مطالعه‌ای جدید توسط مردم‌شناسان تکاملی، کالین شاو (دانشگاه زوریخ) و دانیل لانگمن (دانشگاه لافبورو) استدلال می‌کند که سرعت زندگی مدرن از سرعت تکامل انسان پیشی گرفته است. طبق کار آنها، بسیاری از مشکلات استرس مزمن و طیف گسترده‌ای از نگرانی‌های سلامتی معاصر، ممکن است ناشی از ناسازگاری بین زیست‌شناسی‌ای که در محیط‌های طبیعی شکل گرفته و دنیای بسیار صنعتی‌شده‌ای باشد که امروزه مردم در آن زندگی می‌کنند.
گونه‌ای که با محیط خود همگام نیست!
برای صدها هزار سال، انسان‌ها خود را با شرایط زندگی شکارچی-گردآورنده سازگار کردند، که شامل حرکت دائمی، دوره‌های کوتاه خطر و تماس منظم با مناظر طبیعی بود. در مقابل، صنعتی شدن در عرض تنها چند قرن، محیط اطراف انسان را به سرعت تغییر داده است.
این تغییر، سروصدا، آلودگی هوا و نور، میکروپلاستیک‌ها، آفت‌کش‌ها، ورودی‌های حسی مستمر، نورپردازی مصنوعی، رژیم‌های غذایی فرآوری‌شده و رفتارهای بسیار کم‌تحرک‌تر را به همراه داشته است.
کالین شاو، که گروه تحقیقاتی بوم‌فیزیولوژی تکاملی انسان (HEEP) را به همراه دانیل لانگمن هدایت می‌کند، توضیح می‌دهد:
در محیط‌های اجدادی‌مان، ما به خوبی برای مقابله با استرس حاد به منظور فرار یا رویارویی با شکارچیان سازگار بودیم. شیر گهگاهی می‌آمد و شما باید آماده دفاع از خود یا فرار بودید. نکته کلیدی این است که شیر دوباره دور می‌شد.
فشارهای مدرن – از جمله ترافیک، فشار محل کار، رسانه‌های اجتماعی و سروصدای ثابت – همان مسیرهای استرس داخلی را فعال می‌کنند، اما بدون اینکه فرصت بهبودی را که پس از تهدیدهای کوتاه‌مدت وجود داشت، فراهم کنند.
لانگمن می‌گوید:
بدن ما طوری واکنش نشان می‌دهد که گویی همه این عوامل استرس‌زا شیر هستند. چه یک بحث دشوار با رئیس‌تان باشد و چه سروصدای ترافیک، سیستم پاسخ استرس شما همچنان مانند زمانی است که با شیری پس از شیر دیگر روبرو می‌شدید. در نتیجه، یک پاسخ بسیار قوی از سیستم عصبی خود دریافت می‌کنید، اما بهبودی در کار نیست.
سلامتی و تولید مثل تحت فشار
شاو و لانگمن در بررسی خود، تحقیقاتی را جمع‌آوری کرده‌اند که نشان می‌دهد صنعتی شدن و رشد شهرها ممکن است تناسب تکاملی کلی انسان را کاهش دهد. در اصطلاحات تکاملی، یک گونه زمانی پیشرفت می‌کند که اعضای آن قادر به بقا و تولید مثل باشند. نویسندگان استدلال می‌کنند که هر دوی این معیارهای بنیادی، از آغاز انقلاب صنعتی به طور منفی تحت تأثیر قرار گرفته‌اند.
آنها به کاهش نرخ جهانی باروری و افزایش سطح بیماری‌های التهابی مزمن مانند بیماری‌های خودایمنی به عنوان نشانه‌هایی اشاره می‌کنند که محیط‌های صنعتی در حال گرفتن تاوان بیولوژیکی هستند. شاو می‌گوید:
پارادوکس اینجاست که از یک طرف، ما ثروت، آسایش و مراقبت‌های بهداشتی فوق‌العاده‌ای برای بسیاری از مردم روی کره زمین ایجاد کرده‌ایم، اما از طرف دیگر، برخی از این دستاوردهای صنعتی، اثرات مضری بر عملکردهای ایمنی، شناختی، فیزیکی و تولید مثلی ما دارند.
یک نمونه به خوبی مستند، کاهش جهانی تعداد و تحرک اسپرم است که از دهه ۱۹۵۰ مشاهده شده و شاو آن را به عوامل محیطی مرتبط می‌داند. او خاطرنشان می‌کند:
تصور می‌شود که این امر به آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها در مواد غذایی، و همچنین به میکروپلاستیک‌ها مرتبط باشد!
طراحی محیط‌ها برای رفاه
با توجه به سرعت تغییرات تکنولوژیکی و محیطی، تکامل بیولوژیکی نمی‌تواند پا به پای آن پیش برود. شاو می‌گوید:
سازگاری بیولوژیکی بسیار کُند است. سازگاری‌های ژنتیکی بلندمدت چند نسلی هستند – ده‌ها تا صدها هزار سال طول می‌کشند.
این بدان معناست که بعید است ناسازگاری بین فیزیولوژی تکامل‌یافته ما و شرایط مدرن به طور طبیعی حل شود. در عوض، محققان استدلال می‌کنند که جوامع باید با بازنگری در رابطه خود با طبیعت و طراحی محیط‌هایی سالم‌تر و پایدارتر، این اثرات را کاهش دهند.
به گفته شاو، پرداختن به این ناسازگاری نیازمند راه‌حل‌های فرهنگی و محیطی است. او می‌گوید:
یک رویکرد این است که اساساً در رابطه خود با طبیعت تجدید نظر کنیم – با در نظر گرفتن آن به عنوان یک عامل کلیدی سلامت و حفاظت یا بازسازی فضاهایی که شبیه به فضاهای گذشته شکارچی-گردآورنده ما هستند. رویکرد دیگر، طراحی شهرهای سالم‌تر و انعطاف‌پذیرتر است که فیزیولوژی انسان را در نظر می‌گیرند.
شاو توضیح می‌دهد:
تحقیقات ما می‌تواند مشخص کند که کدام محرک‌ها بیشتر بر فشار خون، ضربان قلب یا عملکرد ایمنی تأثیر می‌گذارند و آن دانش را به تصمیم‌گیرندگان منتقل کند. «ما باید شهرهایمان را درست بسازیم – و در عین حال فضاهای طبیعی را بازسازی، ارزش‌گذاری و زمان بیشتری را در آنها سپری کنیم.
منبع: Scitechdaily
