این روزها تقریباً اکثر افراد یک گوشی هوشمند دارند که بیشتر کارهای شخصی و حتی امور مربوط به زندگیشان را با آن اداره میکنند، بنابراین اطمینان از ایمن بودن آنها بسیار مهم است. اما چگونه میتوان بررسی کرد که گوشی شما ایمن بوده و هک نشده است، به خصوص اگر اندرویدی باشد؟! در این مطلب 5 روش مختلف را برای بررسی احتمال هک شدن گوشی اندرویدی (دستگاه های اندرویدی) به شما آموزش خواهیم داد. با اِروتِک همراه باشید.
اگر دستگاه شما غیرعادی رفتار میکند، میتوانید این دستورالعملها را برای بررسی بدافزارها، برنامههای کلاهبرداری و سایر مشکلات احتمالی دنبال کنید. علاوه بر این، ما شما را راهنمایی میکنیم که چگونه بفهمید گوشی شما هک شده است و از محافظت شما در آینده اطمینان حاصل میکنیم. در ادامه روشهای بررسی هک احتمالی دستگاههای اندرویدی آموزش داده شده است.
1. عمر ضعیف یا تخلیه سریع باتری
درباره روش اول باید گفت حتی اگر علائم واضحی از فعالیت مشکوک در بخش باتری را مشاهده نکنید، باز هم ممکن است در پشت صحنه اتفاق بدی در حال رخ دادن باشد. اما به هر حال یکی از بهترین راهها برای اینکه بفهمید گوشی شما هک شده است، بررسی میزان مصرف باتری است!
اگر گوشی شما بدون دلیل داغ میشود، ممکن است در حالیکه صفحه خاموش است، چیزی در پسزمینه دستگاه اجرا شود. برخی از پیشرفتهترین بدافزارها همچنان میتوانند آثاری را روی گوشی یا تبلت شما باقی بگذارند، بنابراین در ابتدا با بررسی منوی مصرف باتری شروع کنید. اگر باتری شما دائماً کم میشود و این سوال را دارید که آیا گوشی شما هک شده است، بررسیهای زیر را انجام دهید.
ابتدا به مسیر تنظیمات (Settings) > باتری (Battery) > مصرف باتری (Battery usage) رفته و به دنبال یک برنامه ناشناخته یا هر چیز غیرعادی دیگری باشید که باتری زیادی مصرف میکند.
البته به دلیل سیستم محافظتی گوگل پلی (Google Play Protect) در اندروید که بهطور خودکار در مورد برنامههای آلوده به بدافزار موجود به شما هشدار میدهد، نصب بدافزارهای آلوده کمتر اتفاق میافتد. البته در مثال بالا، ما مصرف و تخلیه معمول باتری را مشاهده میکنیم. اما اگر در گوشی شما، هر برنامه متفرقهای بدون دلیل بخش قابلتوجهی از باتری گوشی شما را خالی میکند، اوضاع دستگاه شما نیست!
در این سناریو، احتمالاً یک کیلاگر یا ویروس روی گوشی شما وجود دارد که نام خود را برای جلوگیری از پیدا شدن، پنهان کرده است. به عنوان یک قاعده کلی، فقط به دنبال یک برنامه غیرعادی باشید که بخش زیادی از باتری شما را مصرف میکند.
همه ما بهطور متفاوتی از گوشیهایمان استفاده میکنیم، اما اگر متوجه تخلیه شدید باتری شدید، این یک نگرانی جدی است. در این مورد میتوانید گوشی خود را راهاندازی مجدد (ریستارت) کنید، برنامه مشکوک را به اجبار ببندید، یا در صورت امکان، برنامه را بهطور کامل حذف کنید. اگر باتری شما خیلی سریع خالی میشود و از خود میپرسید: “آیا گوشی من هک شده است؟” پس حتما روش اول را به دقت انجام دهید.
2. وجود برنامه های ناخواسته تصادفی را بر روی دستگاه خود بررسی کنید
یکی دیگر از نشانههای آشکار بدافزار یا هک گوشی این است که برنامههای تصادفی نصبشده را بر روی گوشی خود ببینید. اینها برنامههایی هستند که خودتان نصب نکردهاید. برنامهها یا سایتهای مخرب میتوانند برنامهای را روی گوشی شما نصب کرده و اطلاعات حساس شما را به سرقت ببرند.
گاهی اوقات، این برنامه زیاد از عمر باتری استفاده نمیکند، اما همچنان میتواند باعث آسیب رساندن و تخلیه اطلاعات حساس شما شود. اگر با چنین برنامهای برخورد کردید، در اینجا نحوه خلاص شدن از شر آن آورده شده است.
برای این کار به مسیر تنظیمات (Settings) > برنامهها (Apps) > همه برنامهها (All apps) بروید و در لیست برنامههای گوشی خود جستجو کنید. هر برنامه اضافی را که پیدا کردید، روی آن ضربه زده و حذف نصب (Uninstall) را انتخاب کنید.
ذکر این نکته ضروری است که فقط باید برنامه هایی را حذف کنید که مشکوک بهنظر میرسند و مطمئن هستید که مهم نیستند. اگر شروع به حذف نصب برنامههای تصادفی کنید، ممکن است بیشتر از اینکه فایده داشته باشد به سیستم خود صدمه وارد کنید و اجزای حیاتی گوشی خود را خراب کنید.
برنامههای زیادی وجود دارند که توسط تولیدکنندگان یا اپراتورهای تلفن، از قبل نصب شدهاند و بیضرر هستند. در این بخش مطمئن شوید که هیچ برنامه سیستمی را حذف نمیکنید!
3. استفاده غیرمعمول از اینترنت
بسیاری از کاربران به علت مصرف بالای اینترنت شخصی و نیز وجود برنامههایی با اجازه مصرف نامحدود اینترنت، بهندرت در بخش تنظیمات به منوی استفاده از دادهها نگاه میکنند. اما اگر دستگاه اندرویدی شما اینترنت زیادی مصرف میکند و میخواهید بررسی کنید که آیا گوشی شما هک شده است، راه آسان دیگری برای بررسی این مشکل وجود دارد.
مراحل زیر را برای بررسی میزان مصرف داده (اینترنت) دستگاه خود دنبال کنید:
- به بخش تنظیمات (Settings) > شبکه و اینترنت (Network and internet) بروید.
- سیم کارت موردنظر خود را انتخاب کنید.
- کمی به پایین اسکرول کنید و روی مصرف داده توسط برنامه (App data usage) ضربه بزنید.
یوتیوب، اسپاتیفای و سایر سرویسهای پخش مانند آپارات و حتی شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام و تلگرام بهطور معمول از دادههای زیادی استفاده میکنند. اما اگر برنامه دیگری را مشاهده کردید که بیش از حد معمول از اینترنت استفاده میکند، یک جای کار میلنگد. هیچ برنامه تصادفی نباید در یک ماه بیش از 5 گیگابایت اینترنت استفاده کند، بنابراین در اینجا به دنبال هر برنامه نامناسب با مصرف زیاد اینترنت باشید.
وقتی یک برنامه را پیدا کردید که مشکوک به نظر میرسد، پس از اطمینان از اینکه برای دستگاه شما ضروری نیست، آن را حذف نصب کنید.
4. مراقب پاپ آپ ها (پنجره های بازشو) و تبلیغات عجیب باشید
پاپ آپ ها (پنجرههای بازشونده) در اشکال و اندازههای مختلف، بهصورت تصادفی و از انواع وبسایتها ارائه میشوند. ما یاد گرفتهایم که با آنها کنار بیاییم و بیشتر اوقات، آنها چیزی جز تبلیغاتی نیستند که محتوا را پوشش میدهند.
اما گاهی اوقات پاپ آپ ها برای شما دردسرساز شده و برایتان مشکل ایجاد میکنند. مراقب پاپ آپ های عجیب و غریب یا تبلیغاتی باشید که بسیار متقاعدکننده، تهدیدآمیز یا بهطور کلی مشکوک بهنظر میرسند. شما هرگز نباید روی آنها کلیک کنید!
گوگل در چند سال گذشته چندین تغییر را ایجاد کرده است تا از چنین اتفاقاتی جلوگیری کند، به خصوص در مرورگر گوگل کروم در اندروید، اما هنوز هم گاهی اوقات این اتفاق میافتد. معمولاً وقتی پنجرههای بازشو بارها و بارها ظاهر میشوند، ممکن است گوشی شما بلرزد و حتی گاهی اوقات صفحه نمایش شما چشمک بزند. اما این اعلانها در اکثر موارد کاملاً جعلیاند. بنابراین به جای اینکه روی دکمه حذف ویروس همین حالا (Remove Virus Now) ضربه بزنید، کل مرورگر وب خود را ببندید و به گوشی هوشمند خود را راه اندازی مجدد (ریستارت) کنید.
حتماً توجه داشته باشید که هرگز اطلاعات شخصی را در قسمتی که با آن آشنایی ندارید ارسال نکنید. علاوه بر این، باید از وارد کردن اطلاعات کارت اعتباری یا رمز عبور خود در وبسایتهایی که در نگاه اول مشکوک بهنظر میرسند، خودداری کنید.
5. گوشی شما در بخش سخت افزاری و نرم افزاری مرتب به مشکل برمیخورد!
یکی دیگر از شاخص هایی که برای بررسی اینکه آیا گوشی شما هک شده است، به خصوص در اندروید، خرابی مکرر دستگاه است. دستگاههای اندرویدی ممکن است رفتارهای عجیبی از خود نشان دهند، مانند راهاندازی برنامهها بهطور خودبهخود و تأخیر یا خرابی مداوم. اغلب، این مشکلات میتواند نتیجه یک حمله بدافزاری باشد.
راههای رفع هک گوشی
در اینجا چند روش موثر برای رفع مشکلات و خرابیهای ناشی از هک شدن آورده شده است:
- اسکن دستگاه با سیستم حفاطتی گوگل پلی: ابتدا اسکنر Google Play Protect را که مستقیماً در فروشگاه Play ساخته شده است امتحان کنید. برای این کار گوگل پلی را باز کرده و روی تصویر نمایه (پروفایل) خود در بالای صفحه ضربه بزنید. سپس در نیمه پایین صفحه، به بخش Play Protect بروید و روی Scan ضربه بزنید تا شروع به اسکن تلفن و برنامههایتان کند.
- آنتی ویروسها را امتحان کنید: دهها برنامه آنتی ویروس در فروشگاه گوگل پلی و دیگر اپهای نرمافزاری مانند بازار و مایکت وجود دارد، اما توصیه میکنیم به برندها و نامهای قابلاعتماد پایبند باشید. به دنبال مارکهای معروفی باشید که در رایانههای خود استفاده کردهاید مانند آواست (Avast) یا بیتدفندر (BitDefender). این ابزارها در اسکن سریع و آسان دستگاه شما برای رفع مشکلات عالی هستند.
- تلفن خود را بهروزرسانی کنید: اگر هنوز از نسخه قدیمیتر اندروید استفاده میکنید، ممکن است برنامهها به دلیل نسخه اندروید پشتیبانینشده از کار بیافتند. برای رفع این مشکل، نحوه بهروزرسانی گوشی اندرویدی را بررسی کنید.
امیدواریم تا این بخش مشکلات خرابی برنامهها و گوشی خود به دلیل بدافزار را برطرف کرده باشید. اما اگر هنوز با آن مشکل دارید، میتوانید بازنشانی کارخانهای را روی گوشی اندرویدی خود نیز انجام دهید.
بازنشانی به داده های کارخانه را (در صورت لزوم) انجام دهید
اگر برنامههای مخرب را حذف و نرمافزار آنتیویروس را نیز اجرا کردید، با این حال همچنان با مشکلاتی مواجه میشوید، آخرین تلاش این است که دادههای کارخانه را بازنشانی کرده یا همان فکتوری ریست را انجام دهید.
به یاد داشته باشید که این فرآیند همه چیز را در تلفن شما حذف می کند، بنابراین باید از قبل از عکسها، پیامهای متنی، ویدیوها و هر چیز دیگری که میخواهید نگه دارید، نسخه پشتیبان تهیه کنید، سپس به بازنشانی کارخانهای گوشی اندروید خود ادامه دهید.
چگونه گوشی سامسونگ خود را به تنظیمات کارخانه بازنشانی کنیم؟ |
برای فکتوری ریست گوشی به مسیر تنظیمات (Settings) > سیستم (System) > گزینههای بازنشانی (Reset options) > پاک کردن تمام اطلاعت (Erase all data) یا همان بازنشانی به تنظیمات کارخانه (Reset Factory) بروید.
باید توجه داشته باشید که بهتر است فقط زمانی به این گزینه متوسل شوید که هیچکدام از 5 روش قبلی برای شما کارساز نبوده باشند چراکه بازنشانی کارخانهای گوشی شما، همه چیز را پاک میکند و دستگاه اندرویدی شما مانند روز اول که آن را دریافت کردهاید اجرا میشود. بنابراین باید همه چیز را دوباره تنظیم کنید، اما اگر هیچکدام از روشهای گفته شده عمل نکرد، این روش حداقل میتواند شما را از شر هک شدن خلاص کند!
چگونه بررسی کنیم که آیا گوشی ما هک شده است؟
زمانی خلاقیت هکرها بیشتر میشود که مخاطبان هدف زیادی وجود داشته باشند. از آنجایی که یک روش هک یکسان برای همه دستگاهها وجود ندارد، تشخیص چنین نفوذی بهخصوص برای مبتدیان چالشبرانگیز است. بنابراین، این برای شما یک سوال ایجاد میکند که “چگونه میتوانم بررسی کنم که آیا گوشی من هک شده است؟”
علاوه بر علائمی که قبلاً در مورد آنها صحبت شد، کاهش قابل توجه در سرعت دستگاه شما، تغییرات غیرمنتظره کاغذدیواری (والپیپر)، یا تماسهای ناخواسته ممکن است نشان دهند که هکرها دستگاه شما را به خطر انداختهاند. هشیاری و محتاط ماندن، کلید اصلی اجتناب از تهدیدات امنیتی است. در اینجا نحوه تشخیص هک شدن گوشی و چندین استراتژی برای اطمینان از ایمنی شما آورده شده است:
- بهروز باشید و همیشه آخرین بهروزرسانیهای نرم افزارها را نصب کنید.
- برنامهها را فقط از منابع مطمئن دریافت کنید.
- در بخش تنظیمات گزینه نصب از منابع نامشخص (Install from Unknown Sources) را غیرفعال یا تیک آن را بردارید.
- برای امنیت قفل صفحه، از اثر انگشت، اسکن چهره، رمز عبور یا پین استفاده کنید.
- علاوه بر هک اندروید، باید بدانید که چگونه متوجه شوید که گوشی شما در اندروید ضربه خورده است یا خیر.
مراقب باشید تا گوشی خود را ایمن نگه دارید
برنامهها را فقط از منابع مطمئن مانند فروشگاه گوگل پلی، فروشگاه App Amazon، برنامههای Galaxy سامسونگ، F-Droid یا منابع داخلی مطمئن مانند بازار یا مایکت نصب کنید. وبسایتهایی که فایلهای APK (فایلهای نصب) اندروید را ارائه میدهند، گاهی اوقات دلیل اصلی نفوذ به گوشی شما و هک آن هستند. این فایل ها را نصب نکنید مگر اینکه بتوانید به منبع آن اعتماد کنید.
کلید ایمن نگه داشتن گوشی هوشمند خود، احتیاط و رعایت اصولی ایمنی در گوشی است.
علاوه بر این، شما همچنین میتوانید این اطلاعات را برای دوستان خود به اشتراک بگذارید، تا آنها نیز بدانند چگونه هکرها را در گوشی خود شناسایی کنند.
آیا می توانم از یک برنامه ضد ویروس برای محافظت از گوشی اندرویدی خود در برابر هک استفاده کنم؟
بله، استفاده از یک برنامه ضد ویروس یا امنیتی معتبر میتواند به شناسایی و حذف بدافزارها و نرم افزارهای جاسوسی کمک کند.
چگونه می توانم از هک شدن دستگاه اندرویدی خود جلوگیری کنم؟
برای جلوگیری از هک شدن دستگاه اندرویدی خود، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- سیستم عامل و برنامه های خود را به روز نگه دارید.
- از یک برنامه ضد ویروس یا امنیتی معتبر استفاده کنید.
- از رمز عبور قوی استفاده کنید.
- از Wi-Fi عمومی استفاده نکنید.
- برنامه های ناشناخته را نصب نکنید.
چگونه می توانم بفهمم گوشی اندرویدی من هک شده است؟
اگر گوشی شما علائم زیر را نشان می دهد، ممکن است هک شده باشد:
- عمر باتری کاهش یافته است.
- مصرف داده ها (اینترنت) غیرمعمول است.
- برنامه های ناشناخته یا مشکوک نصب شده اند.
- عملکرد گوشی غیرعادی است.
چگونه می توانم گوشی اندرویدی هک شده خود را پاک کنم؟
اگر فکر می کنید گوشی شما هک شده است، باید آن را به حالت کارخانه بازگردانید. این کار تمام داده ها و تنظیمات شما را حذف میکند، بنابراین قبل از انجام این کار از اطلاعات خود پشتیبان تهیه کنید.
منبع: Makeuseof