاپ، رم دادههای هرفایل، برنامه یا نرمافزار فعّال که ممکن است لازم باشد که در هر لحظه فراخوانده شود را ذخیره میکند. به همین دلیل است که برای گیمرها بسیار مهم است که ظرفیت رم مناسب را انتخاب کنند.
رم معمولا در ظرفیتهای 4 گیگبایت، 8 گیگبایت، 16 گیگبایت، 32 گیگبایت، 64 گیگبایت و 128 گیگبایت موجود است. گیمرهای معمولی برای شروع به کار خود حداقل به 16 گیگابایت رم نیاز دارند. با وجود اینکه، قطعات لپتاپ هنوز هم عمدتا امکان ارتقا ندارند، بیشتر لپتاپهای گیمینگ و بسیاری از لپتاپهای عادی اجازه ارتقای رم را میدهند. معمولاً در مشخصات لپتاپهایی که رم قابل ارتقا دارند، اشاره میشود که چقدر رم دارند و حداکثر ظرفیت آنها چقدر است. در مشخصات لپتاپهای بدون این قابلیت یا از واژه «جوش خورده (Soldered)» استفاده میشود و یا تنها مقدار رم موجود در آن نوشته میشود که حداکثر ظرفیت ممکن آن است. همانند بیشتر مشخصات دیگر، سایت تولیدکننده عمیقترین و گستردهترین اطلاعات را در این مورد به شما میدهد.
ارتقای ظرفیت رم
اگر در نظر دارید که از ظرفیت رم پایینتر شروع کنید و بعد، آن را ارتقا دهید، باید چند چیز را از پیش در نظر بگیرید. ممکن است در مثالهای بالا توجهتان به عنوان LPDDR5 جلب شده باشد. LPDDR5، یا نرخ داده دوگانه کم قدرت، به این معناست که رم مورد اشاره قدرت کمتری نسبت به نرخ داده دوگانه همتای عادی خود دارد.
مورد دیگری که باید در نظر گرفت، این است که رم چند اسلات (Slot) دارد. هر اسلات یک کانال را نمایندگی میکند و رم دوکاناله و چهارکاناله نسبت به رم دارای یک کانال، ارجح است. این به این خاطر است که استفاده از چند کانال راه دیگری برای افزایش نرخ انتقال داده در اختیار شما قرار میدهد. هنگام ارتقای رمهای چندکاناله، لازم است که از رم استیک (Ram Stick) استفاده کنید. این رم استیک باید مشخصاتی سازگار با رم شما داشته باشد. به همین دلیل، گزینه مطلوبتر میتواند استفاده از کیتهای رم باشد.
4. حافظه یا همان هارد!
حالا که به حافظه کوتاهمدت نگاه کردیم، بهتر است به سراغ حافطه بلندمدت مناسب لپتاپ برویم.
وقتی یک فایل را ذخیره میکنید، یک بازی را دانلود میکنید و یا هرکار مشابه دیگری انجام میدهید، همه دادههای شما به شکلی امن روی دستگاهتان ذخیره میشوند. هرچیزی که بهصورت پیشفرض روی لپتاپ شماست، مثل سیستم عامل هم در همین حافظه جای گرفته است. به همین دلیل هم هست که مقدار حافظه اعلام شده با حافظه واقعی همیشه تفاوت دارد.
برای گیمینگ، حافظه 512 گیگابایت یا 1 ترابایت مناسب است؛ چرا که حجم فایلهای بازی بهنسبت بزرگ است. 1 ترابایت گزینه رایجی است که تعادل خوبی میان حجم حافظه و هزینه برقرار میکند.
باید به سرعت حافظه خود هم توجه کنید. امروزه، داشتن حافظه SSD برای سیستمعامل و گیمینگ ضروری است. به عنوان نمونه، یک درایو PCIe نسل 4 حداقل لازم برای گیمینگ خواهد بود. درایوهای مورد اشاره در حدود 5 گیگابایت بر ثانیه سرعت دارند. اگر هزینه لازم را برای پرداخت دارید، رفتن به سراغ درایوهای PCIe نسل 5 گزینه مناسبی خواهد بود. این درایوها بیش از 7 گیگابایت بر ثانیه سرعت دارند، اما احتمالاً هیچ مزیت قابل تشخیصی در بازیها نسل حاضر نشان ندهند.
5. نمایشگر
برای مقایسه صفحهنمایشهای مختلف باید چند قابلیت را در نظر بگیرید. نخست اینکه باید به اندازه نمایشگر توجه کنید. این ابعاد اندازه کلی دستگاه شما را هم مشخض میکنند. شما به نمایشگری نیاز دارید که به اندازه کافی بزرگ باشد تا جزئیات مهم بازیها را خوب نمایش دهد و از طرفی هم بیش از حد بزرگ نباشد که قابلیت حمل شدن را از دست بدهد.
یک قابلیت عمده دیگر که باید به آن توجه کنید، نوع صفحهنمایش لپتاپ است. این پایه سایر موارد بوده و معین میکند که دیگر مشخصات صفحهنمایش چگونه خواهند کرد. رایجترین نوع، صفحهنمایش LCD است. صفحهنمایش OLED یک جایگزین عالی برای LCD است که هر روز برای استفاده در نمایشگر کامپیوترهای گیمینگ رایجتر میشود. با این وجود، قیمت این صفحهنمایش بهنسبت بالا محسوب میشود.
فریم بر ثانیه و نرخ تازهسازی
نرخ فریم (بر اساس فریم بر ثانیه) و نرخ تازهسازی (که با هرتز اندازهگیری میشود) بسیار با هم مرتبط هستند، اما کارهای متفاوتی را انجام میدهند.
فریم بر ثانیه نشان میدهد که فریمهای یک ویدیو با چه نرخ زمانیای رندر میشوند، در حالیکه نرخ تازهسازی نشان میدهد که هر تصویر چندبار در ثانیه بهروزرسانی میشود. بیشتر لپتاپهای گیمینگ نمایشگرهایی در حدود 144 تا 240 هرتز دارند، بنابراین نرخ فریم را هم با همین اعداد نشان میدهند. توان این لپتاپ در یک بازی بهخصوص میتواند تا همین سطح برسد.
در نهایت، از آنجایی که ممکن است در محیطهای مختلفی بازی کنید، بهتر است که به میزان روشنایی نمایشگر هم توجه کنید. میزان روشنایی بر مبنای واحد نیت اندازهگیری میشود. همانطور که روشن است، هرچه نیتها بیشتر باشند، روشنایی نمایشگر بالاتر است. این در محیط روشنتر ترجیح دارد. از آنجایی که خیلی محتمل نیست که در نور مستقیم خورشید بازی کنید، حداکثر روشنایی 300 نیت به عنوان یک میزان حداقلی مناسب است.
شناخت مشخصات کامپیوتر شخصیتان و فهمیدن اینکه این مشخصات هرکدام به چه چیزی اشاره دارند، نقطه خوبی برای آغاز جستوجوی یک لپتاپ گیمینگ جدید است.
منبع: Howtogeek