آیا روترهای وای‌فای می‌توانند حرکت را در خانه شما تشخیص دهند؟!

در خانه‌های مدرن امروزی، روتر وایفای چیزی فراتر از یک دستگاه ساده برای اتصال به اینترنت است. این دستگاه‌ها به ما امکان می‌دهند فیلم تماشا کنیم، بازی آنلاین انجام دهیم، با دوستان و خانواده در ارتباط باشیم و حتی دستگاه‌های هوشمند خانگی‌مان را کنترل کنیم. اما آیا این دستگاه‌های نسبتاً ساده می‌تواند کارهای بسیار شگفت‌انگیزتری هم انجام دهند؟ برای بررسی این موضوع با اِروتِک همراه باشید.

به احتمال زیاد، همان روتر وای‌فای که اینترنت را به اتاق نشیمن شما می‌فرستد، قادر به کاری بسیار شگفت‌انگیزتر است، مانند تشخیص حرکت شما. وقتی در آشپزخانه راه می‌روید، وضعیت خواب خود را تغییر می‌دهید، یا صرفاً نفس می‌کشید، اختلالات کوچکی در سیگنال‌های بی‌سیم ایجاد می‌شود که می‌توان با دقت شگفت‌انگیزی آنها را ردیابی کرد. همه اینها کمی غافلگیرکننده به نظر می‌رسد، اما این فناوری کاملاً واقعی است و از طریق دستگاه‌های خانه هوشمند از ارائه‌دهندگان اینترنت (ISP) و سازندگان تراشه، بی‌صدا در حال ورود به زندگی ماست.

روتر وای‌فای شما با تجزیه و تحلیل نحوه موج‌دار شدن و پراکنده شدن امواج الکترومغناطیسی هنگام تعامل با اجسام متحرک، می‌داند که شما نزدیک هستید و کوچکترین حرکات شما را حس می‌کند. برخلاف دوربین‌ها یا میکروفون‌ها، این حسگرها داده‌های بصری یا صوتی را جمع‌آوری نمی‌کنند. در عوض، آنها حضور، حرکت و حتی ضربان قلب را با استفاده از تغییرات در قدرت سیگنال تشخیص می‌دهند. در سال ۲۰۱۵، تیمی از MIT این فناوری را در یک نمونه اولیه تشخیص سقوط به نمایش گذاشتند. امروزه، استارتاپ‌هایی مانند Xandar Kardian این فناوری را برای مراقبت‌های بهداشتی طراحی می‌کنند، در حالی‌که Xfinity Wi-Fi Motion از شرکت Comcast بر روی تشخیص حرکت در خانه تمرکز دارد.

چگونه وای‌فای بدون چشم (دوربین) می‌بیند؟!

این فناوری دقیقاً چگونه کار می‌کند؟ حسگر وای‌فای در دو مرحله عمل می‌کند: ابتدا، داده‌های خام به نام اطلاعات وضعیت کانال (CSI) را جمع‌آوری می‌کند، سپس مدل‌های یادگیری ماشینی، الگوهای موجود در سیگنال‌های الکترومغناطیسی را تفسیر می‌کنند. حتی تغییرات کوچک در یک اتاق، مانند جابجایی یک فرد روی صندلی، می‌تواند به اندازه کافی با سیگنال‌های وای‌فای تداخل ایجاد کند که قابل‌توجه باشد. در واقع، وای‌فای حتی می‌تواند حرکات را از طریق دیوارها یا مبلمان تشخیص دهد، به لطف قابلیت‌های دید غیرخطی خود!

روترهای وای‌فای جدیدتر برای جمع‌آوری داده‌های سیگنال دقیق مورد نیاز برای حسگر حرکت، بهتر تجهیز شده‌اند. بهبودهایی مانند پهنای باند گسترده‌تر و چندین آنتن به افزایش دقت و برد تشخیص کمک می‌کند. مؤسسه مهندسان برق و الکترونیک (IEEE) – یک سازمان جهانی که استانداردهای فنی را توسعه می‌دهد – در حال نهایی کردن استانداردهای جدیدی است تا به دستگاه‌ها و برنامه‌ها در به اشتراک گذاشتن این داده‌ها آسان‌تر کمک کند. این بدان معناست که سخت‌افزار و نرم‌افزار آینده با اطمینان بیشتری با یکدیگر کار خواهند کرد و حسگر وای‌فای را کاربردی‌تر و گسترده‌تر می‌کنند.

پیامدهای حریم خصوصی چیست؟

اینجاست که اوضاع کمی پیچیده می‌شود. در حالی‌که این فناوری به دوربین یا میکروفون متکی نیست، اما همچنان نگرانی‌های جدی مربوط به حریم خصوصی را مطرح می‌کند. در تئوری، فردی که خارج از خانه شما نشسته است می‌تواند حرکت را تشخیص دهد – یا حتی بداند که شما در خانه نیستید – بر اساس نحوه اختلال در سیگنال‌های وای‌فای شما. مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۵ توسط محققان دانشگاه نفت جنوب غربی و دانشگاه علوم و فناوری الکترونیک چین هشدار داد که “حسگر وای‌فای می‌تواند اطلاعات حساسی مانند حرکات کاربر، مکان‌ها و حتی الگوهای تنفس را ثبت کند. این قابلیت، در حالی‌که برای کاربردهای قانونی مفید است، دری را به روی آسیب‌پذیری‌های امنیتی مختلف باز می‌کند!”

همانطور که حسگر وای‌فای بی‌صدا در حال گسترش است، برخی دستگاه‌ها ممکن است آن را به طور پیش‌فرض فعال نگه دارند، اگرچه این به سازنده بستگی دارد. تاکنون، شرکت‌ها کاملاً شفاف بوده‌اند. به عنوان مثال، Xfinity Wi-Fi Motion به طور پیش‌فرض خاموش است و باید در برنامه Xfinity فعال شود. کاربران می‌توانند ردیابی حرکت را روشن یا خاموش کنند، حساسیت حرکت و حیوانات خانگی را تنظیم کنند، و دستگاه‌های مورد استفاده برای حسگر را انتخاب کنند. با این حال، کارشناسان احتیاط را توصیه می‌کنند. در مصاحبه‌ای با MIT Technology Review در سال ۲۰۲۴، ری لیو، بنیانگذار Origin Wireless و رئیس سابق IEEE، گفت:

این فناوری‌ای است که می‌تواند به تغییر جهان کمک کند. با این وجود، ما به عنوان یک جامعه باید یک خط قرمز ترسیم کنیم!

منبع:‌ Slashgear