چه اتفاقی می‌افتد اگر یک خلبان جنگنده ماسک خود را بردارد؟

هالیوود می‌تواند تا حد جنون اغراق کند، و این امر به ویژه در مورد بسیاری از فیلم‌های نظامی صادق است. اما وقتی می‌بینید که یک بازیگر ماسک خود را در حین وانمود به پرواز کردن با یک جت جنگنده برمی‌دارد، ممکن است در واقع آن وضعیت اضطراری دنیای واقعی نباشد که فکر می‌کنید. یک خلبان باید در شرایط مناسب پرواز کند تا بدون ماسک در امان بماند. اما در حالت کلی چه اتفاقی می‌افتد اگر یک خلبان جنگنده ماسک خود را بردارد؟ با اِروتِک همراه باشید.

همانطور که گفته شد یک خلبان برای اینکه بتواند بدون ماسک در امان بماند باید در شرایط مناسب پرواز کند. نکته کلیدی این کار این است که خلبان باید ارتفاعی برابر با ۲۵,۰۰۰ فوت (۷,۶۲۰ متر) یا پایین‌تر را حفظ کند که بسیاری از جت‌های جنگنده اغلب این کار را انجام می‌دهند. در آن ارتفاع، یک خلبان می‌تواند ماسک اکسیژن خود را برای مدت کوتاهی بدون هیچ مشکل واقعی بردارد. او حتی می‌تواند بنوشد یا بخورد، زیرا ماموریت‌های طولانی ایجاب می‌کنند که آب کافی به بدنش برسد. اما سنجش احساسات لحظه‌ای به عهده خلبان است، زیرا کمبود اکسیژن می‌تواند در نهایت باعث خستگی شود و یک وضعیت خطرناک ایجاد کند. این به این دلیل است که فشار خارج از ریه‌های خلبان بسیار کمتر از داخل است و ماسک را به یک وسیله حیاتی و ضروری تبدیل می‌کند.

اما اگر یک خلبان ماسک خود را در بالای ۲۵,۰۰۰ فوت (۷,۶۲۰ متر) بردارد، نتیجه نهایی وضعیتی به نام هیپوکسی خواهد بود. هیپوکسی زمانی رخ می‌دهد که اکسیژن کافی به مغز نمی‌رسد و می‌تواند حتی در ۱۰,۰۰۰ فوت (۳,۰۴۸ متر) بالاتر از سطح دریا نیز اتفاق بیفتد. این وضعیت با یک سوزن سوزن شدن خفیف در اندام‌ها شروع می‌شود و در نهایت منجر به سرگیجه می‌گردد. هنگامی‌که این اتفاق می‌افتد، خلبان دیگر نمی‌تواند واضح فکر کند و حتی ممکن است از هوش برود و این مرحله «خطرناک»، حتی می‌تواند مرگبار شود.

از جت‌های جنگنده تا پروازهای فضایی!

ماسک‌های اکسیژن در جنگ جهانی اول برای خلبانان جنگنده تجهیزاتی نادر و تخصصی بودند و بنابراین به راحتی در دسترس نبودند. اما با افزایش ماموریت‌های رزمی، نیاز به ماسک نیز افزایش و فناوری به سرعت تکامل یافت. با بالا گرفتن جنگ جهانی دوم در دهه ۱۹۴۰، ماسک‌های اکسیژن در نهایت به استاندارد تبدیل شدند و همه خلبانان جت‌های جنگنده نیاز به استفاده از آنها داشتند. این تغییر با تکامل خود هواپیماها همراه بود و خلبانان را فراتر از آنچه می‌توانستند بدون اکسیژن تحمل کنند، به پیش می‌برد.

کلینیک مایو (Mayo) این فناوری جدید را متحول کرد و در نهایت منجر به اختراع لباس گرانش (لباس جی یا G-Suit) شد. لباس جی دارای محفظه‌های بادی در داخل بود که به بدن فشار وارد می‌کرد و خون را به سمت مغز می‌فرستاد. این به خلبانان کمک می‌کرد تا هنگام تجربه تغییرات شدید در نیروهای جی (شتاب گرانش)، هوشیار بمانند. یک سوپاپ که به طور خاص در این لباس تعبیه شده بود، به سیستم فشار هوای جنگنده متصل می‌شد، به این معنی که در طول پرواز به‌طور فوری باد می‌شد. خلبانان می‌توانستند مانورهای هوایی بسیار سریع و با چرخش تند را بدون ترس از بیهوشی انجام دهند و این به آنها مزیتی نسبت به هواپیماهای دشمن می‌داد. اما نوآوری‌های کلینیک مایو با پایان جنگ جهانی دوم متوقف نشد.

همان ایده پشت لباس جی برای دنیای جدید سفر فضایی مورد استفاده قرار گرفت، زمانی‌که محققان کلینیک مایو شروع به آزمایش نحوه تحمل نیروهای جی شدید توسط خلبانان کردند. به دلیل کار آنها با آزمایش‌های سانتریفیوژ انسانی، آزمایشگاه هوایی-پزشکی مایو داده‌های مهمی را آشکار کرد که سال‌ها پس از آن در سیستم‌های پشتیبانی حیات برای فضانوردان استفاده شد.

منبع: Slashgear