آیا ۸ گیگابایت VRAM هنوز هم برای بازی‌های جدید کافی است؟

حافظه ویدئویی (VRAM) نقشی مهم در عملکرد کارت گرافیک و در نتیجه کل رایانه شما ایفا می‌کند. برای علاقه‌مندان به بازی، VRAM در چند سال گذشته موضوع بحث و جدل بوده است. چرا؟ زیرا بسیاری ادعا می‌کنند که ۸ گیگابایت VRAM کارت گرافیک دیگر برای بازی‌های مدرن، یعنی عناوین AAA، کافی نیست. بیایید در این مطلب، به‌صورت دقیق این موضوع را بررسی کنیم. با اِروتِک همراه باشید.

VRAM عملکردی مشابه RAM رایانه شما دارد، اما به جای آن در کارت گرافیک شما تعبیه شده است. این حافظه، دارایی‌های بصری را در طول بازی ذخیره می‌کند و به GPU اجازه می‌دهد تا به سرعت به آنها دسترسی پیدا کند؛ پس از خاموش کردن بازی، VRAM این دارایی‌ها را پاک می‌کند. داده‌های ذخیره‌شده شامل بافت‌ها (مانند سطوح روی مدل‌های سه‌بعدی)، فریم‌بافرها (یعنی تصاویری که منتظر نمایش هستند)، شیدرها (این همان چیزی است که به GPU می‌گوید چگونه دارایی‌های درون بازی را ترسیم کند)، داده‌های هندسی مانند رأس‌ها و مش‌ها، و جلوه‌های پس‌پردازش می‌شود.

VRAM نزدیک به هسته اصلی GPU قرار گرفته و از طریق یک رابط حافظه به نام “گذرگاه” (bus) متصل می‌شود. هرچه گذرگاه وسع‌تر باشد، پهنای باند حافظه بیشتری برای GPU شما فراهم می‌شود. پهنای گذرگاه نیز در عملکرد نقش دارد، زیرا پهنای باند تعیین می‌کند که GPU شما با چه سرعتی می‌تواند داده‌های دریافت‌شده از VRAM را پردازش کند. اغلب گفته می‌شود که اگر می‌خواهید بتوانید بازی‌های رایج را برای سال‌های آینده بازی کنید، ۸ گیگابایت VRAM دیگر کافی نیست. اما این گفته‌ها چقدر صحت دارند؟!

گیمرها به VRAM بیشتری نیاز دارند، اما رشد کند بوده است!

متأسفانه، اگر GPU شما VRAM کافی نداشته باشد، به جای آن باید به RAM سیستم شما مراجعه کند. این فرآیند با توجه به فاصله GPU تا حافظه سیستم بسیار کندتر است و منجر به نقص‌های بصری، لگ، افت نرخ فریم یا حتی از کار افتادن بازی می‌شود. در همین حال، بازی‌های مدرن به‌طور فزاینده‌ای به حافظه بیشتری نیاز دارند: “Hogwarts Legacy” ،”Forspoken” یا “The Last of Us Part 1” تنها چند نمونه از بازی‌هایی هستند که برای اجرای روان به بیش از ۸ گیگابایت VRAM نیاز دارند.

VRAM همیشه چنین مشکلی نبوده است و به نظر می‌رسد تنها جدیدترین نسل‌های GPU نتوانسته‌اند با نیاز به حافظه ویدئویی بیشتر همگام شوند. در گذشته، ما به‌طور منظم GPUهای ۴ و ۶ گیگابایتی را می‌دیدیم، اما این مقدار برای اجرای بازی‌های AAA کافی بود. اما دیگر اینطور نیست، و متأسفانه، رشد خطی نبوده است.

RTX 3060 انویدیا نمونه خوبی است. این GPU دارای ۱۲ گیگابایت حافظه GDDR6 از طریق یک گذرگاه حافظه ۱۹۲ بیتی بود و با قیمت ۳۲۹ دلار عرضه شد. در همین حال، RTX 5060 تنها ۸ گیگابایت VRAM و یک رابط ۱۲۸ بیتی ارائه می‌دهد، بنابراین حافظه کمتر و گذرگاه باریک‌تری دارد که پهنای باند را خفه می‌کند که برخی از دلایل زیادی هستند که گیمرها باید از RTX 5060 دوری کنند. برای به دست آوردن همان پیکربندی حافظه (۱۲ گیگابایت و گذرگاه ۱۹۲ بیتی)، باید بیش از ۵۴۹ دلار برای RTX 5070 هزینه کنید. حتی نسخه ۱۶ گیگابایتی RTX 5060 Ti نیز مجبور است با یک گذرگاه ۱۲۸ بیتی کار کند، در حالی‌که یک رابط پهن‌تر می‌توانست به آن اجازه دهد عملکرد بهتری داشته باشد.

چرا مقدار VRAM اهمیت دارد؟

با قدرتمندتر شدن سخت‌افزار رایانه، گیمرها به مانیتورهای ۱۴۴۰p و ۴K با چگالی پیکسلی بسیار بالاتر از نمایشگرهای ۱۰۸۰p روی آورده‌اند. با این حال، بازی در رزولوشن‌های بالاتر به VRAM بیشتری نیاز دارد و این مانیتورها فشار بسیار بیشتری بر GPU وارد می‌کنند.

GPUهای ۸ گیگابایتی برای بازی‌های ۱۰۸۰p کافی هستند، اما فقط در حال حاضر! با ادامه معرفی جزییات پیچیده‌تر در بازی‌ها، عادی شدن رزولوشن‌های بالاتر برای علاقه‌مندان، و ویژگی‌هایی مانند ری‌تریسینگ که نیاز به VRAM را حتی بیشتر می‌کنند، GPUهای ۸ گیگابایتی شروع به عقب افتادن خواهند کرد. این موضوع در بنچمارک‌ها از هم‌اکنون قابل مشاهده است و در چند سال آینده به مشکلی بزرگتر تبدیل خواهد شد.

TechPowerUp نسخه ۸ گیگابایتی RTX 5060 Ti را بررسی کرد و نشان داد که VRAM در رزولوشن‌های بالاتر چقدر اهمیت دارد: این کارت در رزولوشن ۱۰۸۰p به میزان ۰.۲٪ کندتر از نسخه ۱۶ گیگابایتی، در ۱۴۴۰p به میزان ۳.۷٪ کندتر، و در ۴K به میزان ۱۵.۹٪ کندتر است. حتی Arc B580 مقرون‌به‌صرفه اینتل نیز در برخی بنچمارک‌ها در ۴K موفق شد RTX 5060 را شکست دهد، عمدتاً به دلیل ۱۲ گیگابایت VRAM خود. TechSpot نیز دو کارت را با هم مقایسه کرد، و نتایج شوکه‌کننده بود: نسخه ۸ گیگابایتی RTX 5060 Ti تنها توانست به ۲۹ فریم بر ثانیه در “The Last of Us Part II” در ۴K دست یابد، در حالی‌که نسخه ۱۶ گیگابایتی به ۶۲ فریم بر ثانیه بسیار مناسب رسید.

بنابراین، در حالی‌که امروزه هنوز می‌توانید با ۸ گیگابایت VRAM بازی کنید، این وضعیت احتمالاً برای مدت طولانی ادامه نخواهد داشت. اگر می‌خواهید رایانه خود را برای آینده آماده کنید، به دنبال GPUهایی با ۱۲ گیگابایت یا بیشتر RAM باشید، مانند RX 9060 XT 16 GB یا RTX 5060 Ti 16 GB.

منبع: Slashgear